Petrol Piyasasında Bu Hafta (5 Nisan 2016)

Petrol piyasalarında geçtiğimiz haftanın en önemli gelişmesi Suudi Prensin açıklaması oldu. Prens eğer İran ve diğer büyük üreticiler üretimi dondurmazlarsa Suudi Arabistan’ın da üretimini durdurmayacağını açıkladı. Uzun süredir piyasanın beklemiş olduğu üretim dondurma planına büyük darbe vuran bu açıklama geçtiğimiz Cuma satış dalgasına neden oldu. İran’ın da üretim dondurma planına dahil olup olmayacağı daha önce speküle ediliyordu; fakat her halükarda toplantının sonucunda anlaşma olacağı konusunda iyimserlik hakimdi. OPEC’in en büyük üreticisi Suudi Arabistan’dan gelen bu açıklama iyimserlik bulutlarını dağıtmış görünüyor. Arka planda toplantının öne çıkan iki tarafı Rusya ve Suudi Arabistan’ın anlaşması yolunda yeni bir sorunla karşı karşıya kalınıyor; çünkü Rusya Orta Doğu’da birlikte stratejik ortaklığa soyunduğu İran’ın yaptırımlar öncesi üretim seviyesine ulaşmadan anlaşma kapsamına alınmasına karşı. Rusya’nın tutumuna bağlı olarak politikalarında Rusya’ya itaatkar tavır sergileyen İran’ın üretim dondurma planına dahil olmasının çok şaşılacak bir sonuç olmayacağı kanaatindeyim.

Yapılan son açıklamalarla birlikte toplantıya katılacak OPEC üye ve üye olmayan ülkelerin listesinin hala belli olmaması piyasa da üretim dondurma için kapsamlı bir anlaşmaya varılamaması endişelerini artırıyor. Buna karşın geçen hafta Ekvator petrol bakanı Latin Amerika üreticileri arasında üretim dondurma konusunda birlik sağlamak için bir toplantı teklifinde bulunmak üzere Kolombiya ve Meksika’ya ziyaret gerçekleştirecek. Bu da ümitleri olumlu yönde etkileyecek bir gelişme sayılabilir.

Yakın tarihteki düşüşe rağmen Brent kontratları varil fiyatının $30’ın altına düştüğü Şubat 11’den bu yana yaklaşık %40 artış gösterdi. Bunda en büyük etki Suudi Arabistan’ın Katar ve Venezuela’yla birlikte Rusya’yla üretim seviyesini Ocak seviyelerinde dondurmak konusunda diğer üreticilerin katılmaları şartıyla anlaşmaları oldu.

EIA (Amerika Enerji Enformasyon İdaresi)’ne göre ham petrol stokları 2.3 milyon varil artışla geçen hafta rekor seviye olan 534.8 milyon varile ulaştı. 12 yılın en düşük seviyesi olan Şubat 11’deki $26.05’ten bu yana ham petrol, kaya gazı üretiminin düşmesiyle %40 artışla geri döndü; diğer taraftan analistler piyasa koşullarının devam eden arz fazlası nedeniyle zayıf kaldığı konusunda uyarılarını sürdürüyorlar.

Geçtiğimiz haftaya $40’ın hemen altında başlayan ham petrol üst üste haftanın bütün günlerini kayıpla kapattı. En yüksek kayıp Cuma günü gerçekleşti ve ham petrol varil fiyatı $36.68’e kadar geriledi.

Önümüzdeki hafta alıcı ve satıcılar arz-talep durumunu görmek için Salı ve Çarşamba günleri açıklanacak stok verilerine odaklanacaklar. Bununla birlikte Baker Hughes tarafından Cuma günü açıklanacak kuyu sayısı da takip edilecek önemli veriler arasında.

Geçtiğimiz haftanın başında Amerika fon yöneticilerinin alım kontratları sayılarını artırmada yavaş davranmaları $30 seviyelerine dönüş söylentilerini beraberinde getirdi. Günlük arz fazlası halihazırda 600.000 varil olarak görünüyor.

Fon yöneticileri ve büyük spekülatörler ham petrolde ki alım pozisyonlarını 6 hafta sonra ilk kez geçtiğimiz hafta düşürdüler. Bunun nedeni fiyatın 12 yılın en düşük seviyesinden aşırı hızlı ve çok kısa sürede yükselmesinden kaynaklı kaygılar olabilir. Kontrat sayısındaki azalma 15.892 olarak gerçekleşti. Hafta başında rekora yakın seviyeye ulaşan alım kontrat sayısı böylece yeniden düşmüş oldu.

Geçtiğimiz haftanın öne çıkan diğer haberlerine bakıldığında;

Çin’de bulunan distile stokları 4 yılın zirvesinde. Aylık bazda rafine ürün stok miktarı %17.3 artış gösterdi.

Nijerya durumu kötüleşen rafinerilerini yenilemek için Chevron, Total ve ENI ile görüşmeler yapıyor. Mevcut durumda ülke çapında kullanıcılar petrol tedariğinde sorun yaşıyorlar.

IEA (Uluslar arası Enerji Ajansı) başkanı Fatih Birol İran’ın yaptırımların kalkmasının ardından Bir yıl içerisinde piyasaya günlük 500.000 varil petrol ekleyebileceğini söyledi.

Amerika’daki petrol ve doğalgaz çıkarımı yapılan kuyu sayısı  üstüste 15. Haftada da azaldı. Mevcut sayıyla en az 1940 yılındaki seviyeye kadar geriledi. Kuyu sayısı 14 adet daha azalarak toplam sayıyı 450 indirdi. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde sayı 1028’di. Geçtiğimiz hafta kapanan petrol kuyusu sayısı 10 olurken rakam 362’ye geriledi.