Petrol ve altın dolarla fiyatlanan iki emtiadır. İkisi de küresel ekonomiyi şekillendirmede önemli rollere sahiptir. Altın ve petrol fiyatları genellikle doğru orantıdır.
Bu korelasyonun birincil sebebi enflasyondur. Petrol fiyatlarının artması pompa fiyatlarını, pompa fiyatlarındaki artış da enflasyonu etkiler. Enflasyon artınca yatırımcılar paralarının değerini koruyabilmek için altına yönelirler. Biraz gecikmeli de olsa petrol fiyatlarının artışı dolaylı yoldan altın fiyatlarını artırır.
İkinci etken yüksek petrol fiyatlarının ekonomiyi olumsuz etkilemesidir. Yükselen petrol fiyatlarıyla büyüme tarafından negatif etkilenme görülür, bu da hisse fiyatlarını düşürür. Yatırımcılar alternatif yatırım arayışıyla altına yönelir, yükselen taleple birlikte altın fiyatı da artar.
Bir diğer etken Amerikan dolarıdır. Dolarla fiyatlanan petrol ve altın, dolar artınca başka para birimleriyle çalışan yatırımcılara pahalı gelebilir. Dolayısıyla dolar ve bu iki değerli emtia arasında ters orantı vardır.
Son olarak petrol fiyatlarının yükselişi, altın madencilik şirketlerinin maliyetlerini artırır. Bunun nedeni, altın madenlerinin masraflarının büyük bir bölümünün enerji ve petrol fiyatlarına bağlı olmasıdır. Şirketlerin maliyetlerinin artması sonucunda, altın fiyatları yükselir.
Peki, 2020’nin başından bu yana petrol ve altın fiyatları arasındaki ilişki nasıldı?

                                                          https://www.macrotrends.net/

Petrol fiyatlarının, tüm dünyayı etkisi altına alan covid-19 salgını yüzünden, 2020’nin başından nisan ayına kadar sert biçimde düştüğü grafikte de görülmektedir. Ocak, şubat ve mart aylarında küresel anlamda arzın talepten daha yüksek olması ve bunun da bir stok krizine yol açması söz konusuydu.
Mart ayı başlarında salgının yarattığı belirsizlik, kesinti kararının alınamaması yüzünden dünyanın en büyük petrol üreticileri Suudi Arabistan ve Rusya arasındaki anlaşmazlık yaşandı. Küresel petrol üreticileri arasındaki ikili görüşmeler, petrol üretimini kısma vaatleri ve bunların önümüzdeki haftalarda petrol fiyatını dengelemeye yardımcı olabileceği yönündeki umutların artmasıyla anlaşmaya varıldı. Bununla birlikte, depolama tesisleri ve petrol tankerlerinin hızla dolmasıyla birlikte, fazla petrolün nerede depolanacağı konusunda korkular büyüdü ve nisan sonuna doğru rekor düşüş kaydedildi.
Altın ise petrol fiyatlarındaki rekor düşüş ve küresel ekonomideki büyüme endişeleri ile yükselişe geçti. Petrol fiyatlarındaki riskli durumdan dolayı yatırımcılar güvenilir varlıklara, güvenli liman konumundaki altına yöneldi.
Alınan sıkı tedbirlerin gevşetilmesiyle küresel petrol talebinde bir toparlanma, kesinti kararlarıyla da stoklarda gevşeme bekleniyordu. Çin’de hayatın normale dönmesi ve talebin yeniden yükselmesi, kesinti kararların uygulanmasıyla petrol fiyatları yükselişe geçti.
Altın fiyatı 2020’nin ilk yarısında %17, temmuz ayında ise %11 artış gösterdi. Koronavirüs salgını, altını yatırımcılara portföylerini korumanın bir yolu olarak öne çıkardı. Salgının piyasada yarattığı yüksek belirsizlik ve düşük faiz oranları, yatırım talebini destekleyen dolayısıyla altın fiyatlarını yükselten etkenler olarak görülüyor. Ayrıca covid-19 krizine karşı merkez bankalarının çok büyük likidite yaratması ve bunu reel sektöre akıtmaları, yani paranın bollaşması, kağıt paraların değerinin altın karşısında düşmesine sebep oluyor. Enflasyon ana faktör olduğu zaman altın ve petrol fiyatlarının aynı yönde hareket ettiğini görmek mümkün.
Altının 1,650$/ons’dan 1,800$/ons’a yükselmesi yaklaşık 4 ay sürmüşken 1,950$/ons’a yükselmesi 4 haftadan az sürmüştür. Bu yükselişin amerikan dolarının keskin düşüşünden kaynaklandığını söyleyebiliriz. ABD’deki covid-19 vakaları hızla artmaya devam ederken Çin, Almanya gibi bazı ülkelerin ekonomik aktivitelerinin normalleşmeye başladığına dair işaretler ABD dolarını olumsuz etkiliyor. Doların değer kaybetmesi, dolarlarla fiyatlanan altını diğer para birimlerini kullanan yatırımcılar için daha çekici kılıyor.
Altının ons fiyatı 2011’den bu yana en yüksek seviyesini gördükten sonra, ABD’de ekonomik toparlanmaya ilişkin sinyaller ve dolardaki hafif yükselişle tekrar bir düşüş yaşadığını görüyoruz.

ESRA GÖZTAŞ