HAFTALIK PETROL FİYATLARI ANALİZİ (Ocak 2020 – 5. Hafta)
Oğuzhan Akyener
Petrol fiyatlarını genel anlamda etkileyen dört ana konu başlığı bulunmaktadır. Bunlar:
- Arz – Talep Dengeleri
- (Yeni keşifler, stok durumları, sondaj sayıları, üretim ve/veya kesinti kararları, uzun vadeli kontratlar)
- Ekonomik Trendler
- (Dolar Paritesi, Alternatif Yatırım İmkânları, Satın alma gücü)
- Kısa Vadeli Riskler
- (Algılar, Siyasi Gerginlikler, Terör, Güvenlik Sorunları, Doğal afetler, Olağan Dışı Etmenler)
- Black Oil Market
Çin’de yayılan ve neredeyse hayatı durma noktasına getiren Korono virüsü, yarattığı algıların da sebebiylepetrol fiyatlarının önemli ölçüde gerilemesine sebep oldu. ABD’nin petrol stok miktarlarının yanı sıra, Libya ve Irak’ta devam eden belirsizlikler piyasalar tarafından ciddi anlamda takip ediliyor. Bu minvalde petrol fiyatları 58 $/varil bandında seyirine devam etmektedir.
Grafik 1: Brent Fiyatları (Kaynak: Oilprice.com)
Bu hafta yaşanan başlıca gelişmeler ve petrol fiyatlarına etkileri aşağıdaki tabloda kısaca incelenmiştir.
| Olay | Etki Yönü | Etki Oranı | Etmen # |
| Çin’de hayatı durma noktasına getiren Korona virüsü piyasaları hem reel hem de algılsal olarak büyük ölçüde etkiledi. | ↓ | ÇOK! | 1,3 |
| ABD stoklarındaki artış petrol fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi. | ↓ | Az | 1 |
| Davos zirvesinde hidrokarbon kaynaklara ve bu kaynakları üreten büyük şirketlere yönelik sert eleştiriler, fiyatları negatif etkiledi. | ↓ | Az | 3 |
| IEA’nın petrol arz fazlası olduğuna dair beklenti açıklamaları, fiyatları negatif etkiledi. | ↓ | Az | 3 |
| Kuveyt ile Suudi Arabistan’ın tarafsız bölgede ortak petrol üretimi konusunda Kuveyt’te alınan karar aşağı yönlü seyri kuvvetlendirdi. | ↓ | Az | 1 |
| Kanada ve ABD’deki petrol üreticisi firmalarda gözlemlenen büyük ölçekli iflaslar, orta vadeli arz potantasiyeli riski oluşturuyor. | ↑ | Az | 1 |
| OPEC+ kararları ve Suudi Arabistan’ın ekstra kesinti söylemleri fiyatları etkilemeye devam ediyor. | ↑ | Az | 1,3 |
| Irak’ta devam eden süreç, belirsizlikler ve artan riskler petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkiliyor. | ↑ | Az | 3 |
| Özellikle İran, Venezuela ve Nijerya’da devam eden kayıt dışı satışlar, fiyatları aşağı yönlü etkilemeye devam ediyor. | ↓ | Az | 4 |
| Libya NOC’den yapılan açıklamada Hafter’in saldırıları sebebiyle üretimin etkilendiği (El Feel ve Sharara sahalarındaki üretimlerin Zawiya terminaline nakli engellenmesi sebebiyle – yaklaşık 350 000 bbld) ve tam kapasite forcemajeure ilanı riski bulunduğu ifade edildi. Ayrıca yine NLA kuvvetlerinin Brega, RasLanuf, Hariga, Zueitina ve Sidra limanlarını kapatması sebebiyle de üretim kapasitesinin 800 000 bbld daha düştüğü ifade edildi. Toplamda halen devam eden 1 milyon varil / gün civarında bir üretim düşüşü söz konusu.
Bu durumun Korono virüsü etkisi geçtikten sonra petrol fiyatlarını daha etkili bir şekilde yukarı yönlü ivmelendirmesi beklenmektedir. |
↑ | Az | 1,3 |
| Brezilya’da üretim 3 milyon bbld seviyesini aştı. OPEC’e katılım konusunda da, kesinti kararlarından etkilenmemek için bir süre OPEC dışında kalma kararı aldı. | ↓ | Az | 1 |
| Guyana’da ilk ekonomik petrol üretimi ve ihracatı gerçekleşti. | ↓ | Az | 1 |
| Irak’ın Çin tarafından işletilen Al Ahdap sahasında işçi protestoları nedeniyle yaşanan 70 000 bbldlik bir üretim düşüşü giderildi. | ↓ | Az | 1 |
Yazar
