Kemal AYDIN:
TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı
kemalaydin@tespam.org/tr
@kemalnyc24
Kemal AYDIN:
TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı
kemalaydin@tespam.org/tr
@kemalnyc24
Haftaya $48,15 seviyelerinde başlayan ham petrol Salı akşamına kadar yön arayarak yatay seyrini sürdürdü. Irak üretiminde beklenmedik azalma haberi fiyatlarda etkisini göstererek yukarı doğru destekledi ve ham petrol $49’ı yeniden aştı. Ocak ayında 4.7 milyon varil/gün üretimi olan Irak’ta kötü hava şartları, bakımlar ve elektrik kesintileri nedeniyle Kerkük üretimi azalarak genel üretim 4.5 milyon varil/gün’e geriledi.
Salı günü açıklanan API verilerine göre Amerika’da benzin stokları hariç diğer ürünlerin stoklarında ciddi çekilme oldu. Çarşamba günü açıklanan EIA verileri de API’ye paralel olarak ham petrol stoklarında 4.2 milyon distile de 1.2 milyon varil çekilme, benzin de ise 2 milyon varil artış gösterdi. Benzindeki stok artışı piyasaya karışık mesajlar vermiş olsa da Çarşamba günü fiyat $50’ı aştı. Fiyatın $50’ı aşması ile gözler üretime çevrilirken üretimin fiyatın verdiği moralle artması ihtimali yüksek bu da ralliye son verebilir. Bununla birlikte yatırımcılar Kanada’daki yangınlar ve Nijerya’daki saldırılar gibi üretimi etkileyen olayların uzun sürmeyeceği konusunda hem fikirler.
Cuma günü Yellen’in önümüzdeki aylarda faiz artırımının uygun olabileceği açıklaması Dolar’ı yukarı çekti ve petrol fiyatını da baskılamış oldu. Bununla birlikte yaklaşık 8 ayın en yüksek seviyesi olan $50’dan yatırımcılar kar realizasyonu yaparken satış dalgası başladı ve ham petrol haftayı $49,48’den kapattı. Yatırımcılar önümüzdeki haftaya $48’ın altında başlanabileceğini düşünüyorlar ve bu durumda $50 seviyesinde alım durumunda olmaktan çekindiler denilebilir.
Geçtiğimiz hafta petrol fiyatını etkileyen diğer gelişmelere bakıldığında;
Amerika’daki petrol kuyuları sayısındaki azalma sona ermiş görünüyor. Bu hafta açıklanan verilere göre yalnızca 2 kuyu eksilme oldu.
Rusya Nisan ayıyla birlikte bu yıl 2. kez Çin’in en büyük tedarikçisi oldu. Önceki yıla göre Çin’e yapıkları ithalat miktarı % 52 artarak günde 1.17 milyon varile yükseldi. Rusya toplam ihracatının çeyreğini Çin’e yapmakta.
Amerika’daki rafineriler dizel talebinin güçlü olduğu ve yerel üretimin düştüğü bu dönemde aylar sonra ilk kez yüksek marjin avantajını yaşıyorlar. Yumuşak geçen kış şartları nedeniyle ısınma amaçlı kullanılan dizel direk depolamaya gittiği için ciddi bir envanter oluşmuştu ve geçen yılın ilk çeyreğine göre rafineri karları %74 oranında düşüş gösterdi. Güçlü talep rafinericiler için ilginç bir zamanda geldi. Rafineriler tatil sezonu için benzin üretimine odaklanmışlardı. Geçen haftaki dizel stoğundaki çekilme 1982 yılından bu yana kayıtlara geçen en büyük çekilme oldu.
Evvelki hafta petrol fiyatlarının artmasında ciddi etki yapan açıklamalarının ardından Goldman Sachs Pazartesi yeni açıklamalar yaptı. Sachs’a göre 2020’ye kadar petrol fiyatları $50-$60 bandında olacak ve $60’lık sınıra önümüzdeki yıl yaklaşılma ihtimali yüksek. Ayrıca Sachs OECD ülkelerinin stoklarındaki çekilme ve arz kesintileri nedeniyle önümüzdeki 6 ay boyunca fiyatların artamaya devam edeceğini öngörüyor. Ham petrol için yıllara göre ortalama fiyat tahminleri: 2016: $45, 2017: $53, 2018: $60, 2019: $55, 2020: $50. Böylelikle Sachs bir hafta arayla 2016 yılı tahminini $7 artırmış oldu.
Rus bakan Novak’ın tahminine göre bu yıl için ham petrol fiyatı $40 – $50 seviyesinde. Novak Atina’da verdiği demeçte fiyatın $50’ı aşmasının ardından eğer birçok ülke fiyatların dengelendiğini düşünürse üretim kesintisi konusunda düşüncelerin yavaş yavaş ortadan kalkacağını söyledi.
17 Nisan’da yapılan Doha toplantısı sonrası üretim kısıtlaması konusunda ümitler 2 Haziran’da yapılacak OPEC toplantısına taşınmıştı. Toplantıya az bir süre kala İran’ın açıklamaları ümitleri kırmış durumda. İran, üretiminin yaptırımlar öncesi seviyesine ulaşmadan herhangi bir kesintiye gitmeyeceğini yeniden dile getirdi. Ayrıca Rusya toplantıya temsilci göndermiyor.
Evvelki hafta verilerine göre fon yöneticileri üretim kesintilerinin etkisiyle alım kontratlarını artırdılar. Alım future ve opsiyon sayıları 35.657 artışla 253.689 sayısına ulaştı. Ancak bu hafta $50’ın aşılması hem psikolojik eşik olması açısından hem de teknik olarak fiyatlarda düzelme olacağı ihtimalini artırıyor. Çok hızlı yükselen fiyatlardaki düzelmeden çekinen üreticiler ve spekülatörler bu seviyelerden satış durumuna geçiyorlar; özellikle çoğu üreticinin bu seviyeden kendilerini hedge yapmış olma ihtimalleri yüksek.
Önümüzdeki hafta petrol fiyatları için önem arz eden veriler:
TESPAM-Türkiye Enerji Politikaları ve Araştırmaları Merkezi
Give us a call or drop by anytime, we endeavour to answer all enquiries within 24 hours on business days.
Hata: İletişim formu bulunamadı.