Kemal AYDIN:
TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı
kemalaydin@tespam.org/tr
@kemalnyc24
Kemal AYDIN:
TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı
kemalaydin@tespam.org/tr
@kemalnyc24
Petrol fiyatları haftaya anketlerde görünen Amerikan stoklarında azalma beklentisiyle moralli başladı. Hafta başında ham petrol fiyatı $46,25 seviyelerindeyken Salı günü $47,85’e kadar yükseldi. Arz endişeleriyle petrol kazançlarını artırarak 7 ayın en yüksek fiyatına ulaşmış oldu. Goldman Sachs daha önce $20’a kadar düşüş beklediklerini açıklamışken 2016 2. Yarısı için $50 seviyesini tahmin ettikleri yönünde açıklama yapması fiyatta ralliye neden oldu. Bununla birlikte EIA’in kaya gazı üretiminin Haziran ayında da düşmesini bekledikleri yönünde açıklaması fiyatların yükselişini destekledi. Böylelikle kaya gazı üretimi 8 ay üstüste düşmüş oluyor; diğer taraftan Kanada’daki orman yangını yayılmaya devam ederek Kuzey’deki üretim bölgelerini de tehdit etmeye başladı.
Çarşamba günü Fed yetkilileri ekonomik verilerin 2. çeyrekte daha güçlü büyümeyi göstermeleri kadar enflasyon ve işsizlik verileninin olumlu gelmesi durumunda Haziran ayında faiz artırımının uygun olacağını söylediler. Piyasalarda geniş yankı bulan açıklamalar doları güçlendirdi ve petrolde ciddi çekilmeye neden oldu. Ham petrol fiyatlarındaki ralli çarşamba günü yapılan açıklamaların ardından sona ererken Çarşamba günü $48,75’d $47,62’ye ve Perşembe günü $46,80’e kadar gerileme görüldü. Çekilmenin ardından arz sağlığını tehdit eden yönde açıklamalar piyasalarda endişeye neden oldu ve fiyatı yukarı doğru baskılamaya başladı. Rusya petrol bakanı arz fazlasının günlük 1,5 milyon varil seviyesinde olduğunu söylerken beklenmedik arz kesintilerinin 2,5 milyon varil arz azalmasına neden olduğu tahmin ediliyor. Bazı yatırımcılara göre piyasa, fiyatların yukarı doğru ilerleyeceği konusunda halihazırda önyargıya sahip, piyasayı dengelenmekte olarak görüyorlar ve Libya’daki karışıklık, Nijerya’daki terör olayları, Kanada’daki orman yangınları ve kaya gazı üretimindeki düşüşün devam etmesi gibi beklenmeyen arz kesintileri bu süreci hızlandırıyor. Perşembe günü fiyatlar FED şokunu atlatarak arz endişelerine yoğunlaştı ve yeni bir ralli dalgası ile ham petrol fiyatı $49,20’ye kadar yükseldi. Güçlenen dolarla birlikte yatırımcıların karlarını realize etmek istemeleri Cuma günü zayıflamaya neden olurken ham petrol varil fiyatı haftayı $48,45’ten kapattı.
Spekülatörler 17 Mayıs’a kadarki haftada ham petrol için alım kontratlarını artırdılar. Açıklanan veriye göre alım kontratları sayısı bu senenin en yükseğine ulaşmış durumda. Öte yandan Baker Hughes verilerine göre Amerika’daki petrol kuyu sayıları bu yıl ilk kez aynı seviyede kaldı. Ham petrol fiyatının 7 ayın zirvesine ulaşmış olmasıyla kuyu sayısında düşüş de uzun süreden sonra ilk kez durmuş oldu. Bu yıl ortalama her hafta 11 kuyu kapanmıştı.
Enerjideki genel volatilite ilk çeyrekte yatırımcıları da bölmüş durumda büyük para fonlarında eşit sayılabilecek hisse azaltımı ve artırımı gözleniyor. Örneğin Soros’un fonunda hisse satışları gözlenirken Buffet’ın fonunda alım ağırlıkta.
Yakın vadeli petrol kontratları arasındaki fiyat daralması arz fazlası probleminin büyük oranda aşıldığının göstergesi olarak algılanabilir. Üretim azaltılması ve halihazırda piyasayı dengeledi denilebilir; fakat kaya gazı üreticileri üretimlerini artırırlarsa denge yeniden bozulabilir. Birçok kaya gazı üreticisi fiyatların $45 seviyesine yükselmesi durumunda faaliyetlerini artıracaklarını söylemişlerdi, bu gerçekleşse bile projelerin askıya alınması nedeniyle kısa sürede fiyatlarda ciddi etki oluşturması öngörülmüyor. Aynı zamanda üreticiler hedge yapmaya devam ediyorlar.
Rafineri üretiminin zirve seviyesi olması nedeniyle kısa vadede vadeli kontratlarda depor olma olasılığı yüksek. Goldman Sachs’a göre arz fazlası beklenenden hızlı eridi fakat arz 2017 yılında yeniden ortaya çıkacak.
Önümüzdeki hafta petrol fiyatları için önem arz eden veriler:
Salı, Amerika yeni ev satışları sayısı,
Çarşamba, EIA’in haftalık Amerika petrol stokları verisi,
Perşembe, Amerika işsizlik başvuruları sayısı
Cuma açıklanacak Baker Hughes Amerika petrol kuyuları sayısı verisi.
TESPAM-Türkiye Enerji Politikaları ve Araştırmaları Merkezi
Give us a call or drop by anytime, we endeavour to answer all enquiries within 24 hours on business days.
Hata: İletişim formu bulunamadı.