Ekim ayı IKBY’nin düzenlediği bağımsızlık referandumunun etkisinin tüm ülke ve bölgede yaşandığı bir ay oldu.
25 Eylül’de IKBY tarafından gerçekleştirilen bağımsızlık referandumu sonrası MIY başta Kerkük olmak üzere IKBY ve MIY arasında tartışmalı olan bölgelere askeri operasyon düzenledi. Bahsi geçen bölgelerin birçoğundan IKBY askerleri herhangi bir çatışma olmadan geri çekildiler. Ayrıca MIY bütün sınır kapılarının ve havaalanlarının kontrolünün kendisine teslim edilmesi aksi durumda asker müdahalede bulunacağını açıkladı. Bir süre sonra MIY’ye bağlı askerler Türkiye-Irak-Suriye sınırlarının birleştiği noktada bulunan Fish Khabur kasabasında yer alan El-Halil sınır kapısını ele geçirdi. Bu durum 2014’ten bu yana IKBY’nin IŞİD’le savaş bahanesiyle ele geçirdiği tüm bölgeleri kaybetmesine sebep oldu.
İran IKBY ile olan sınır kapılarını referandum sonrası kapadı. MIY ile koordinasyon içinde hareket ettiklerini açıklayan İranlı yetkililer sınır kapılarının açılması için Iraktaki durumu gözlemleyeceklerini açıkladı. İran ayrıca IKBY bölgesinden her türlü petrol ürününün ithalatını yasakladı.
MIY’ne bağlı askeri birlikleri Kerkük şehrini ele geçirmesi sonrası Bağdat yönetimine bağlı yetkililer şehirde bulunan Bai Hassan, Avana ve Khurmala sahalarının kontrolünü ele geçirdi. Bu sahaların ele geçirilmesi sonrası bu sahalarda yapılan üretime ara verildi. Kerkük sahalarından üretilen günlük 200 bin varil petrolün yerine güney Irak’taki sahaların üretimi aynı miktarda artırılarak Basra limanından ihraç edilmeye başlandı. Bu amaçla MIY Basra limanına yeni bir yükleme iskelesi kurarak günlük ihraç kapasitesini 1 milyon varil artırdı.
MIY Petrol Bakanlığı şu an kullanılmayan Kerkük-Ceyhan boru hattının en kısa sürede tamir edilerek faal hale getirileceğini açıkladı. Burada amacın başta Kerkük sahaları olmak üzere kuzeydeki petrol sahalarının kontrolünün MIY geçmesi sonrası yapılacak tüm ihracatın MIY tarafından kontrol edilme isteği olduğunu değerlendiriyoruz. IKBY tarafından inşa edilen Khurmala-Fish Khabur boru hattının kullanılması meşruiyet problemi yaratacağından MIY’nin Kerkük-Ceyhan boru hattına ihtiyacı var.
Amerikalı Chevron şirketi IKBY’ne ait bölgelerdeki faaliyetlerini dondurduğunu açıkladı. Başka bir Amerikan şirketi olan ExxonMobil’in IKBY’de sahip olduğu 3 lisanstan bir olan Al Qush lisansından çekildiği açıklandı. Bu gelişmeler A.B.D.’nin bölgesel yönetime olan desteğinin kısmi azalması olarak yorumlanabilir.
Rus Gazprom Neft şirketi IKBY kontrolündeki Halepçe lisansından çıkmak için başvuru yaptığını açıkladı. Bölgede daha önce 2 boyutlu sismik çalışması yapan firma hidrokarbon potansiyeli tespit etmesine rağmen lisansı içeren alandaki altyapı eksikliği ile finansal ve güvenlik riskleri sebebiyle lisanstan çıkacağını belirtti.
MIY’ne bağlı güvenlik güçleri IŞİD’in geri çekilirken Selahaddin eyaletinde yer alan Ajeel ve Hamrin sahalarındaki kuyulara zarar verdiğini açıkladı. 1977 yılında keşfedilen Ajeel sahası IŞİD işgali öncesi 20.000 varil/gün, 1961 yılında keşfedilen Hamrin sahasının da IŞİD işgali öncesi 4.500 varil/gün üretim yaptığı biliniyor.
MIY Petrol Bakanlığı TPAO’dan IŞİD işgali sebebiyle faaliyetlerini durdurduğu Mansurya sahasına geri dönerek çalışmalarına devam etmesini talep etti. Operatörlüğünü TPAO’nun yürüttüğü projenin ortakları arasında Kuwait Energy Company (KEC) ve Korea Gas Corporation (KOGAS) da bulunuyor. Projeni ana amacı sahadaki gaz üretimini 2 sene içerisinde günlük 9 milyon m3 seviyesine çıkarmak ve bu seviyeyi 13 sene boyunca korumak.
