Ağustos ayı ülkede Kürt bölgesinin bağımsızlık referandumunun tartışmalarının derinleştiği ve IŞİD’le mücadelenin ülkenin farklı yerlerinde devam ettiği bir ay oldu.
- IKBY Başkanı Mesud Barzani tüm baskılara rağmen 25 Eylül’de yapılması planlanan bağımsızlık referandumunun gerçekleştirileceğini açıkladı. Bu dönemde bölgede siyasi içerikli birçok olay gerçekleşti. 2015’ten beri kapalı bölgesel meclisin Ağustos ayı içerisinde ilk oturumunu yapıp Kasım ayı içerisinde de tamamen aktif hale gelmesi beklenirken referandum tartışmaları yüzünden bugüne kadar beklenen ilk oturum gerçekleştirilemedi. Yine Ağustos ayı içerisinde bölgedeki Türkmenlerin sesi konumundaki ITC referandumun Irak anayasasına göre IKBY bölgesine dahil olmayan bölgelerde de yapılmaya çalışılması sebebiyle referandumu boykot edeceğini ilan etti. Yine bölgesel muhalefetteki KYB ve Goran Hareketi de referandumun iptalini ya da ertelenmesini talep etti. Bütün bu talep ve itirazlara rağmen geri adım atmayan IKBY yönetimi Bağdat’a referandumun ertelenmesi için 4 şart öne koştu. Bu şartlar; IKBY’nin kesilen bütçesinin tekrar gönderilmesi, Irak Anayasasının 140. maddesinin (tartışmalı bölgelerin aidiyetinin belirlenmesi) uygulanması, Kürtlere Irak hükümetinde azaltılan paylarının geri verilmesi ve Irak ordusundaki Kürt asker oranının tekrar eski seviyesine çekilmesi. Bağdat’tan ise bu taleplerin belli oranda kabul edildiğine dair iddiaları yalanlayan bir açıklama geldi.
- Bağımsızlık tartışmaları sürerken KYB’nin Ankara’daki temsilciliği, KYB’nin bölgesinde PKK’ya yardım ettiği iddialarının ciddileşmesi üzerine kapatıldı.
- 20 Ağustos’ta Irak ordusu ve Merkezi Irak Hükümetin (MIY) izin verdiği kuvvetlerin Telafer kentini IŞİD’den kurtarma operasyonuna başladığı duyuruldu. Şehrin bir Türkmen kenti olduğu ve Şii’lerden oluşan Haşdi Şabi’nin bölgede yaptığı önceki uygulamalardan yola çıkarak Türkiye, Haşdi Şabi’nin bu operasyona katılmasına itiraz ediyordu. Ancak MIY Haşdi Şabi’nin operasyona katılacağını açıkladı. Kentin kısa süre içerisinde IŞİD’den kurtarılacağı MIY tarafından iddia edilmekte.
- Irak ve İran’ın bir süredir niyet aşamasında olan Kerkük – İran boru hattının inşaatına hazırlık yapmak amacıyla bir ortak komite kuracağı açıklandı. Irak Petrol Bakanı Jabbar el-Luiebi’nin yaptığı açıklamayı daha çok IKBY’ye karşı bir koz olarak değerlendirebiliriz. Böyle bir boru hattının IKBY’nin sınırları içinden geçmesi gerekmekte (en kısa ve ekonomik rota izlenerek). IKBY sınırlarının dışından geçirilecek bir boru hattı ekonomik ve rasyonel olmaktan uzak olacaktır.
- Uluslararası Para Fonu (IMF) Irak’ın toplam borcunun 2017 yılında 122,9 milyar $’a 2018’de de 132,6 milyar $’a yükselmesini beklediğini açıkladı. Bu öngörüye göre halihazırda 67,5 milyar $ olan dış borcun 73,7 milyar $’a çıkması beklenmekte.
- OPEC’in aylık yayınladığı üretim verilerine göre Irak’ın üretimi, Temmuz ayı içerisinde günlük 4,4 milyon varillik bir seviyede seyretti. Aynı dönemde günlük ihracat 3,23 milyon varil seviyesinde kaldı.
- IKBY sınırları içerisinde faaliyet gösteren operatör firmalar içerisinde ön plana çıkan ancak hak ettikleri petrol karşılığı parayı alamadıklarını iddia eden Genel Enerji ve DNO (Norveç) IKBY ile alacakları ile ilgili anlaşmaya vardı. Anlaşmaya göre DNO firması Tawke sahasında yapılan üretim karşılığı hak ettiği 58 milyon dolar karşılığı sahada IKBY’nin sahip olduğu %20 payı (payı %75’e çıkacak) ve 5 sene boyunca yapılacak üretimden IKBY’nin hakkının %3’ünü alacak. Genel Enerji de IKBY’nin sahadaki üretimden kaynaklı gelirinin 5 yıl boyunca %4,5’nu alacak.
- Irak ve İran’ın iki ülkenin sınırının üzerinde olan Naft Khaneh ve Sindbad sahalarının ortak geliştirmesi için bir ön anlaşmaya vardığı açıklandı. Her iki ülke de final anlaşmasının 2018’in ilk çeyreğinde imzalanabileceğini umduğunu açıkladı.
