KAZAKİSTAN CUMHURİYETİ
07/03/2022
BRENT PETROLÜN VARİL FİYATI 130 DOLARI AŞTI
Ticaret verilerine göre, Brent petrolün fiyatı 2008 senesinden bugüne ilk kez varil başına 130 dolara yükselmiştir. Bu durumda aynı zamanda 2012 senesindeki en yüksek seviye olan 128 doları da aşmıştır.
РИА Новости’nin haberine göre, Brent ham petrolünün Mayıs vadeli fiyatları %9.35 artarak varil başına 129.06$’a yükselmiştir. Nisan WTI vadeli işlemleri ise %9.68 artışla 126.12$’a yükselmiştir. Aynı zamanda, ticaret verilerine göre, 2.06’da Brent petrolün fiyatı yaklaşık 130,3 dolara ulaşmıştır. Maksimum değer varil başına 130.89 dolardır.
Ek olarak, Londra merkezli ICE Vadeli İşlemler borsasına göre, Brent petrolünün fiyatı daha yüksek bir seviyeye ulaşmıştır (02.02’de varil başına 138$).
Kaynakça
Кекова, Ю., (2022). Цена нефти Brent превысила 130 долларов за баррель впервые с 2012 года. Erişim adresi: https://www.kp.ru/online/news/4655463/
Lerna, (2022). Цена нефти марки Brent достигла новой рекордной отметки. Erişim adresi: https://lenta.ru/news/2022/03/07/brent_dorogo/
РИА Новости, (2022). Цена нефти Brent впервые с 2008 года превысила 130 долларов за баррель. Erişim adresi: https://ria.ru/20220307/neft-1776987158.html
ПРАЙМ, (2022). Цена нефти Brent превысила 130 долларов за баррель. Erişim adresi: https://1prime.ru/business/20220313/836365418.html
Sputnik Kazakistan, (2022). Цена нефти Brent превысила 130 долларов за баррель. Erişim adresi: https://ru.sputnik.kz/20220307/tsena-nefti-brent-prevysila-130-dollarov-za-barrel-23352555.html
Татар-информ, (2022). Цена нефти Brent превысила 130 долларов Подробнее. Erişim adresi: https://www.tatar-inform.ru/news/cena-nefti-brent-prevysila-130-dollarov-5857625
23/03/2022
HAZAR BORU HATTI KAZASI
Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (CPC), Karadeniz’de şiddetli fırtına nedeniyle hasar görmüştür. Bu durum iki ünitenin askıya alınmasına ve dolayısıyla boru hattının kapasitesinin azalmasına yol açmaktadır.
Konsorsiyumun deniz terminalinde yapılan incelemede, üçüncü rıhtımın hortumlarından birinin hasar gördüğü ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, cihazın onarım için geçici olarak devre dışı bırakılmasına karar verilmiştir. Ayrıca ikinci cihazın 9. ve 13. hortumlarının da hasarlı olduğu tespit edilmiştir.
Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu, kötü hava koşulları nedeniyle onarımların uzun sürebileceğini ifade etmiştir. Ayrıca birinci ve ikinci rıhtımların ek denetimlerinin yapılması planlanmaktadır. Rusya Enerji Bakan Yardımcısı Pavel Sorokin’e göre, sorunu onarmak 1.5-2 ay sürecektir. Bu da petrol ihracatının günlük 1 milyon varile düşeceği anlamına gelmektedir. Bu bağlamda, şirket gelecekte petrol taşımacılığını üç kat azaltmak zorunda kalabilir.
Kazakistan Enerji Bakanlığı, Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu’ndaki kazanın ardından petrol ihracatı için alternatif yollar düşünmektedir. Konuyla ilgili olarak basın servisi, “Şu anda Enerji Bakanlığı, açık deniz terminalinin restorasyonunun zamanlaması konusunda Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu ile istişare ediyor. İhraç edilen petrolün alternatif yollardan ihracatının artırılması konusu değerlendiriliyor” demiştir.
Analistler, Avrupa’ya yapılan petrol sevkiyatlarının keskin bir şekilde düşmesiyle petrol fiyatlarının varil başına 150 dolara yükselebileceğini tahmin etmektedirler. Bu durum Kazakistan’ın petrol şirketlerini de zorlamaktadır. Kazakistan, petrolünün yaklaşık % 80’ini Hazar boru hattından ihraç etmektedir. Bunun nedeni, ülkenin ihraç ettiği petrolün üçte ikisini bu boru hattı üzerinden taşımasıdır. Özellikle Tengiz, Kaşagan ve Karaçaganak sahalarından çıkan siyah altın bu boru hattından geçmektedir.
Son olarak Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu, Transneft, Rosneft, Lukoil, KazMunayGas, Chevron, Mobil, Shell ve Eni gibi şirketlere aittir. ABD, boru hattı üzerinden taşınan Rus petrolüne yaptırım uygulamaktadır. Ancak yasağın Kazakistan petrolü için geçerli olmadığını ifade etmiştir.
Kaynakça
Kz Redtram, (2022). Каспий консорциумы арқылы мұнай экспорты 3 есе төмендеуі мүмкін. Erişim adresi: https://kz.redtram.com/news/politics/610826004/
Sputnik Kazakistan, (2022). Каспий құбыр желісі мұнай тасымалдау көлемін үш есе қысқартуы мүмкін. Erişim adresi: https://sputnik.kz/20220323/kaspiy-konsortsiumyndagy-apat-munay-tasymaldau-kolemi-ush-ese-qysqaruy-mumkin-23682931.html
Sputnik Kazakistan, (2022). Каспий құбыр желісіндегі апат: Қазақстан мұнай экспортының басқа бағытын қарастырып жатыр. Erişim adresi: https://sputnik.kz/20220323/kaspiy-qubyr-zhelisin-apat-qazaqstan-munay-eksporty-23685089.html
Stan Kz, (2022). Қазақстандық мұнай экспортына қауіп төнді: Мұнай тасымалдау көлемін үш есе қысқартуы мүмкін. Erişim adresi: https://stan.kz/kazakstandik-mynay-eksportina-kauip-tondi-361976/
Trt Avaz, (2022). Kazakistan: Petrol Sevkiyatı İçin Alternatif Güzergahlar Araştırılıyor. Erişim adresi: https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/kazakistan-petrol-sevkiyati-icin-alternatif-guzergahlar-arastiriliyor/623c65e601a30a2798b05e48
ÖZBEKİSTAN CUMHURİYETİ
14/03/2022
YENİ TERMİK SANTRALLER DEVREYE ALINDI
Özbekistan’da mart ayı sonu itibariyle 230 MW kapasiteli bir termik santral devreye girecektir.
Enerji Bakanlığı, ülkenin 3 bölgesinde toplam 684 MW kapasiteli 3 yeni termik santral devreye alındığını aktarmıştır. Bu termik santraller:
- Buhara bölgesinin Buhara ilçesinde 270 MW kapasiteli gaz pistonlu termik santral (11 Ocak);
- Taşkent bölgesinin Qibray ilçesinde 240 MW kapasiteli buhar ve gaz santrali (14 Ocak);
- Harezm bölgesinin Yeniyarık ilçesinde 174 MW kapasiteli yeni termik santral (10 Mart).
Sadece Buhara’ya yapılan termik santral ile ilgili olarak senede 2,2 milyar kWh’ye kadar elektrik üretme kapasitesine sahip olacağı bildirilmiştir. Bu santral, yüksek enerji verimliliği sayesinde 260 milyon m3 doğalgaz tasarrufu sağlayacaktır. Tasarruf edilen doğalgaz, 900 milyon kWh ek elektrik üretebilecek ve bu da 450.000 eve elektrik sağlayacaktır.
Bu 3 santral senede 5,6 milyar Kwh elektrik üretmektedir. Cihazların enerji tasarrufu, senede 725 milyon m3 doğalgaz tasarrufu sağlayacaktır. Dolayısıyla ek olarak 2,7 milyar Kwh elektrik üretilecektir.
Kaynakça
Газета Uz, (2022). Buxoro Viloyatida 270 Mvt Quvvatga Ega IES İshga Tushirildi. Erişim adresi: https://www.gazeta.uz/oz/2022/01/05/aksa-powerplant/
Янги Узбекистон, (2022). Uch Oyda Uch Viloyatda 3 Ta Yangi İssiqlik Elektr Stansiyasi İshga Tushirildi. Erişim adresi: https://yuz.uz/uz/news/uch-oyda-uch-viloyatda-3-ta-yangi-issiqlik-elektr-stantsiyasi-ishga-tushirildi
Sputnik Özbekistan, (2022). Uch Viloyatda Yangi IES İshga Tushirildi. Erişim adresi: https://oz.sputniknews-uz.com/20220314/uch-viloyatda-yangi-ies-ishga-tushirildi-23310751.html
Uzreport, (2022). Uch Oyda O’zbekistonning Uch Viloyatida 3 Ta Yangi IES İshga Tushirildi. Erişim adresi: https://uzreport.news/society/uch-oyda-ozbekistonning-uch-viloyatida-3-ta-yangi-ies-ishga-tushirildi
31/03/2022
YENİ TERMİK SANTRAL İNŞAATI
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Özbekistan ziyaretinde Taşkent bölgesinde modern bir termik santralin açılış töreni ve benzeri bir santralin inşası projesinin başlaması için tören düzenlenmiştir. Projeler, Türk şirketi Cengiz Enerji tarafından hayata geçirilmektedir.
Törende konuşan Özbekistan Cumhurbaşkanı Shavkat Mirziyoyev, projelerin önemine değinerek, bu komplekslerin ekonomik alanda Özbek-Türk iş birliğinin açık bir ifadesi haline geldiğini ifade etmiştir. Özellikle son 1 sene içerisinde Türk firmalarıyla birlikte dinamik olarak gelişen Özbekistan ekonomisinin talep ettiği 5 büyük enerji projesinin hayata geçirildiğini vurgulamıştır. Bu istasyonlar sayesinde toplam kapasite 1,4 bin megawatt’a ulaşacaktır. Özbekistan’ın enerji sektörünün 2026 yılına kadar modernizasyonu nedeniyle kamu-özel sektör ortaklığı minvalinde 12 milyar $ değerinde 20 projenin hayata geçirileceğini söylemiştir. Bu projeler 71 milyar kWh ek elektrik sağlayacak ve yılda 12 milyar m3 doğalgaz tasarrufu sağlanacaktır.
Syrdarya bölgesinin Khavast ilçesindeki yeni termik santralin kapasitesi 220 megavat olacak ve senede 1,7 milyar kWh elektrik üretecektir. Syrdarya’daki termik santralin yıl sonuna kadar devreye alınması planlanmaktadır.
Kaynakça
Anhor Uz, (2022). Президенты Узбекистана и Турции дали старт строительству электростанции в Сырдарьинской области. Erişim adresi: https://anhor.uz/news/start/
Central Asia, (2022). Президенты Узбекистана И Турции Запустили ТЭС И Дали Старт Строительству Новой. Erişim adresi: https://centralasia.media/news:1771734/?from=portal&place=nowread&b=2
Nuz Uz, (2022). Президенты Узбекистана и Турции запустили ТЭС в Ташкентской области и дали старт строительству аналогичной станции в Сырдарье. Erişim adresi: https://nuz.uz/sobytiya/1239286-prezidenty-uzbekistana-i-turczii-zapustili-tes-v-tashkentskoj-oblasti-i-dali-start-stroitelstvu-analogichnoj-stanczii-v-syrdare.html
Regnum Ru, (2022). Мирзиёев и Эрдоган запустили новую ТЭС в Узбекистане. Erişim adresi: https://regnum.ru/news/3549294.html
BÜŞRA DOĞAN