Petrol Piyasasında Bu Hafta (12Kasım 2016)

Geçtiğimiz haftanın en önemli siyasi ve de ekonomik gelişmesi yeni ABD başkanının kim olacağının belirlenmesiydi. Hafta başında OPEC’den gelen haberlerle moral bulan fiyatlar yükselirken daha sonra açıklanan ABD stoklarının artış göstermesi, Rusya ve Nijerya’nın önümüzdeki yıl için üretim artırma sinyalleri vermeleri ve ABD üretimini artırması beklenen Trump’ın seçilmesi fiyatların haftayı kayıpla kapatmasına neden oldu. Fiyatlardaki hızlı çekilmenin ardından önümüzdeki hafta bir düzeltme gelebilir fakat temellerdeki zayıflığın süreceğini gösteren haberlerin gelmesi veya arz fazlasının düşeceğini işaret eden haber veya açıklama gelmemesi durumunda düşüş trendinin sürmesi şaşırtıcı olmaz. Geçtiğimiz haftaya ham petrol varil fiyatı $44,52’dan başlarken hafta kapanışı $43,09 oldu.  Motorin kontratı ton fiyatı ise hafta başı $418,64 ile açılış yaparken kapanışta fiyat 408,58’di. Hafta içerisinde en yüksek seviyeler, ham petrol için $45,96 olurken motorin ton fiyatı için $426 olarak gerçekleşti.

OPEC Genel Sekreteri Pazartesi günü yaptığı açıklamada 14 OPEC üyesinin Cezayir’de varılan anlaşma konusunda mutabık olduklarını, 2017 yılı itibariyle arz-talep dengesinin oluşmaya başlamasını beklediğini söyledi. Barkindo ayrıca Rusya’nın da anlaşılan ülkeler arasında olduğunu fakat daha fazla bilgi veremeyeceğini de ekledi. OPEC tarafından anlaşmanın uygulanacağıyla ilgili piyasayı temin eden bu açıklama fiyatlarda hızlı şekilde iyileşmeye neden oldu.

Eylül ayında 8.04 milyon varil/gün seviyesiyle rekor seviyede seyreden Çin ithalatı Ekim ayında 6.78 milyon varil/gün seviyesine geriledi. Ekim rakamı Ocak ayında bu yana görülen en düşük seviye olarak kayda geçti. İthalattaki gerilemenin nedeni olarak artan fiyatlar ve değişen ithalat kotaları gösteriliyor.

Petrol yatırımcıları genel olarak arz-talep dengesinin oluşmasının yavaş olması nedeniyle rahatsızlar ve piyasadaki alım pozisyonlarını giderek azaltmaktalar.

Hafta başında ABD seçimleri nedeniyle aşırı riskli piyasada yatırımcılar temkinli hareket ettiler. Bu nedenle petrol piyasasında alışılmışın aksine volatilite düşük gerçekleşti. Piyasa yön bulmak için bir anlamda açıklanacak ABD stok verileri ve ABD seçim sonucunu bekledi. Uzmanlar seçim öncesi Trump’ın seçimi kazanması durumunda İran’la anlaşmanın rafa kalkması söz konusu olduğundan fiyatlarda iyileşme gerçekleşebileceğini fakat petrol üretimini destekleyen politikalar izlemesi beklendiği için orta vadede fiyatlara negatif etki oluşturacağını, Hillary’nin kazanması durumunda ise Dolar’ın değerlenerek petrolde satışa neden olacağını düşünüyorlardı.

Trump’ın ABD’nin yeni başkanı olmayı garantilemesiyle piyasalardan -özellikle Asya- petrol ve dolar da gerileme ve altın da yükselme gözlendi. Fakat piyasalar ilk şoku atlattıktan sonra kayıplar geri alındı.

ABD seçim sonuçlarının ardından petrol ve gaz üreticileri, enerji inşaat firmaları ve boru hattı operatörü şirketlerinin hisselerinde artış gözlendi. Trump seçim kampanyası süresince üretimi artıracak politikalar izleyeceğini açık bir dille söylemişti. Trump’ın seçilmesinin ardından Exxon hisseleri yüzde 1, Chevron hissleri binde 3 arttı. Trump küresel ısınmanın gerçek olmadığını düşünen az sayıda politikacıdan biri. Trump Obama’nın başlattığı kömüre karşı savaşı sona erdireceğini ve petrol ve gaz üretimini kısıtlayan regülasyonları değiştireceğini söylemişti. Trump’ın İran’ a karşı uzlaşmacı politika izlemesi beklenmiyor. İran’a karşı yeni yaptırımlar uygulaması da muhtemel. Fakat muz cumhuriyeti olmayan ABD’de Trump’ın her istediğini yaptıramayacağı açık ayrıca politikalarının etkilerinin hissedilmesinin ne kadar zaman alacağı da belirsiz.

Petrol piyasası seçim sonuçları şokunu atlatmış durumda ama temellerde hala zayıflık söz konusu. Geçen haftadan bu yana gerçekleşen kayıpların ardından lineer seyreden piyasanın yönünü değiştirecek bir gelişme olmadı. Trump’ın enerji yatırımlarını destekleyen duruş sergilemesi ABD üretiminin artacağına işaret ederek fiyatları baskılıyor diğer taraftan ise seçimin ardından İran’ın OPEC kararlarına uyup üretimini azaltmak yerine artırabilecekleri kadar artış yapmak istemeleri olası; yani dolaylı yollarla üretim anlaşmasına bir engel meydana gelmiş olabilir.

IEA’in yaptığı açıklamaya göre OPEC ülkeleri anlaşmazsa arz fazlası 2017’nin 2. yarısında da etkisini gösterecek. IEA’ın yayınladığı rapora göre küresel arz OPEC ülkelerinin rekor üretimleri sonucu Ekim ayında 800.000 varil/gün artış gösterdi. Nijerya’dan yapılan açıklamaya göre 2020 yılına kadar üretimin 500.000 varil/gün artırılması hedefleniyor. Dolar’ın değerlenmesi petrol fiyatları üzerinde etkisini sürdürüyor.

İran petrol ihracatı Ekim ayı verilerine göre 4 ayın en düşük seviyesine geriledi. % 7,5 düşüş ile üretim 2.37 milyon varil/gün  olarak açıklandı. Gerilemenin nedeni olarak mevsimsel düşük Avrupa talebi  görünüyor.

Rusya Enerji bakan yardımcısı Molodtsov bir konferansta 2020 yılına kadar Rusya’nın üretiminin 555-560 Ton’a ulaşacağını söyledi. Art arda gelen üretim artışı haberleri fiyatlarda çekilmeye neden oluyor.

Kasım 1’e kadarki haftada Hedge fonları net alım pozisyonları 72 milyon varil azalarak 574 milyon varile geriledi

Bu haftanın önemli verileri:

Salı, API’nin haftalık ABD petrol stokları verisi,

Çarşamba, EIA’in haftalık ABD petrol stokları verisi,

Perşembe, ABD işsizlik başvuruları verisi,

Cuma, Baker Hughes ABD petrol kuyuları sayısı verisi.