Çin’in Ekonomik Toparlanmasına İlişkin Kuşkular

Pekin, bazı yeni teşvik harcamaları açıklamasına rağmen, korona virüsten dolayı meydana gelen “büyük belirsizlikten” dolayı bu yıl gayrı safi yurtiçi hasıla (GSYH) hedefi belirlemeyeceğini duyurdu.

Çin’de ve tüm dünyada petrol talebindeki toparlanma hızının, Çin ekonomisinin seyrini çizmek için yapılacak olan ve Çin için en önemli yıllık etkinliklerden olan, Ulusal Halk Kongresi (National People’s Congress-NPC) ile şekillenebileceği bekleniyordu. Ancak toplantıda yıllık ekonomik büyüme hedefi, korona virüsün yarattığı belirsizlikten dolayı, ortaya konulamadı. Bu da Çin’in ekonomik toparlanmasına ilişkin kuşkulara sebep olarak petrol fiyatlarına %6 düşüş olarak yansıdı.

Altyapı ve demiryolları ile diğer emtia yoğunluklu sektörleri destekleme konusunda teşvik olması durumunda, hükümet desteğinin Çin’in ham petrol, yakıt ve diğer emtia taleplerini artırabileceği beklenmekteydi. Başka bir deyişle eğer Çin, yılın ilk çeyreğinde salgının patlak vermesiyle %6,8 oranında küçülme gösteren ekonomisini teşviklerle canlandırabilseydi, endüstriyel aktivitede tempo artar ve bu da petrol ürünlerine ihtiyacı artırırdı.

Büyüme hedefi yüksek belirsizlik yüzünden belirlenmeyince, Çin ekonomi ve petrol talebindeki iyileşmenin umulandan daha yavaş olacağı imajını yarattı. Toparlanmanın, ikinci dalga riskinin azımsanamayacak olmasından dolayı, uzun ve belirsiz olması bekleniyor. Piyasa yeni bir kilitlenme turunun fiyatları çok daha düşük seviyelere çekebileceğinin farkında.

Öte yandan Pekin, Hong Kong için yeni bir ulusal güvenlik yasası planladığını açıkladı. ABD Başkan’ı Donald Trump perşembe günü yaptığı açıklamada Çin’in eski İngiliz sömürgesine yeni bir güvenlik yasası uygulaması durumunda ABD’nin “bu konuyu çok güçlü bir şekilde ele alacağını” söyledi. Washington’un güçlü tepki göstereceği yönündeki uyarılara rağmen, Çin’in geçen yılki demokrasi yanlısı huzursuzluğun ardından Hong Kong’a yeni ulusal güvenlik mevzuatı uygulamaya kararlı olduğu söyleniyor. Siyasi gerginlikler kısa vadeli risklerden kabul edilse de Pekin-Washington arasında kötüleşen ilişkiler toparlanma sürecini daha da karmaşık hale getirebilir.Özetle, bu iki faktör petrol fiyatlarını cuma günü erken saatlerde negatif yönde etkiledi.

Son olarak şunu da belirtmek gerekiyor ki bu etkiyle fiyatlar 2 ayı aşkın sürenin en yüksek seviyesinden düştü, ancak haftalık bazda artı bölgede kaldı. ABD’de petrol arama şirketleri haziran ayı başlarına dek üretimi günlük 1,75 milyon varil azaltma sürecinde. Bu, OPEC + koalisyonunun mayıs ayı başında devreye girmesinin ardından sıkı bir şekilde uymayı taahhüt ettiği günlük yaklaşık 10 milyon varillik üretim kısıntısına ek oldu. Bunun yanı sıra pandemi sürecindeki talep düşüşüne karşın, dünyanın en çok petrol ithal eden ülkesi Çin, düşük petrol fiyatlarını avantaja çevirerek 2020’deki petrol ithalatını %2 artırdı. Bu gelişmelerle petrol için durumun piyasanın tekrar dengeye kavuşması ile birlikte daha umut verici göründüğünü söylemek mümkün.

Esra Göztaş

Yazar