Kuzey Irak Referandum Surecinin Analizi

Oğuzhan AKYENER

Burak KAYAEL

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), 2015’ten bu yana parlamento onayı olmadan başkanlığı sürdürmeye çalışan Mesud Barzani’nin öncülüğünde bölgesel dengeleri ciddi anlamda değiştirecek olan bağımsızlık referandumu için girişimlerine devam ediyor. 25 Eylül olarak belirlenen bağımsızlık referandumu adım adım yaklaşırken, Kerkük ve Sincar gibi ihtilaflı şehirlerde dahi seçmen listelerinin duyuruya çıkması özellikle Merkezi Irak Yönetimi (MIY) ve Türkiye tarafında sözlü tepkilerin yükselmesine yol açıyor.

Peki yıllardır Türkiye için “politik kırmızı çizgi” olarak ifade edilen, İran ve MIY’nin de karşı çıktığı bu süreç nasıl değerlendirilmeli?
Bölgesel dengeleri ciddi anlamda değiştirerek, önemli küresel neticeleri de doğuracak bağımsızlık girişimi aşağıda ilgili sorulara cevaplar verilerek analiz edilecektir.
IKBY’nin Bağımsızlık Taleplerinin Tarihçesi Hakkında Ne Söylenebilir?
Bölgedeki Kürtler yüzyıllarca bu coğrafyada hüküm süren çeşitli imparatorlukların kontrolü altında yaşamışlardır. 1. Dünya Savaşı sonrası çok geniş bir coğrafyada medeniyet ve huzurun mümessili olan Osmanlı’nın çöküşü ile Türkiye, Irak, İran ve Suriye’nin hakimiyet alanlarında yaşamaya devam etmişlerdir. Wilson ilkelerinde kendilerine verileceği vaat edilen topraklar sebebiyle bağımsızlık umuduna kapılan ancak bu hayalleri suya düşen Kürtler, Irak Krallığı ve sonrasında Saddam Hüseyin tarafından kurulan Irak Cumhuriyeti’ne karşı gerilla savaşı yürütmüşlerdir. 1. Körfez Savaşı sonrası Birleşmiş Milletler’in aldığı uçuşa yasak bölge kararıyla de-facto federal yönetime geçen Kürtler, 2. Körfez Savaşı sonrası Saddam Hüseyin yönetiminin devrilmesi ve yeni anayasada federal yönetime geçilmesiyle resmi olarak federal yapılarını uluslararası arenada kabul ettirmişlerdir. Bu aşamadan sonra da çeşitli bölgesel ve küresel durumları değerlendirerek bağımsızlıklarını kazanmak için referandum düzenleyebilir hale gelmişlerdir

 

[accordion title=”” open1st=”0″ openAll=”0″ style=””][accordion_item title=”Makalenin PDF versiyonu için tıklayınız”][pdfviewer width=”100%” height=”849px” beta=”true/false”]https://www.tespam.org/tr/wp-content/uploads/2017/08/Kuzey-Irak-Referandum-Surecinin-Analizi.pdf[/pdfviewer][/accordion_item][/accordion]

Authors