Petrol Piyasasında Bu Hafta (25-29 Aralık 2017)
| Brent
$/varil |
25 Aralık Pazartesi | 26 Aralık Salı | 27 Aralık Çarşamba | 28 Aralık Perşembe | 29 Aralık Cuma |
| Açılış | – | 65,20 | 66,76 | 66,43 | 66,15 |
| En Düşük | – | 65,00 | 66,03 | 66,23 | 66,15 |
| En Yüksek | – | 67,10 | 66,94 | 66,85 | 66,98 |
| Kapanış | – | 67,02 | 66,44 | 66,72 | 66,87 |
Tablo 1: Brent Petrol Varil Fiyatının Haftalık Seyri
| WTI
$/varil |
25 Aralık Pazartesi | 26 Aralık Salı | 27 Aralık Çarşamba | 28 Aralık Perşembe | 29 Aralık Cuma |
| Açılış | – | 58,40 | 59,79 | 59,53 | 59,91 |
| En Düşük | – | 58,32 | 59,33 | 59,44 | 59,82 |
| En Yüksek | – | 60,01 | 59,93 | 59,94 | 60,51 |
| Kapanış | – | 59,97 | 59,64 | 59,84 | 60,42 |
Tablo 2: WTI Varil Fiyatının Haftalık Seyri
Petrol varil fiyatları geçen haftayı kayıpla kapattığı bir haftanın ardından haftalık kazançla kapatmıştı. Bu hafta ise petrol varil fiyatları kazançlarını ikinci haftaya taşımayı başardı.
Tablo 1 ve Tablo 2 de görüldüğü gibi ham petrol varil fiyatları 25-29 Aralık haftasına Brent petrolde 65,20 USD/varil, WTI da 58,40 USD/varil değerlerinden giriş yaptı. Hafta boyunca Brent petrol en yüksek 67,10 USD/varil, en düşük 66,03 USD/varil değerlerini gördü. WTI ise en yüksek 60,51 USD/varil, en düşük 58,32 USD/varil değerlerini gördü. Haftanın kapanışında ise Brent petrol 66,87 USD/varil olurken, WTI 60,42 USD/varil fiyatından işlem gördü.
Petrol varil fiyatları hafta boyunca yükseliş eğiliminde bir tavır sergiledi. Bu durumuna sebep olan etkenler arasında Libya’da petrol boru hattında meydana gelen patlama, ABD ham petrol aramalarında çalışan kule sayısında üst üste ikinci haftada değişiklik görülmemesi, ABD ham petrol stok miktarında beklenenden daha fazla miktarda meydana gelen azalma ve ABD günlük ham petrol miktarında uzun sürenin ardından yaşanan düşüş gösterilebilir. Yani ABD ham petrol sektöründen gelen veriler fiyatların seyrinde belirleyici oldu diyebiliriz. Bu verilere destek olarak Libya’da önemli bir boru hattında meydana gelen patlama neticesinde üretim miktarının azalması, fiyatların hafta boyunca yükselmesine sebep oldu.
Aşağıdaki grafikler (Grafik 1 ve Grafik 2) Brent petrol ve WTI nın haftalık fiyat seyrini göstermektedir. Haftanın başlangıcından bitişine kadar fiyatların durumunu bu iki grafikte görebiliriz.
Grafik 1: Haftalık Brent Petrol Varil Fiyatları
Grafik 2: Haftalık WTI Varil Fiyatları
Grafik 3: ABD Toplam Petrol Kule Sayısı
Grafik 3 ABD de ham petrol arama işlerinde çalışan toplam kule miktarını göstermektedir. Baker Hughes tarafından açıklanan verilere göre, geçen hafta toplam kule sayısında değişiklik görülmedi ve 747 de kaldı. Üst üste ikinci haftada da kule sayısında değişiklik görülmemesi fiyatların yükselmesine yönelik etki gösterdi.
Grafik 4: ABD Haftalık Ham Petrol Stok Değişimi
Grafik 4 ise ABD Enerji Enformasyon İdaresi tarafından açıklanan ABD ham petrol stok durumundaki değişim verisini içermektedir. Geçen hafta stok miktarının 3 milyon 970 bin varil azalacağı öngörülüyordu. Açıklanan verilere göre stok miktarı öngörülenden daha fazla azalarak 4 milyon 609 bin varil düşüş gösterdi. Bu düşüşle birlikte üst üste 6 hafta boyunca düşüş gösteren stoklar, fiyatların yükselişine önemli derecede katkı sağladı.
5 numaralı grafik ABD ham petrol haftalık üretim değerlerini göstermektedir. ABD nin haftalık üretimi geçen hafta ortalama günlük 9,754 milyon varil seviyelerine geriledi. Böylece üretim miktarı uzun süre sonra düşüş göstermiş oldu. Diğer verilerle birlikte üretim seviyesinde de düşme görülmesi fiyatların yükselmesine destek sağladı ve yükselişin sürmesine yardımcı oldu.
Grafik 5: ABD Haftalık Ham Petrol Üretimi
Sonuç olarak petrol varil fiyatları geçtiğimiz hafta boyunca yükseliş göstererek kazancını ikinci haftaya taşımış oldu. Libya’da önemli bir petrol boru hattında yaşanan patlama günlük üretimin 70 bin varil ile 100 bin varil civarında azalmasına sebep oldu ve Libya’nın üretim değerleri günlük 1 milyon varilin altına geriledi. Bu durum arz miktarının düşmesine katkıda bulunarak fiyatlara olumlu yönde tesir etti. ABD ham petrol aramalarında çalışan kule sayısı geçen hafta da değişmeyerek ABD kaya petrolü sektörünün şimdilik durağan olduğunun sinyallerini verdi. Bu duruma ilaveten ABD ham petrol stok miktarında geçen hafta da beklenenden daha fazla düşüş yaşandı ve düşüş serisi 6 haftaya yükseldi. ABD günlük ham petrol üretim verisine baktığımızda ise uzun sürenin ardından az da olsa düşüş yaşanmış oldu. Bütün bu veriler ışığında han petrol varil fiyatları geçen hafta boyunca yükseliş gösterdi ve son 2 senenin en yüksek seviyelerinde gezinmeye devam etti. Fiyatların seyrinde ana etken ise yine ABD ham petrol sektöründen gelen veriler oldu.
Geçen sene olduğu gibi bu sene de ham petrol fiyatları açısından kazançlı bir sene oldu. Üst üste ikinci senede fiyatlarda yükseliş görüldü. 2017 göz önünde bulundurulduğunda bu yükselişte en önemli etken olarak OPEC ve OPEC üyesi olmayan ülkeler arasında fiyatları artırmaya yönelik yapılan petrol üretim kısıtlaması anlaşmaları gösterilebilir. 2017 boyunca OPEC ve ABD kaya gazı-kaya petrolü yatırımcıları arasında yaşanan rekabet petrol fiyatlarının seyrinde önemli ölçüde belirleyici oldu. OPEC ve OPEC üyesi olmayan ülkeler arasındaki anlaşmaya rağmen petrol fiyatlarının senenin büyük bölümünde beklenen seviyelere ulaşamaması ve yüksek seviyelerde istikrar sağlayamaması, bu anlaşmaya ABD ham petrol sektörünün verdiği tepki neticesinde gerçekleşti.
2018 senesinde bu iki taraf arasında yaşanacak rekabet yine petrol varil fiyatlarının belirleyiciliği rolünde olacak gibi görünüyor. ABD ham petrol üretim seviyelerinin 10 milyon varil üzerine çıkacağı beklentisi, OPEC tarafından yapılan üretim kısıtlaması anlaşmasının küresel arz fazlasını önemli ölçüde düşüreceği beklentisi ile birleştirildiğinde, 2018 yılı petrol fiyatları açısından 2017 olduğu gibi çok çetin geçeceğe benziyor.
Yazar
