TESPAM Akademi tarafından düzenlenen “Enerji Borsası Nedir ve Nasıl Çalışır?” eğitimi Türkiye’de elektrik ve doğalgaz piyasalarının genel yapısını, işleyişini ve enerji borsası kavramını bütüncül bir bakış açısıyla ele almayı amaçlamaktadır. Özellikle enerji piyasalarında fiyat oluşum mekanizmalarının, katılımcı rollerinin ve düzenleyici kurumların görevlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlamak üzere tasarlanmıştır. Katılımcılar; hem kısa vadeli (spot) hem de ileri tarihli (vadeli) piyasalarda ticaretin nasıl yapıldığı, dengesizliklerin nasıl yönetildiği, yasal düzenlemeler ve lisanslama gibi konularda kapsamlı bilgi sahibi olacaklardır. Ayrıca, serbest tüketicilerin hak ve yükümlülükleri ile son kaynak tedarik tarifesi sürecine ilişkin önemli noktalara da değinilecektir.
Eğitimin içeriği, enerji piyasalarına yeni adım atan veya mevcut bilgilerini güncellemeyi hedefleyen katılımcılar için planlanmıştır. Bu kapsamda, iki saatlik eğitimde şu başlıklar detaylı şekilde ele alınacaktır:
- Enerji Piyasalarına Genel Bakış (20 Dakika):
- Piyasaların oluşum nedenleri, gelişimi ve önemi
- Elektrik piyasasının serbestleşme süreci ve temel dinamikleri
- Piyasa oyuncuları ve sorumlulukları
- Piyasa Türleri ve Nasıl İşlediği (60 Dakika):
- Gün Öncesi Piyasası (GÖP): Teklif verme süreçleri, dengeleme ve uzlaştırma, referans fiyat (PTF) oluşumu
- Gün İçi Piyasası (GİP): Anlık dengesizliklerin yönetimi, Sistem Marjinal Fiyatı (SMF)
- Dengeleme Güç Piyasası (DGP): TEİAŞ’nin sistem dengesini sağlama rolü, YAL-YAT talimatları
- Yan Hizmetler Piyasası (YHP): Frekans kontrolü (primer, sekonder, tersiyer) ve destek hizmetleri
- Vadeli Elektrik Piyasaları (VEP): Gelecekteki fiyat dalgalanmalarına karşı korunma yolları ve fiziksel teslimatlı vadeli işlemler
- Spot ve Vadeli Doğalgaz Piyasaları (SGP & VGP): 7/24 sürekli işlem, dengesizliklerin giderilmesi, ileri tarihli fiziksel teslimat
- YEK-G Piyasası: Yenilenebilir kaynaklar için sertifikalandırma ve ticaret
- Şeffaflık Platformu: Piyasa verilerinin tek merkezden yayımlanması ve veri analizi
- Serbest Tüketiciler ve Son Kaynak Tedarik Tarifesi (10 Dakika):
- Serbest tüketicilik kavramı ve getirileri
- SKTT (Son Kaynak Tedarik Tarifesi) ve MASS projesi hakkında bilgilendirme
- Toplayıcılık Faaliyetleri Yönetmeliği (20 Dakika):
- Toplayıcılık faaliyetine ilişkin mevzuat çerçevesi
- Toplayıcıların görev ve sorumlulukları
- Uzaktan kontrol ve iletişim altyapıları
- Soru-Cevap (10 Dakika):
Bu eğitimi tamamlayan katılımcılar, enerji piyasasının hem teorik hem de pratik yönlerini kavrayarak; gerek ticari gerek operasyonel anlamda doğru kararlar alabilmek için gerekli altyapıya sahip olacaklar. Böylece, piyasa dinamiklerini yakından takip edebilecek, risk yönetimi ve maliyet optimizasyonu gibi kritik konularda daha etkin çözümler üretebileceklerdir.