Petrol Piyasasında Bu Hafta (09-13 Ekim 2017)
| Brent
$/varil |
09 Ekim Pazartesi | 10 Ekim Salı | 11 Ekim Çarşamba | 12 Ekim Perşembe | 13 Ekim Cuma |
| Açılış | 55,50 | 55,78 | 56,56 | 56,74 | 56,44 |
| En Düşük | 55,06 | 55,73 | 56,14 | 55,88 | 56,34 |
| En Yüksek | 55,98 | 56,91 | 57,09 | 56,83 | 57,57 |
| Kapanış | 55,79 | 56,61 | 56,94 | 56,25 | 57,17 |
Tablo 1: Brent Petrol Varil Fiyatının Haftalık Seyri
| WTI
$/varil |
09 Ekim Pazartesi | 10 Ekim Salı | 11 Ekim Çarşamba | 12 Ekim Perşembe | 13 Ekim Cuma |
| Açılış | 49,25 | 49,55 | 50,94 | 51,00 | 50,73 |
| En Düşük | 49,13 | 49,54 | 50,61 | 50,15 | 50,70 |
| En Yüksek | 49,79 | 51,06 | 51,42 | 51,13 | 51,72 |
| Kapanış | 49,58 | 50,92 | 51,30 | 50,60 | 51,45 |
Tablo 2: WTI Varil Fiyatının Haftalık Seyri
Petrol varil fiyatları geçen küresel üretimdeki artış eğilimine binaen hafta son bir ay içerisinde ilk defa haftayı haftalık kayıpla kapamıştı. Bu hafta ise petrol varil fiyatları yükseliş eğiliminde seyrederek kazançla kapattı.
Tablo 1 ve Tablo 2 de görüldüğü gibi ham petrol varil fiyatları yeni haftaya Brent petrolde 55,50 USD/varil, WTI da 49,25 USD/varil değerlerinden giriş yaptı. Hafta boyunca Brent petrol en yüksek 57,57 USD/varil, en düşük 55,06 USD/varil değerlerini gördü. WTI ise en yüksek 51,72 USD/varil, en düşük 49,13 USD/varil değerlerini gördü. Haftanın kapanışında ise Brent petrol 57,17 USD/varil olurken, WTI 51,45 USD/varil fiyatından işlem gördü.
Petrol fiyatları haftaya ABD ham petrol stoklarındaki düşüşün devam edeceği yönündeki piyasa beklentilerine paralel olarak yükselişle başladı. OPEC tarafından yapılan küresel piyasaların yavaş yavaş dengeye geliyor olduğunu anlatan açıklamalar da bu yükselişi destekledi ve petrol varil fiyatlarının WTI da 50 usd/varil, Brent petrolde ise 55 usd/varil eşiğinin altına inmesini engelledi. ABD ham petrol stoklarının düştüğünü, ABD de petrol faaliyetlerinde bulunan kule sayısının azaldığını ve ABD haftalık ham petrol üretim miktarının düştüğünü gösteren resmi veriler ham petrol fiyatlarının yükselmesine ve yükseldiği seviyelerde tutunmasına yardımcı oldu. Bu duruma piyasalardaki OPEC ve Rusya tarafından yürütülen üretim kısıtlaması anlaşmasının uzatılması ve piyasalar tam olarak dengeye gelene kadar sürdürülmesi yönündeki beklentiler ve bu minvalde yapılan açıklamalar da eklendiğinde petrol fiyatları haftayı haftalık kazançla kapattı.
Aşağıdaki grafikler (Grafik 1 ve Grafik 2) Brent petrol ve WTI nın haftalık fiyat seyrini göstermektedir. Haftanın başlangıcından bitişine kadar fiyatların durumunu bu iki grafikte görebiliriz.
Grafik 1: Haftalık Brent Petrol Varil Fiyatları
Grafik 2: Haftalık WTI Varil Fiyatları
Grafik 3: ABD Toplam Petrol Kule Sayısı
Grafik 3 ABD de ham petrol arama işlerinde çalışan toplam kule miktarını göstermektedir. Baker Hughes tarafından açıklanan verilere göre, geçen hafta toplam kule sayısı 5 adet azalarak 743 sayısına düşmüştür.
Grafik 4: ABD Haftalık Ham Petrol Stok Değişimi
Grafik 4 ise ABD Enerji Enformasyon İdaresi tarafından açıklanan ABD ham petrol stok durumundaki değişim verisini içermektedir. Geçen hafta stok miktarının 1 milyon 991 bin varil azalacağı öngörülüyordu. Açıklanan verilere göre stok miktarı öngörülenin daha da üzerinde azalarak 2 milyon 747 bin varil düştü. Bu durum azalan sondaj kulesi sayısı ile birleşince hafta içerisinde petrol varil fiyatlarının yükselmesini etkilemiştir.
5 numaralı grafik ABD ham petrol haftalık üretim değerlerini göstermektedir. ABD nin haftalık üretiminin günlük 9,48 milyon varil seviyelerinde olduğu görülmektedir. Haftalık üretim verileri ABD ham petrol üretimini etkileyen ve önemli ölçüde düşmesine sebep olan doğal afetlerden önceki üretim seviyelerine yaklaşmış durumdadır. Fakat stok miktarlarında yaşanan düşüşler piyasaların dengeye gelmekte olduğu yönündeki yorumların kuvvet kazanmasına sebep olmakta, küresel arz endişelerini yavaş yavaş azaltmaktadır.
Grafik 5: ABD Haftalık Ham Petrol Üretimi
Sonuç olarak petrol varil fiyatlarının kazanç sağladığı bir haftayı geride bıraktık. Bu haftadaki en önemli veriler ABD ham petrol stoklarında haftalık düşüşlerin devam etmesi ve ABD haftalık üretim miktarlarının doğal afetler öncesi seviyelere dönüyor olmasıdır. ABD aktif kule sayısının düşüyor olması da fiyatları müspet yönde etkilemektedir.
OPEC tarafından küresel stok miktarlarında meydana gelen azalmaların devam etmesine binaen yapılan küresel piyasaların yavaş yavaş dengeye geliyor olduğunu anlatan açıklamalar, küresel arz endişelerinin zayıflamasına yardımcı olmaktadır. Buna ilaveten OPEC ve Rusya tarafından Mart 2018 de sona erecek üretim kısıtlaması anlaşmasının devam ettirilmesine yönelik açıklamalar, petrol piyasalarında olumlu bir hava esmesine sebep olmuştur. Piyasalardaki beklentiler de üretim kısıtlaması anlaşmasının devam ettirilmesi yönündedir. Hatta bu anlaşmanın küresel arz-talep tamamen dengelenene kadar devam ettirilmesi, anlaşmanın bu denge sağlanmadan önce sonlandırılması neticesinde ise bu durumun fiyatlara düşüş olarak yansıyacağı yönündeki kanaatler dillendirilmektedir.
Bütün bu gelişmeler dışında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi ile Merkezi Irak Hükümeti arasındaki gerilimin tırmanması ve merkezi hükümetin Kerkük’teki petrol bölgelerini ele geçirmek için harekete geçmesi, önümüzdeki dönemde fiyatları etkileyecek önemli bir unsur olarak görülüyor. Keza IKBY tarafından küresel piyasaya günlük yaklaşık 600 bin varil petrol sunulmaktadır. Mevcut durumda halen bu miktar IKBY tarafından ihraç edilebilmektedir. Lakin merkezi hükümet tarafından petrol bölgeleri ele geçirildiği takdirde, Türkiye üzerinden alternatif bir boru hattı faaliyete geçirilene ya da mevcut hatlar yeniden işlevsel hale getirilene kadar Kerkük petrolü petrol piyasalarına göremeyecektir. Bu durum da küresel arzın azalması, dolayısıyla da petrol fiyatlarının yükselişi anlamına gelebilir.
Yazar
