ÖZCAN DALMIŞ
Petrol ve Doğalgaz Yüksek Mühendis
KÜRESEL ENERJİ BÜLTENİ (Ağustos2019)
Ağustosayı Ülkemizde ve Dünyada politik, ekonomik ve sanayi alanlarında küresel değişimlerin ve yaşanan gelişmelerle enerji özelinde dolu bir ay ile birlikte Küresel Enerji Bültenini derledik.
Türkiye Enerji Politikaları ve Stratejileri Araştırma Merkezi (TESPAM) olarak Dünyadaki ve Ülkemizdeki enerji gelişmelerini sizler için yakından takip etmeye devam ediyoruz.
YURTTAN
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından açıklanan verilere göre doğalgaz kaynaklı elektrik üretimi Temmuz’da yıllık yüzde 43 azaldı. Aynı dönemde elektrik tüketiminin yıllık yüzde 3,14 düştüğü gözlemlendi. (01.08.2019)
Akaryakıt ürünlerinin birbirleriyle karıştırılmasına antreponun bağlı bulunduğu gümrük müdürlüğünce izin verilebilecek. Ticaret Bakanlığının “Antrepolarda Akaryakıt Karıştırma İşlemleri” ilgili Gümrük Genel Tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı. (02.08.2019)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Aliağa Yüzen LNG Terminali (FSRU) ile Ege Gaz A.Ş.’nin doğal gaz depolama tesisinin temel kullanımın usul ve esaslarında değişikliğe gitti. (06.08.2019)
Bir dizi resmi ziyaret için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) giden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Ersin Tatar ve Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy ile bir araya gelerek son gelişmeler ele alındı. (06.08.2019)
Karpaz açıklarında sondaj faaliyetlerine başlayan Yavuz Sondaj gemisi ziyareti sonrası Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, ”Doğu Akdeniz artık milli mesele haline gelmiştir. Bölge dışı aktörlerin arkasına sığınarak KKTC ve Türkiye’yi köşeye sıkıştırmak isteyenler yanıldığını er ya da geç anlayacaktır” dedi. (07.08.2019)
Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi (EPİAŞ), Şeffaflık Platformu’nda yeni verilerin yayımlanmaya başladığını bildirdi. Bu kapsamda, Enterkonneksiyon Kapasitesine İlişkin Yıllık Tahminler, Aylık Tahminler, Hat Kapasiteleri ve Kapasite Talepleri Şeffaflık Platformu’na eklendiği ifade edildi. (07.08.2019)
Siirt’te gövde hacmi bakımından Atatürk Barajı’ndan sonra Türkiye’nin en büyük ikinci barajı olan Ilısu Barajı’nda su tutma testleri başladı. (08.08.2019)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun(EPDK),Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmelik değişikliği Resmi Gazete’de yayımlandı. (09.08.2019)
KPMG Türkiye’nin ekonominin dinamosu sektörlerin ilk altı aylık performansını değerlendirdiği Enerji Sektörel Bakış – İlk Yarı raporu yayımlandı. 2019’un ilk altı ayını ekonomik faaliyetlerdeki zayıflık ve finansal piyasalardaki oynaklığın etkisiyle geçiren enerji sektörü yılın ikinci yarısı için umutlu. (15.08.2019)
“Enerji Yatırımları Takip ve Koordinasyon Kurulu”nun adı “Enerji ve Tabii Kaynak Yatırımları Takip ve Koordinasyon Kurulu” olarak değiştirilerek, yeniden oluşturuldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı Genelge Resmi Gazete’de yayımlandı. Genelgede şu bilgiler verildi “Onbirinci Kalkınma Planı ile enerji üretimine yönelik olarak başta yenilenebilir ve yerli kömür olmak üzere tüm yerli kaynaklarımızın ekonomiye kazandırılmasını ve enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasını teminen atılması gereken adımlar belirlenmiştir.” (16.08.2019)
Cumhurbaşkanlığı, nükleer güç santralleri projeleri ile ilgili Genelge yayımladı. Genelgede şu bilgiler verildi “Ülkemizin artan elektrik enerjisi talebinin karşılanarak enerji arz güvenliğinin sağlanması, ithal enerji kaynaklarına bağımlılığın azaltılarak cari açığın düşürülmesi ve kaynak çeşitliliğinin artırılması için ülkemizde inşa edilecek nükleer güç santrali projelerinin başarılı ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır.” (16.08.2019)
Kamu binalarının 2023 yılı sonuna kadar asgari yüzde 15 enerji tasarrufu sağlaması hedefleniyor. Konu ile ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı Genelge Resmi Gazete’de yayımlandı. (16.08.2019)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Türk enerji piyasasını yabancı yatırımcılara anlatmak için Enerji Uzmanları Derneği iş birliğinde “Invest in TurkishEnergy” projesinin hayata geçirildiğini bildirdi. (19.08.2019)
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez twitter hesabından yaptığı açıklamada, yenilenebilir enerji kaynaklarının üretimdeki payının yüzde 44,7 arttığını belirterek, “Daha fazla yerli daha fazla yenilenebilir diyerek yolumuza devam ediyoruz. ” dedi. (19.08.2019)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK), Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde değişiklik ile ilgili kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. (23.08.2019)
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK), Rüzgâr veya Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan Önlisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliğinde değişiklik ile ilgili kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. (23.08.2019)
Trakya Bölgesi’nde bir süredir doğalgaz araması yapan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından Tekirdağ’ın Kapaklı ilçesinde ikinci bir doğalgaz rezervi bulundu. (26.08.2019)
Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde düzenlenen Dünya Enerji Stratejisi Kongresi ve Fuarı’na katılan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Doğu Akdeniz’de sondaj çalışmalarının devam edeceğini vurgulayarak, “KKTC ve Kıbrıs Türklerini yok sayan ve enerjide enosis başlığı ile kurulan sözde ittifaklara göz yummayacağız” dedi. Ayrıca Dönmez, Türkiye’nin 2023 yılında doğalgaz ihtiyacının yüzde 20’sini depolardan karşılayacağını söyledi. (26.08.2019)
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Haziran ayı katı yakıt istatistiklerine göre, en fazla üretim ve teslimat linyitte gerçekleşti. TÜİK tarafından yapılan açıklamaya göre, katı yakıtların 2019 yılı Haziran ayı toplam satılabilir üretim miktarlarına bakıldığında taşkömürünün 79 bin 726 ton, linyitin 6 milyon 211 bin 135 ton ve taşkömürü kokunun 361 bin 188 ton, teslimat miktarlarına bakıldığında ise taşkömürünün 2 milyon 418 bin 321 ton, linyitin 6 milyon 96 bin 498 ton ve taşkömürü kokunun 350 bin 492 ton olarak gerçekleştiği görüldü.(29.08.2019)
Irak’ta bir dizi ziyarette bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Komşu ve kardeş ülkeyle öteden beri devam eden ticari ilişkilerimiz var. Bu ilişkileri arttırmak zorundayız. Ticaretimiz yaklaşık 13 milyar dolar civarında seyrediyor. Ama her iki liderin de mutabakatıyla bu rakamı 20 milyar dolara çıkarmak gibi bir hedefimiz var” dedi. (29.08.2019)
DÜNYADAN
BloombergNEF’in (BNEF) hazırladığı yeni bir rapor, 2050 yılına kadar dünyanın yarısının enerji ihtiyacını, başta güneş ve rüzgar olmak üzere yenilenebilir kaynaklardan karşılayacağını öngörüyor. (01.08.2019)
Portekiz’in 1.150 megawattlık Güneş Enerjisi İhalesinde 13 kazananın 14,76 euro/megawatt/saat (Mwh) teklifle şu ana kadar dünyada verilen en iyi teklif oldu. (02.08.2019)
Suudi Arabistan Enerji Bakanı Khalid el-Falih, petrol piyasalarının durumunu Rusya Enerji Bakanı AleksanderNovak ile görüştüğünü söyledi.Falih ayrıca, Suudi Arabistan’ın 2020 ilk çeyrek sonuna kadar uzatılan global arz kısıntısı anlaşmasında belirlenen üretim kesintisine uymaya devam edeceğini vurguladı. (05.08.2019)
Çin Elektrik Konseyi’nin (CEC) yılın ikinci yarısında ülkenin kuzey ve orta bölgelerinde enerji arzının sıkı olmasını beklediklerini açıkladı. (05.08.2019)
ABD Enerji Bakanlığı’na bağlı Enerji Bilgi İdaresi (EIA) bugün yayınladığı “Kısa Vadeli Enerji Görünümü” raporunda 2019 yılı için ham petrol üretimi artış tahminini aşağı yönlü revize etti. Ham petrol üretiminin 1,40 milyon varil/gün artacağını öngören EIA, bu beklentisini 1,28 milyon varil/güne düşürdü. (07.08.2019)
Avrupa’daki şirketlerin enerji ihtiyaçlarını karşılamak için başvurduğu adreslerin başında rüzgâr santralleri geliyor. WindEurope’a göre, son 5 yılda rüzgâr santralleri ile şirketler arasında 5 GW enerji alım sözleşmesi (PPA) imzalandı. (07.08.2019)
Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom tarafından inşası devam eden Türkiye’nin ilk nükleer enerji santrali AkkuyuNGS’nin Rusya’daki referans santrali Novovoronej 2 NGS’nin yenilikçi teknolojiyle yapımı tamamlanan 2’inci ünitesinin reaktörü, 31 Temmuz 2019 tarihinde saat 19.23’te ilk defa projede öngörülen kapasiteyle çalışmaya başladı. (07.08.2019)
Çin Ulusal Petrol Şirketi-CNPC, Umman’ın Block 5 sahasının geliştirilmesi ve üretim yapılmasına ilişkin anlaşmayı 15 yıl uzattı. (08.08.2019)
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), 2019 yılı için küresel petrol talebi büyüme tahminini 100 bin varil gün düşürdü. 2019 yılında küresel petrol talebinin 1,1 milyon varil/gün artacağını tahmin eden IEA, 2020 yılı için talepte büyüme tahminini de 50 bin varil indirerek 1,3 milyon/varil güne çekti. (09.08.2019)
Bangladeş’in başkenti Dakka’nın 160 km uzağında inşa edilen RooppurNGS’nin 2 nolu ünitesinin türbin odasının beton atma işlemi 6 Ağustos tarihinde tamamlandı. (09.08.2019)
TürkAkım Açık Deniz Doğalgaz Boru Hattı’nın alım terminalinin inşaatı yüzde 95 oranında tamamlandı. Çalışmalar takvime uygun şekilde ilerliyor. Doğalgaz akışının 2019 sonunda başlaması öngörülüyor. (15.08.2019)
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü(OPEC) Ağustos raporuna göre, Küresel petrol üretimi, 2019 Temmuz ayında günlük ortalama 230 bin varil artarak 98 milyon 710 bin varil/gün olarak gerçekleşti. OPEC dışı üreticilerin arzı 290 bin varil/gün artarken, OPEC’in küresel petrol üretimi 246 bin varil/gün azalarak 29 milyon 910 bin varil/gün olarak gerçekleşti. (16.08.2019)
Çin’de finansal kurumların yılın ilk yarısında kömürle ilgili projelere en az 1 milyar dolar “yeşil” finansman sağladığı bildirildi. (19.08.2019)
Suudi Arabistan devlet petrol şirketi Suudi Aramco, 2020-2021’de yapmayı planladığı ve dünyanın en büyüğü olması beklenen halka arzına liderlik edecek bankayı belirlemek için büyük bankalardan teklif toplamaya başladı. (20.08.2019)
Almanya’nın doğalgaz ithalatı 2019 yılını ilk yarısında yüzde 20 azaldı, ancak ithalat için ödenen bedel yüzde 14,8 yükseldi. (20.08.2019)
Avrupa Birliği, Wind Europe araştırmasına göre, rüzgâr enerjisi sayesinde 819 milyon ton karbondioksitten kurtulan ve 300 bin kişiye istihdam sağlıyor. (22.08.2019)
Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, Rusya’nın 2035’e kadar yıllık kömür üretiminin 550-670 milyon ton olmasını beklediklerini açıkladı. (22.08.2019)
Çin Ulusal Petrol Şirketi’nin (CNPC) Ekonomik ve Teknoloji Araştırma Enstitüsü’ne göre Çin’in kömür talebi 2025’te zirveye çıktıktan sonra düşmeye başlayacağını belirtti. (23.08.2019)
Çin’in Temmuz ayında LNG ithalatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18 artarak 4 milyon 900 bin ton oldu. (23.08.2019)
Çin’in Venezuela’dan petrol ithalatı, Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 62 azaldı. (26.08.2019)
Ortak Bakanlar İzleme Komitesi (JMMC) tarafından bugün yayınlanan aylık rapora göre küresel arz kısıntısı anlaşmasına imza koyan OPEC ve OPEC üyesi olmayan üreticilerin oluşturdukları OPEC+’nın anlaşmaya uyum oranı Temmuz ayında yüzde 159 oldu. (27.08.2019)
İran Petrol Bakanı BijanZanganeh, İran’ın ham petrol üretimini ABD’nin yaptırımları öncesindeki seviyeye çıkarmak için sadece 3 güne ihtiyacı olacağını söyledi. (28.08.2019)
BP’den yapılan açıklamaya göre, hem Prudhoe Bay petrol sahasındaki çıkarları hem de trans-Alaska boru hattındaki pay 5,6 milyar dolar karşılığında Hilcorp Alaska’ya satıldı. (28.08.2019)
Morgan Stanley, küresel petrol talebi için 2019 yılı büyüme tahminini 1,0 milyon varil/günden 800 bin varil/güne ve 2020 için beklentisini 1,4 milyon varil/günden 1,0 milyon varil/güne çekti. (28.08.2019)
Yazar
