Libya, bundan on yıl evvel günlük 1,6 milyon varil petrol üretirken, “Arap Baharı” adı verilen sürecin ardından yaşanan istikrarsızlık nedeniyle bu oran giderek düşmüştü. Libya’daki petrol üretimi, son yıllarda ülkede yaşanan çatışmalardan dolayı bir hayli düşüş göstermiş olsa da OPEC verilerine göre ülkenin petrol üretimi günlük 1,2 milyon varil civarındadır.
Geçtiğimiz ay ülkenin doğusunda bulunan Hafter, kontrolündeki Zuveytine bölgesinde bazı aşiretlerden yaklaşık 600 kişi, limanların kontrolünü ele geçirdi. Bunun ardından açıklama yapan aşiret liderleri, Trablus’taki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne gelir sağladığı iddiasıyla tüm terminallerin kapatıldığını ve petrol ihracının yapılmayacağını, petrol ihracatının şartları uluslararası bir anlaşmayla belirlenene kadar da limanların açılmayacağını duyurmuştu.
Ülkenin doğusundaki, 2016 yılından beri Hafter bünyesinde bulunan ve Petrol Hilali olarak adlandırılan bölgede Zuveytine, Breika, Ras Lanuf, Sidre petrol limanları bulunuyor ve bu petrol kuyularında yapılan üretim Libya’daki petrol üretim ihracatının %60’ını oluşturuyor, bu da yaklaşık olarak günlük 720 bin varil petrol ve UMH’nin kaybı da günlük 30 milyon doları aştığını gösteriyor.
Libya Ulusal Petrol Kurumu Genel Müdürü Mustafa Sanallah, bu durumun devam etmesi halinde, “Libya para biriminin çökeceği, cari açığın kapatılamaz hale geleceği, yabancı petrol şirketlerinin ülkeyi terk edeceği, gelecekteki üretimin altının oyulacağı, bu durumun ancak diğer petrol üretici ülkelere yarayacağı ve Libyalılara ise sadece zarar getireceği” uyarısını yapmıştı. Buna rağmen Hafter ile bir kez daha bir araya gelme olasılığının masada olmadığı mesajını veren UMH başbakanı Serrac, “Benim için durum açık. Diğer tarafla bir daha masaya oturmayacağız” dedi ve saldırılar durmadan barışı konuşmanın bir anlamı olmayacağına değinerek, ülkedeki kalıcı barışı sağlamak amacıyla Cenevre’de düzenlenecek olan toplantılara katılmayacaklarını bildirmişti.
Başta BAE olmak üzere Hafter milislerine uçaklar dolusu askeri takviye yapan ülkeler yardımıyla milisler, başkent Trablus’taki limana, Mitiga Havalimanı’na, şehrin güney bölgelerine çok sayıda roketli saldırı düzenlemekle beraber, görünene göre iktidar olma yolunda ilerliyor.
Daha fazla sivilin hayatına mal olmadan bir an önce kalıcı ateşkesin sağlanması, Libya petrolünün üretimi ve ihracatına devam edilmesi hem Libya halkının geleceğine hem de Libya’nın petrol ve doğalgaz ihraç ettiği ülkelere olumlu etki yaratacağı öngörülmektedir.
Yazar: Furkan Varol Tavrak
Düzenleyen: Yazel Sümeyye Gürer