ŞADİYE KURT
DİPLOMASİ VE SİYASET KOORDİNATÖRLÜĞÜ
Türkiye’nin artan doğal gaz talebinin karşılanabilmesi amacıyla Azerbaycan Hükümeti ve Azerbaycan’ın Şahdeniz Sahasını geliştiren Şahdeniz Konsorsiyumu ile görüşmeler yürütülmüş ve 25 Ekim 2011 tarihinde 2018 yılından başlayarak yıllık 6 milyar m³ Azeri gazının Türkiye’nin arzını öngörmesi neticesinde anlaşma imzalanmıştır. Ayrıca, yıllık 10 milyar m³ Azeri gazının inşa edilecek yeni bir boru hattı ile Türkiye üzerinden Avrupa’ya transit taşınması için 26 Haziran 2012 tarihinde TANAP Projesine ilişkin Azerbaycan ile Türkiye arasında bir Hükümetlerarası Anlaşma ve Hükümetimiz ile Proje Şirketi arasında bu Hükümetlerarası Anlaşmaya ek Ev Sahibi Hükümet Anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşmalar ile TANAP Projesinin hayata geçirilmesini sağlayacak hukuki altyapı tesis edilmiştir.[1] Hukuki altyapı neticesinde 17 Mart 2015 tarihinde TANAP’ ın temel atma töreni gerçekleştirilmiş ve Proje 12 Haziran 2018 tarihinde açılmıştır.
Türkiye’nin dünya coğrafyasında bir enerji koridoru olması yolundaki en stratejik adım olan TANAP; 1.850 km’lik güzergahıyla Türkiye-Gürcistan sınırından başlayarak Türkiye’nin doğusundan batısına 20 ili kat edip Türkiye-Yunanistan sınırında Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile birleşerek Avrupa’ya ulaşmıştır.[2] TANAP projesinin amacı, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın öncelikle Türkiye’ye, oradan da Avrupa’ya taşınmasıdır. TANAP, Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP) ve Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile birleşerek Güney Doğal Gaz Koridorunu oluşturmaktadır.[3]
TANAP Projesi için öngörülen 4 aşamanın ilki 2018’de ilk gaz akışıyla gerçekleşmiş. 2020’de yıllık 16 milyar metre küp kapasitenin, 2023’te 23 milyar metre küp, 2026’da ise 31 milyar metre küp seviyesine kadar ulaşması hedeflenmektedir.[4]
TANAP, Türkiye’nin doğalgaz ihtiyacının yaklaşık %12’sini tek başına karşılayacak olan projedir. Proje ülkemizin önemli bir enerji koridoruna dönüşmesine de katkıda bulunacaktır. Aynı zamanda Avrupa ve Türkiye’nin artan enerji talebi ve arz güvenliğine büyük katkı sağlayacak olan proje, Azerbaycan ve Türkiye’yi Global enerji arenasının en güçlü oyuncuları arasında konumlandırırken ve iki ülkeyi Avrupa’nın en büyük alternatif doğalgaz tedarikçisi yapacaktır.[5]
[1] T.C. Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, “Trans-Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) Projesi”, Https://Enerji.Gov.Tr/Nukleer-Enerji-Ve-Uluslararasi-Projeler-Genel-Mudurlugu-Boru-Hatlari-Ve-Projeleri (Erişim Tarihi:05.02.2022).
[2] SOCAR, “TANAP”, http://socar.com.tr/tanap_aciliyor (Erişim Tarihi: 06.02.2022).
[3] TANAP, “TANAP Nedir?”, Https://Www.Tanap.Com/Tanap-Projesi/Tanap-Nedir/ (Erişim Tarihi: 05.02.2022).
[4] BOTAŞ, “Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP)”, http://www.botas-ahk.gov.tr/tr/proje/tanap-projesi.aspx (Erişim Tarihi: 05.02.2022).
[5] SOCAR, “TANAP”, http://socar.com.tr/tanap_aciliyor (Erişim Tarihi: 05.02.2022).
Yazar
