Petrol Piyasasında Bu Hafta (12 Eylül 2016)

Kemal AYDIN:

TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı

kemalaydin@tespam.org/tr

@kemalnyc24

Geçtiğimiz haftaya ham petrol varil fiyatı $44, motorin ton fiyatı $405’ten başladı. Hafta içerisinde en yüksek seviyeler, ham petrol için $47,71 olurken motorin ton fiyatı için $430,81 oldu.

Pazartesi günü İran tarafından yapılan açıklamaya göre İran 2-3 ay içerisinde mevcut üretimi 3.8 milyon varili 4 milyon varile çıkarmak için hazır durumda. İranlı yetkililer piyasadaki talebe göre üretimlerini ayarlayacaklarını bildirdiler.

Para yöneticileri ve spekülatörler 1 aydır ilk kez geçen hafta alım kontratları sayısını azalttılar. New York ve Londra’da toplam kontrat sayısı 20.810 azalarak 220.386’ya geriledi.

Pazartesi G20 zirvesinde Suudi Arabistan ve Rusya enerji bakanlarının yeni bir üreticiler grubu oluşturarak petrol piyasasını takip etme  konusunda anlaşmaları fiyatlarda ralliye neden oldu. İlk başta taraflar arasında üretim dondurma anlaşmasına varıldığı ile ilgili raporunda düşmesi motorin ton fiyatını kısa süreliğine $430’a kadar yükseltti. Fakat haberin teyit edilememesi gün içerisinde $411’a kadar gerilemeye neden oldu. Suudi petrol bakanı verdiği demeçte üretim dondurmanın tercih edilebilecek bir seçenek olduğu  fakat bugün için gerekli olmadığını söyledi. Bu söylem piyasalarda umutları azaltarak ralliyi sona erdirdi. Toplam ham petrol arzının %20’sini üreten Suudi Arabistan ve Rusya’nın rekor seviyedeki üretimlerine kısıt getirseler bile çok anlamlı olmayacağı konuşuluyor.

Bazı analistlere göre üreticilerin kapasiteleri 2018 yılına kadar %9 artacak. Büyük üretici şirketlerin yatırımlarını düşük seviyelere çekmeleri üretim artışını durdurmuş değil. Ayrıca Rusya ve Suudi Arabistan gibi ülkeler üretim dondurma anlaşması konusunda olumlu konuşsalar bile anlaşmanın gerçekleşme ihtimali çok düşük. Buna rağmen bu konuda açıklamaların sürmesinin nedeni fiyatların desteklenmesi olarak görünüyor.

Petrolde Salı günü yaşanan kayıplar geri alındı. WTI $45, Brent $47,43 ve Motorin $ 413’ten kapandı. Piyasada üretim dondurma anlaşması konusunda ümitler azalmış olmasına rağmen motorin ton fiyatı yeni seviye olan $ 410’a tutundu.

Çarşamba günü açıklanan API ABD stok verisi ham petrol stoklarında beklentinin çok üzerinde çekilme olduğunu gösterdi. API’ye göre ABD stoklarındaki haftalık değişiklik ham petrolde -12.1 milyon varil, benzin de – 2.3 milyon varil ve distile de + 900 Bin varil olarak gerçekleşti. Veri öncesi $ 413 seviyelerinde olan motorin ton fiyatı $ 421’e kadar yükseldi. Özellikle benzindeki çekilmede piyasada moralleri yükseltecek seviyede açıklandı.  Çin’deki Ağustos ayı ham petrol ithalatı geçen yılki verilere göre %25 artış gösterdi. Çin’deki bağımsız rafineriler ellerindeki kota haklarının tarihi geçmeden alımlarını tamamlamak için alımlarını artırdılar.

Perşembe açıklanan  EIA ABD ham petrol stoklarında 100 bin varil, benzin de de 500 bin varil çekilme beklenirken distilede 1 milyon varil artış bekleniyordu. Açıklanan stok verisi ham petrol stoklarında 1999 yılından bugüne en yüksek çekilme olduğunu gösterdi. Ham petrol de 14.5 milyon, Benzin de 4.2 milyon çekilme, distilede ise 3.3 milyon varil artış açıklandı. Stoklardaki ani çekilmenin nedeni Hermine kasırgasının ABD’ye ihracat programını etkilemesi olarak gösterildi. Verinin açıklanmasından sonra hem petrol de hem türevlerinde ralli yaşandı. Ham petrolde $1, motorinde $11 artış gözlendi.

İran’ın Haziran, Temmuz ve Ağustos üretim seviyeleri değişkenlik göstermedi. Bu durum üretimini artırmak isteyen Tahran’ın güçlük çektiğini gösteriyor. 2015 yılı üretim seviyeleri 2.84 milyon varil, 2016 yılında 3.64 milyon varile yükselmiş durumda. 2016 seviyesini artırmayı henüz başaramadılar. İran herhangi bir üretim dondurma anlaşmasının dışında tutulmaları gerektiğini savunmaya devam ediyor. Tahran 4 milyon varil seviyesinden önce bir kısıtlamaya karşı çıkıyor.

Cuma günü açıklanan Baker Hughes ABD sondaj kuyusu verisi sayının 7 arttığını gösterdi. Böylelikle son 11 haftanın 10’unda artış gerçekleşmiş oldu ve ABD üretiminin artışına işaret eden veri fiyatları baskıladı. Hafta kapanış fiyatları WTI $45,71, Brent $47,51 ve Motorin $417,82 olarak gerçekleşti.

Bu haftanın önemli verileri:

Salı, API’nin açıklayacağı haftalık ABD petrol stokları verisi

Çarşamba, EIA’in haftalık ABD petrol stokları verisi,

Perşembe, ABD işsizlik başvuruları sayısı verisi,

Cuma, Baker Hughes ABD petrol kuyuları sayısı verisi.1212

Yazar