adminHAFTALIK PETROL FİYATLARI ANALİZİ (Ocak 2020 – 2. Hafta)
Oğuzhan Akyener
Petrol fiyatlarını genel anlamda etkileyen dört ana konu başlığı bulunmaktadır. Bunlar:
- Arz – Talep Dengeleri
- (Yeni keşifler, stok durumları, sondaj sayıları, üretim ve/veya kesinti kararları, uzun vadeli kontratlar)
- Ekonomik Trendler
- (Dolar Paritesi, Alternatif Yatırım İmkânları, Satın alma gücü)
- Kısa Vadeli Riskler
- (Siyasi Gerginlikler, Terör, Güvenlik Sorunları, Doğal afetler, Olağan Dışı Etmenler)
- Black Oil Market
Bu minvalde son hafta gerçekleşen petrol fiyatlarını analiz edersek, aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere özellikle ABD-İran arasında yaşanan gerginliğin geçici etkisiyle 71 $’ları gören Brent, İran’ın göstermelik öç alma operasyonu akabinde, Trump’ın da ılımlı mesajlar vermesi ile birlikte 65 – 66 $/varil bandına geri dönmüştür. Tabii bu fiyat düşüşlerin ve 65 $ altı banda geri dönüşün arkasında, bir önceki haftanın aksine ABD stoklarında 1,2 milyon varillik bir artışın gerçekleştiğine dair yapılan açıklama da etkili olmuştur.
Grafik 1: Brent Fiyatları (Kaynak: Oilprice.com)
Bu hafta yaşanan başlıca gelişmeler ve petrol fiyatlarına etkileri aşağıdaki tabloda kısaca incelenmiştir.
| Olay | Etki Yönü | Etki Oranı | Etmen # |
| Kasım Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesi ve İran tarafından da, bu operasyona çok şiddetli bir biçimde karşılık verileceğinin ifade edilmesi, petrol sevkiyatını etkileme riski doğurduğundan fiyatlarda ciddi bir yükselişe sebep olmuştur. Bu geçici yükseliş iniş çıkışlarla devam etmiş ve İran’ın göstermelik öç alma operasyonu akabinde ABD’nin ılımlı bir tavır takınmasıyla geri dönmüştür. | ↑↓ | Orta | 3 |
| ABD – Çin arasında ticaret savaşındaki kısmi yumuşama beklentileri fiyatları ters yönde etkiledi. | ↑ | Az | 2 |
| ABD’de bulunan shale oil üreticilerinin büyük çoğunluğunun break-even fiyatı 55 $/bbl WTI’dı. Birçok şirket ciddi daralma halindeyken, Süleymani’nin öldürülmesi akabinde artan gerginliğin fiyatlara etkisi ABD shale oil üretimi için olumlu karşılandı. ABD’nin WTI’ın 70 $ /bbl bandına çıkması durumunda çık kısa zamanda +1,5 milyon bbld lik bir üretim artışı gerçekleştirebilecek kapasitede oluşu özellikle OPEC ülkeleri nezdinde dikkatle değerlendiriliyor. | ↓ | Az | 1 |
| 5 gün önce açılanan ve fiyatlarda yükseliş trendine sebep olan ABD stoklarındaki azalmanın geri dönüşü ve bu kapsamda 1,2 milyon varillik artış, petrol fiyatlarındaki baskıların azalmasına ve düşen siyasi gerilimin fiyatlara hızlı yansımasına sebep oldu. | ↓ | Az | 1 |
| OPEC+ kararları ve Suudi Arabistan’ın ekstra kesinti söylemleri fiyatları etkilemeye devam ediyor. | ↑ | Az | 1 |
| Irak’ta devam eden süreç, belirsizlikler ve artan riskler petrol fiyatlarını yukarı yönlü etkiliyor. | ↑ | Az | 3 |
| Özellikle İran, Venezuela ve Nijerya’da devam eden kayıt dışı satışlar, fiyatları aşağı yönlü etkilemeye devam ediyor. | ↓ | Az | 4 |
| Libya’da Hafter güçlerinin Mısır, Rusya, BAE gibi bazı devletlerin desteği ile başlattıkları yoğun saldırı fiyatları yukarı yönde etkiledi. | ↑ | Az | 3 |
| Nijer deltasında kaçırılan üç yabancı menşeili çalışan kurtarıldı. | ↓ | Az | 3 |
