İnsanlık tarihi incelendiğinde, farklı sebepler yüzünden küresel dengeler ve uluslararası sistem belli periyotlarla önemli değişimler yaşamaktadır. Bu kapsamda yakın geçmişimizde özellikle Soğuk Savaş sonrasında uluslararası sistemde önemli farklılaşımlar olduğu ve 2001 yılında ABD’de gerçekleşen terör saldırıları ile bu değişimlerin yeniden rota değiştirdiği de söylenebilecektir. 1990’lı yılların başından beri dünyada en etkin güç olan ABD (İngiltere ve diğer Avrupa’lı müttefiklerinin de genel anlamda kabul edilebilecek desteği ile) ortaya koyduğu yeni dünya düzenini sürdürmektedir.
Fakat bu süreçte;
– özellikle İslam coğrafyasına yönelik ifa edilen bencil, iki yüzlü, ahlaksız ve kaosu arttırıcı sonuçlar doğuran sözde demokratik dokunuş ve müdahaleler,
– Batılı devletler arasında daha düşük seviyelerde seyretse de, devam eden ve yerine göre sertleşebilen fikir ayrılıkları,
– ekonomik ve teknolojik anlamda güçlenen Doğu ülkeleri,
– Doğunun yükselişi karşısında aynı trendi yakalayamayan Batılı ülkeler,
– Enerji, ticaret, ekonomi, lojistik gibi birçok alanda liderliği Çin’e kaptıran ABD gibi faktörler küresel dengelerin yeniden değişmesi gerektiği ve değişeceği sinyallerini vermektedir. ABD’nin yöneticilik ahlakı uluslararası toplum nezdinde geçer not alamamıştır. Ayrıca bahsi geçen bu sinyaller fazlasıyla dikkat çekmeye başlamıştır ki;günümüzde gelinen noktada;
– Güçlenen milliyetçi ve ayrılıkçı akımlar,
– Hızla artan silah satışları,
– ABD – İngiltere arasında daha da gün yüzüne çıkan görüş ayrılıkları,
– AB’deki çatlaklar,
– ABD – Çin arasında Güney Çin Denizindeki sert rekabet,
– Kuzey Kore’nin nükleer tehditleri,
– Uluslararası sermayenin güvenli ve ekonomik liman olarak Çin’e doğru kayması,
– Rusya – İran ve Türkiye’nin bölgesel etkinliklerini ABD’ye rağmen, yerine göre farklı işbirlikleri dahi yaparak, arttırması artık uluslararası sistemin yeni bir dönüşümün eşiğinde olduğunu daha net olarak ortaya koymaktadır.
[accordion title=”” open1st=”0″ openAll=”0″ style=””][accordion_item title=”Makalenin PDF versiyonu için tıklayınız”][pdfviewer width=”100%” height=”849px” beta=”true/false”]https://www.tespam.org/tr/wp-content/uploads/2017/07/uploads/2017/07/ipekyolu.pdf[/pdfviewer][/accordion_item][/accordion]
Yazar
