Petrol Piyasasında Bu Hafta (27 Kasım-01 Aralık 2017)
| Brent
$/varil |
27 Kasım Pazartesi | 28 Kasım Salı | 29 Kasım Çarşamba | 30 Kasım Perşembe | 01 Aralık Cuma |
| Açılış | 63,80 | 63,78 | 63,30 | 63,28 | 62,74 |
| En Düşük | 63,10 | 63,10 | 62,50 | 63,21 | 62,59 |
| En Yüksek | 63,99 | 63,89 | 64,07 | 64,21 | 64,32 |
| Kapanış | 63,84 | 63,61 | 63,11 | 63,57 | 63,73 |
Tablo 1: Brent Petrol Varil Fiyatının Haftalık Seyri
| WTI
$/varil |
27 Kasım Pazartesi | 28 Kasım Salı | 29 Kasım Çarşamba | 30 Kasım Perşembe | 01 Aralık Cuma |
| Açılış | 58,95 | 57,86 | 57,73 | 57,41 | 57,42 |
| En Düşük | 57,55 | 57,42 | 56,75 | 57,05 | 57,29 |
| En Yüksek | 58,99 | 58,11 | 58,30 | 57,98 | 58,88 |
| Kapanış | 58,11 | 57,99 | 57,30 | 57,40 | 58,36 |
Tablo 2: WTI Varil Fiyatının Haftalık Seyri
Petrol varil fiyatları geçen haftayı kayıpla kapanan bir haftanın ardından kazançla kapatarak yükselişini sürdürmüştü. Bu hafta ise petrol varil fiyatlarının açılış ve kapanış değerleri arasında hafta içerisinde yaşanan iniş-çıkışlı grafiğe rağmen çok fazla değişiklik olmadı.
Tablo 1 ve Tablo 2 de görüldüğü gibi ham petrol varil fiyatları 27 Kasım-01 Aralık haftasına Brent petrolde 63,80 USD/varil, WTI da 58,95 USD/varil değerlerinden giriş yaptı. Hafta boyunca Brent petrol en yüksek 64,32 USD/varil, en düşük 62,50 USD/varil değerlerini gördü. WTI ise en yüksek 58,99 USD/varil, en düşük 56,75 USD/varil değerlerini gördü. Haftanın kapanışında ise Brent petrol 63,73 USD/varil olurken, WTI 58,36 USD/varil fiyatından işlem gördü.
Petrol fiyatları hafta boyunca inişli-çıkışlı bir grafik izledi. Hafta boyunca en önemli gündem maddesi olarak 30 Kasım’da gerçekleştirilen OPEC toplantısı göze çarptı. Bu toplantı hakkındaki belirsizlikler nedeniyle hafta başında düşüşe geçen petrol fiyatları, ABD ham petrol stoklarının beklenenden daha fazla düştüğünü gösteren verinin de etkisiyle toplantı öncesine kadar düşüşünü sürdürdü. Toplantı sonrası OPEC ve OPEC üyesi olmayan ülkeler arasında anlaşmanın 2018 sonuna kadar uzatılmasına yönelik varılan mutabakat neticesinde de fiyatlar yükselişe geçerek hemen hemen haftanın açılış rakamlarını yakaladı.
Aşağıdaki grafikler (Grafik 1 ve Grafik 2) Brent petrol ve WTI nın haftalık fiyat seyrini göstermektedir. Haftanın başlangıcından bitişine kadar fiyatların durumunu bu iki grafikte görebiliriz.
Grafik 1: Haftalık Brent Petrol Varil Fiyatları
Grafik 2: Haftalık WTI Varil Fiyatları
Grafik 3: ABD Toplam Petrol Kule Sayısı
Grafik 3 ABD de ham petrol arama işlerinde çalışan toplam kule miktarını göstermektedir. Baker Hughes tarafından açıklanan verilere göre, geçen hafta toplam kule sayısında 2 adet artış gözlenmiştir.
Grafik 4: ABD Haftalık Ham Petrol Stok Değişimi
Grafik 4 ise ABD Enerji Enformasyon İdaresi tarafından açıklanan ABD ham petrol stok durumundaki değişim verisini içermektedir. Geçen hafta stok miktarının 2 milyon 301 bin varil azalacağı öngörülüyordu. Açıklanan verilere göre stok miktarı öngörülenden daha fazla azalarak 3 milyon 429 bin varil düşüş gösterdi. Stoklarda yaşanan beklenenden fazla miktardaki düşüş hafta içerisinde düşüş eğilimine giren petrol fiyatlarının daha da düşmesine etki etti. Üstelik özel sektör tarafından finanse edilen API tarafından açıklanan verilere göre geçen hafta ABD ham petrol stoklarında artış bekleniyordu.
5 numaralı grafik ABD ham petrol haftalık üretim değerlerini göstermektedir. ABD nin haftalık üretimi geçen hafta ortalama günlük 9,682 milyon varil seviyelerine yükselerek rekor tazelemeye devam etmektedir. Artan petrol fiyatları kaya petrolü üreticilerinin yatırımlarını artırmasına, dolayısıyla da petrol üretim değerlerinin artışına sebep olmaktadır. Bu durum küresel arz fazlasının erimesi önündeki en büyük engellerden biridir.
Grafik 5: ABD Haftalık Ham Petrol Üretimi
Sonuç olarak petrol varil fiyatları haftaya düşüşle başlayıp düşüşünü devam ettirdikten sonra, OPEC toplantısı sonrasında fiyatlar tekrar yükselişe geçmiş ve yaşadığı düşüş miktarını büyük oranda telafi etmiştir. OPEC toplantısı öncesi piyasalarda yaşanan belirsizlik ve ABD ham petrol stoklarında yaşanan beklenenden fazla düşüş, fiyatların gerilemesindeki en büyük etkendir. ABD ham petrol üretim verilerinin her hafta rekor tazelemesi ise ham petrol fiyatlarının yükseliş seyrini sürekli tehdit etmektedir.
30 Kasım’da gerçekleştirilen OPEC toplantısı neticesinde üretim kısıtlaması anlaşmasının 2018 yılının sonuna kadar 9 ay daha uzatılması kararlaştırıldı. Kısıtlanan miktarda herhangi bir değişikliğe gidilmeyerek önceki anlaşmada olduğu gibi 1,8 milyon varil olarak bırakıldı. Toplantıda küresel arz fazlasının giderek sıkılaştığının vurgulanmasına karşın halen 5 senelik ortalama değerlerin yakalanamadığına dikkat çekildi. Yapılan bu uzatman ile ortalama rakamlara bir adım daha yaklaşılacağının altı çizildi. OPEC üyesi olmayan ülkeler de anlaşmaya uyacağını ve bu uzatmanın petrol piyasasındaki küresel dengenin tekrar sağlanmasında etkili olacağını beyan etti.
OPEC toplantısı sonrasında yaşanan fiyatlardaki artış neticesinde akıllara gelen soru, fiyatlar arttıkça ABD kaya gazı ve kaya petrolü yatırımcılarının yatırımlarını artırıp artırmayacağı olmaktadır. Sürekli rekor tazeleyen ABD günlük ham petrol üretim verileri, yükselen fiyatlar neticesinde artacak yatırımlarla yükselişini devam ettireceğe benziyor. Nitekim ABD nin 2018 ve 2019 senesi için yapılan günlük üretim tahminlerinde 10 milyon varil seviyelerinin zorlanacağı beklenmektedir. Bu durum da küresel arz fazlasının erimesini güçleştirmektedir. Beklenen miktarda erimeyen küresel arz fazlası ise fiyatların yükselişinin önündeki en büyük engeldir.
Yazar
