HAFTALIK PETROL FİYATLARI ANALİZİ (Ocak 2020 – 1. Hafta)
Oğuzhan Akyener
Petrol fiyatlarını genel anlamda etkileyen dört ana konu başlığı bulunmaktadır. Bunlar:
- Makro ve Mikro Ölçekli Arz – Talep Dengeleri
- Dolar Paritesi ve Alternatif Yatırım İmkânları
- Siyasi Gerginlikler, Terör, Güvenlik Sorunları ve Olağan Dışı Etmenler
- Küresel ve Bölgesel Ekonomik Trendler olarak düşünülebilecektir.
Bu minvalde son hafta gerçekleşen petrol fiyatlarını analiz edersek, aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere 66 $/varil bandında devam edenrakamlar, bir anda 68 – 69 $ seviyelerine çıkmıştır. Bu ani yükselişin arkasında görülen en büyük sebep, Irak’ta devam eden olaylar sürecinde İran’ın ülke dışındaki operasyonlarından sorumlu komutanı Kasım Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesi ve İran tarafından da, bu operasyona çok şiddetli bir biçimde karşılık verileceğinin ifade edilmesidir. Tabii bu trendin yeniden normale dönüp dönmeyeceği gerginliğin hangi ölçüde devam edeceğine bağlı olacaktır.
Grafik 1: Brent Fiyatları (Kaynak: Oilprice.com)
Bu hafta yaşanan başlıca gelişmeler ve petrol fiyatlarına etkileri aşağıdaki tabloda kısaca incelenmiştir.
Olay | Etki Yönü | Etki Oranı |
Kasım Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesi ve İran tarafından da, bu operasyona çok şiddetli bir biçimde karşılık verileceğinin ifade edilmesi, petrol sevkiyatını etkileme riski doğurduğundan fiyatlarda ciddi bir yükselişe sebep oldu. Tabii bu yükselişin diğer psikolojik etmenler gibi geçici olacağı beklentileri de yüksek. | ↑ | Orta |
ABD – Çin arasında ticaret savaşındaki yumuşama fiyatları ters yönde etkiledi. | ↑ | Az |
İran deniz sahalarındaki üretimini 85 000 bbld civarında arttıracağını açıkladı. | ↓ | Az |
ABD stoklarındaki azalma kısmen de olsa fiyatların yükseliş trendine daha hızlı girebilmesine zemin hazırlıyor. | ↑ | Az |
OPEC+ kararları ve Suudi Arabistan’ın ekstra kesinti söylemleri fiyatları etkilemeye devam ediyor. | ↑ | Az |
Irak’ta devam eden gösterilere ABD büyükelçiliğinin Şii milisler tarafından kuşatılmasının da eklenmesi,üretimi ciddi anlamda etkilemese de, negatif algı oluşmasına sebep oldu. Ayrıca bölgede DAEŞ’in yeniden güçlendiği söylentileri artıyor. | ↑ | Az |
Shell’in operatörlüğünde Guyana da yer alan Lisa Faz 1 projesi petrol üretimine başladı. | ↓ | Az |
Ankonvansiyonel üretimin düşüşüyle birlikte ABD’deki aktif kule sayısı da azaldı. | ↑ | Az |