Kaya petrolü veya Kaya gazı sondajları bildiğimiz konvansiyonel sondajlardan daha masraflıdır. Kaya petrolü sondajlarının son bölümünün yatay olarak kazılması, çatlatma yapılırken kullanılan kimyasal ve donanımların maliyeti ile sondaj masrafları normal sondajlara göre 3-4 kat fazla olabiliyor. Fakat bu yüksek maliyetlerin yanında konvasiyonel sondajlardaki üretilebilir kuyu kazma oranı kaya petrolü aramalarında çok daha fazladır.
Petrol fiyatlarındaki ani düşüş bu sektörü ekonomik olarak başta zorlasa bile teknolojinin yardımı ile üretim masraflarını azaltarak çok kısa bir zamanda yeni petrol fiyatlarına uyum sağladı. Tabi ki yüksek petrol fiyatlarında olduğu gibi artık kar oranları eskisi gibi yüksek değil. Bu durum küçük ve orta ölçekli firmaları daha az maliyetli projelere yönlendiriyor.
Eski kuyular tekrardan üretime alınıyor.
Özellikle Amerika da, eskiden açılmış ama ekonomik olmaması sebebiyle kapatılmış kuyular, gelişen teknoloji ve yukarıda bahsettiğimiz yüksek maliyetler sebebiyle daha cazip hale gelmeye başladı. Özellikle üretim pompalarının fiyat performans artışı daha öncenden 6-10 varil üreten kuyuların üretimlerini 5 ila 10 kat artirabiliyor. Bunun yanında yüksek su üretimi sebebiyle kapatılan kuyular su üretimini azaltan kimyasallar kullanılarak su oranı düşürülüp üretime alınabiliniyor. Hatta bu çeşit operasyonlarda uzmanlaşan firmalar bulunmakta. Üretim seviyeleri tabiki yeni açılmış kuyular gibi olmasa bile, masrafları bir sene gibi kısa bir zamanda karşılayıp kara geçip küçük ve orta ölçekli petrol üreticileri için karlı bir yatırım olarak öne çıkıyor.
Genel kanı petrol fiyatlarının hızlı bir şekilde düşmesi ile kaya petrolü üreticilerinin zamanla oyundan düşmesi, stoklarin 2-3 sene icinde azalip fiyatlarin tekrar yukselecegi yonunde idi. Fakat firmalar şimdilik duruma basarili bir sekilde adapte olmuş görünüyor.
Peki, bu yöntemler Türkiye’de uygulanabilir mi. Aslına bakarsanız zaten uygulanıyor. Bizim petrol sahalarımız çok büyük rezervlere sahip değil. Bu sebeple bulunan sahaların en ekonomik şekilde üretilmesi için çözümler deneniyor ve denenecektir. Yukarıda belirttiğimiz gibi bu sahalarda elde edilen üretimler büyük petrol üreticilerinin üretimleri yanında çok düşük seviyelerde.
Ülke olarak dünya petrol üretiminin çok büyük bir bölümünü karşılayan ülkelere hem coğrafi hem kültürel olarak çok yakınız. Ancak gerekli adımları atmakta geç kaldık. Tecrübe eksikliğimizi kapatmamız açısından yerli şirketlerin iş gücü/getiri oranı düşük olan bu sahalarla yurtdışına açılması ile diğer ülkelerde yeni fırsatları kovalamamız ilerisi için bize büyük fayda sağlayacaktır.
Alper Kahvecioglu
Yazar
