Suriye, Nikaragua Ve ABD – Paris İklim Anlaşması'nda Yer Almayan Üç Devlet

SURİYE, NİKARAGUA VE ABD – PARİS İKLİM ANLAŞMASI’NDA YER ALMAYAN ÜÇ DEVLET

ABD başkanı Trump’ın Ortadoğu ziyaretleri sonrasında bölgede yeni bir kriz doğdu. Katar tek başına bırakılmaya çalışıldı ve kriz henüz devam ediyor. Bu olaylardan birkaç gün öncesinde ise yalnızca Ortadoğu ülkelerini değil, tüm insanlığı etkileyecek bir durum ortaya çıktı. ABD Başkanı Trump, Paris İklim Anlaşması’ndan çekileceklerini açıklayarak kendi seçmenine verdiği sözü gerçekleştirmek üzere bir adım attı.

Kişi başına 16,4 m³ CO₂ salan ABD (worldbank.org, 2013), dünyadaki salınımın %15’ini tek başına yapıyor. Kirli sanayilerde çalışan 6,5 milyon ABD’linin işlerini kaybedecek olmasını, anlaşmadan çekilme yönündeki kararı için bahane olarak öne sunuyor (ntv.com.tr, 2 Haziran 2017). Anlaşmada yer almayan ülke sayısı böylece üçe çıktı – Suriye, Nikaragua ve ABD. Suriye kendi derdinde ve yıllardır yıkıcı bir iç savaşın içinde. Nikaragua ise anlaşmaya destek olmaktan kaçmıyor, tam tersine, kıstasların daha katı olmasını istediği için sözleşmeyi imzalamıyor.

The New York Times’da yer alan “The Stakes in the Paris Climate Deal: What Might Other Countries Do?” başlıklı makalede Paris İklim Anlaşması’nın tehlikeli boyutlara varan salınımları durdurmak için gösterdiği çabadan bahsettikten sonra günümüzdeki trendin devam etmesiyle 2030 senesinde 69 gigaton CO₂ eşdeğeri salınım gerçekleşebileceği öngörülüyor. 2015’teki anlaşmada 200’e yakın devlet emisyonları azaltma sözü vererek 2030’daki salınımı 56 gigatona düşürmeyi amaç edindiler.

Kaynak: The New York Times

Yukarıdaki grafikte The New York Times, ABD’nin 2030 hedefinde ne kadar büyük bir payı olduğunu açıkça önümüze koyuyor. Buna karşılık en büyük CO₂ üreticisi olan Çin ise diğer ülkeler ne yaparsa yapsın anlaşmaya sadık kalacağını söylüyor ve bu anlaşmanın ve salınımları azaltmanın bayrak gemisi olacaklarını taahhüt ediyor. Avrupa Birliği de anlaşmada kalacaklarını belirtti ve temiz enerji dönüşümüne devam edeceklerini ifade etti.

Üçüncü büyük CO₂ salınım kaynağı ise Hindistan… Hindistan ve diğer gelişmekte olan ülkelerin son durumda anlaşma içinde kalıp kalmayacakları ise soru işaretleri doğurdu. Dünyanın en büyük ekonomisinin anlaşmadan çekilmesiyle tabiri caizse toplam CO₂ salınımına göre devede kulak kalacak salınımı üreten ülkelerin söz vermelerinin bir anlamı kalmayabilir. Aşağıdaki grafikte, Paris’te verilen sözlerin bile küresel iklim değişikliğini durdurmak için gereken 2^oC’lik artış sınırlaması için yeterli olmadığı ve her 10 yılda bir yeni ve daha katı anlaşmalar yapılması gerektiği gerçeğini aktarıyor.

Kaynak: The New York Times

ABD devlet olarak anlaşmadan çekilirken eyalet temelinde umut verici gelişmeler devam edebilir. Kaliforniya eyaleti, yeşil enerjilere geçme çalışmaları yapacağını ilan etti. Bu çalışmalar Paris’te ABD’nin verdiği sözün %5’ine tekabül ediyor (The New York Times, 8.12.2016). Enerji verimliliği, metan gazı salınımı azaltılması gibi tedbirler de CO₂ salınımını herşeye rağmen azaltabilir.

Kaynakça:

• CO2 emissions (metric tons per capita), http://data.worldbank.org/indicator/EN.ATM.CO2E.PC?end=2013&start=2013&view=map
• Trump, ABD’nin Paris İklim Anlaşması’ndan çekileceğini açıkladı, http://www.ntv.com.tr/dunya/trump-abdnin-paris-iklim-anlasmasindan-cekilecegini-acikladi,zO2XzIDaP0KUgawf2pBbLA, 2 Haziran 2017 Cuma
• Jasmine C. Lee and Adam Pearce, The Stakes in the Paris Climate Deal: What Might Other Countries Do?, The New York Times, https://www.nytimes.com/interactive/2017/05/31/climate/trump-climate-paris-agreement.html?smid=tw-nytimes&smtyp=cur&_r=2
• Jasmine C. Lee and Adam Pearce, How Trump Can Influence Climate Change, https://www.nytimes.com/interactive/2016/12/08/us/trump-climate-change.html, 8.12.2016