Musa DİLSİZ-TESPAM
| Brent
$/varil |
13 Kasım Pazartesi | 14 Kasım Salı | 15 Kasım Çarşamba | 16 Kasım Perşembe | 17 Kasım Cuma |
| Açılış | 63,68 | 63,06 | 61,55 | 61,88 | 61,41 |
| En Düşük | 62,61 | 61,21 | 61,30 | 61,25 | 61,08 |
| En Yüksek | 63,77 | 63,17 | 62,13 | 62,15 | 62,92 |
| Kapanış | 63,16 | 62,21 | 61,87 | 61,36 | 62,72 |
Tablo 1: Brent Petrol Varil Fiyatının Haftalık Seyri
| WTI
$/varil |
13 Kasım Pazartesi | 14 Kasım Salı | 15 Kasım Çarşamba | 16 Kasım Perşembe | 17 Kasım Cuma |
| Açılış | 56,90 | 56,72 | 55,06 | 55,30 | 55,25 |
| En Düşük | 56,30 | 54,81 | 54,88 | 54,93 | 55,15 |
| En Yüksek | 57,15 | 56,77 | 55,56 | 55,62 | 56,68 |
| Kapanış | 56,76 | 55,70 | 55,33 | 55,14 | 56,55 |
Tablo 2: WTI Varil Fiyatının Haftalık Seyri
Petrol varil fiyatları geçen hafta haftanın genelinde inişli-çıkışlı bir grafik seyretmesine rağmen haftayı kazançlı kapatmıştı. Bu hafta ise petrol varil fiyatları geçen haftanın aksine haftanın genelinde düşüş seyri gösterip haftayı kayıpla kapatmıştır.
Tablo 1 ve Tablo 2 de görüldüğü gibi ham petrol varil fiyatları 13-17 Kasım haftasına Brent petrolde 63,68 USD/varil, WTI da 56,90 USD/varil değerlerinden giriş yaptı. Hafta boyunca Brent petrol en yüksek 63,77 USD/varil, en düşük 61,08 USD/varil değerlerini gördü. WTI ise en yüksek 57,15 USD/varil, en düşük 54,81 USD/varil değerlerini gördü. Haftanın kapanışında ise Brent petrol 62,72 USD/varil olurken, WTI 56,55 USD/varil fiyatından işlem gördü.
Petrol fiyatları hafta boyunca ABD de yayınlanan verilerin etkisinde kalarak seyrini netleştirdi. Haftaya AND ham petrol stoklarında artışın devam edeceğine yönelik tahminlerin etkisinde düşüşle başlayan petrol fiyatları, açıklanan resmi rakamlara göre stokların artış gösterdiği netleştikten sonra düşüş eğilimine devam etti. Bunun üzerine açıklanan ABD haftalık üretim verilerine göre günlük üretimde rekor tazelenmesi düşüşün devam ermesine sebep oldu. ABD de ham petrol aramalarında çalışan kule sayısında değişim olmaması da dikkat çekti. Hafta içerisinde açıklanan bir diğer önemli veri ise ABD Enerji Enformasyon İdaresi’nin normalden daha ılık seyreden kış mevsimini dayanak olarak göstererek 2018 yılı için petrol talep miktarı tahminini düşürmesi oldu. Bütün bu veriler neticesinde sıkılaşan küresel arz ve azalmaya devam eden küresel arz fazlalığına rağmen haftanın kapanışına yakın bir miktar yükselse bile petrol varil fiyatları haftayı kayıpla kapattı. Bu kayıp Ekim ayından bu tarafa yaşanan ilk haftalık kayıp olarak dikkat çekmektedir.
Aşağıdaki grafikler (Grafik 1 ve Grafik 2) Brent petrol ve WTI nın haftalık fiyat seyrini göstermektedir. Haftanın başlangıcından bitişine kadar fiyatların durumunu bu iki grafikte görebiliriz.
Grafik 1: Haftalık Brent Petrol Varil Fiyatları
Grafik 2: Haftalık WTI Varil Fiyatları
Grafik 3: ABD Toplam Petrol Kule Sayısı
Grafik 3 ABD de ham petrol arama işlerinde çalışan toplam kule miktarını göstermektedir. Baker Hughes tarafından açıklanan verilere göre, geçen hafta toplam kule sayısında herhangi bir değişim gözlenmemiştir.
Grafik 4: ABD Haftalık Ham Petrol Stok Değişimi
Grafik 4 ise ABD Enerji Enformasyon İdaresi tarafından açıklanan ABD ham petrol stok durumundaki değişim verisini içermektedir. Geçen hafta stok miktarının 2 milyon 200 bin varil azalacağı öngörülüyordu. Açıklanan verilere göre stok miktarı öngörülenin aksine 1 milyon 854 bin varil artış gösterdi. Bu artış fiyatların hafta içerisinde düşmesinde etkili olan faktörlerden biri olarak gösterilebilir. Ayrıca stoklardaki artışın ikinci haftaya taşınması da dikkat çekilmesi gereken noktalardan biridir. Bu durum ABD deki petrol yatırımcılarının hareket kabiliyetine işaret etmektedir..
5 numaralı grafik ABD ham petrol haftalık üretim değerlerini göstermektedir. ABD nin haftalık üretiminin günlük 9,645 milyon varil seviyelerine yükseldiği görülmektedir. Bu değer üretim verilerinin rekor tazelemeye ve yükselmeye devam ettiği anlamına gelmektedir. Stoklardaki ve üretim değerlerindeki artış fiyatların yükselmesi önündeki en büyük engel olarak dikkat çekmektedir.
Grafik 5: ABD Haftalık Ham Petrol Üretimi
Sonuç olarak petrol varil fiyatları haftayı kayıpla kapatarak Ekim ayından bu tarafa ilk defa haftayı kayıpla kapatmıştır. Küresel arz fazlalığının azalmaya devam etmesi ve küresel arzdaki sıkılaşmaya rağmen ABD petrol sektöründen gelen veriler bu kayıpta baş etkenlerdir. ABD ham petrol stoklarındaki artış arka arkaya iki haftadır devam etmektedir. ABD günlük üretim seviyeleri de rekor üstüne rekor kırarak yükselmeye devam etmektedir. Bu durum piyasalardaki arz endişelerinin yeniden düşünülmesine sebep olmakta ve fiyatların yükselişine engel olmaktadır. ABD deki yatırımlar göstermektedir ki üretim verilerindeki artış devam edecek ve 2019 da 10 milyon varil seviyelerini zorlayacaktır.
Petrol sektörü için önümüzdeki günlerde yaşanacak en kritik olay OPEC üretim kısıtlaması anlaşmasının değerlendirme toplantısı olacaktır. Toplantı öncesi son durum anlaşmanın uzatılacağına yönelik ihtimalin çok kuvvetli olduğunu gösterse de, kimi kaynaklara göre Rusya anlaşmanın uzatılmasının gerekliliğine dair henüz ikna olmamış durumda. Suudi Arabistan tarafı anlaşmanın mevcut sona erme zamanı olan Mart 2018 e kadar küresel arz fazlasının istenen seviyelere düşürülmesinin mümkün olmayacağı düşüncesinde. Bu düşünceyi de her fırsatta dile getirip anlaşmanın uzatılması ve şartlarının da gözden geçirilmesi gerekliliğine dikkat çekiyor. Rusya’nın henüz ikna olmamış olması ihtimali ay sonunda yapılacak toplantıda bir neticeye varılamaması ihtimalini de ortaya çıkarıyor. Toplantıda şartları daha da derinleştirilerek varılan bir mutabakat ise fiyatların geleceğini yukarı yönlü değiştirebilir.
Yazar
