Petrol Piyasasında Bu Hafta (1 Agustos 2016)

Geçtiğimiz haftaya ham petrol varil fiyatı $44,11, ICE motorin ton fiyatı $399 seviyesinde başladı.Arz fazlası endişesiyle fiyatlar önceki hafta olduğu gibi geçen haftaya da baskılı başladı.

Pazartesi günü Libya ihracatı ulusal petrol şirketi başkanının açıklamasıyla tehdit altında haberi piyasalara düştü. Merkez hükümetin ulusal petrol şirketi başkanı anahtar konumdaki limanların açılması için bölgesel gruplarla anlaşmaya karşı çıkıyor.

Bu yıl başında rafineriler karlarının çoğunu benzin üretiminden sağlayacaklarını düşünüyorlardı; fakat Çin ve Hindistan taleplerinin düşmesi planlarını bozmuş durumda. Benzin talebindeki düşüş fiyatları domine etti denilebilir. Arz fazlası endişeleriyle ham petrol Mayıs ayından itibaren en düşük seviyesi olan $44’a geriledi.

Para fonları petrol için pozitif kontratlarını geçtiğimiz 4 ayın en düşük seviyesine çektiler. Londra ve New York’ta azalan pozitif kontrat sayısı 24.912 olurken toplam sayı 155.652’ye geriledi. Rakam  8 Mart’tan bu yana en düşük seviyede.

Salı günü açıklanan analist görüşlerine göre Haziran ayında $50/varil seviyesine kadar yükselip fiyatlarda iyileşme sinyali veren petrol fiyatlarında artış trendi sona ermiş olabilir. Analistlere göre talebin beklentinin altında kalması, üretim artışları ve sondaj kuyu sayılarının artması fiyatlarda iyileşmeyi bir ya da iki yıl kadar geciktirebilir.

Geçen hafta açıklanan BP’nin 2. çeyrek için kârı beklentinin altında kaldı; bunun ardından yatırım bütçesinde daha fazla kesinti kararı alındı. BP’de olduğu gibi Statoil’in 2. çeyrek rakamları düşük geldi. Statoil’in de 2016 yılı için yatırımlarını düşürmesi bekleniyor. Shell’in açıklanan 2. Çeyrek karı %70 düşüşü gösterdi. Açıklanan kâr beklenenin çok altında kaldı.

Güney Afrika’da petrol sektöründe çalışan işçiler Perşembe gününden itibaren geçerli olmak üzere grev kararı aldılar. Petrol şirketleri petrol kaynaklarını greve göre ayarladıklarını açıkladılar. Shell, BP, Chevron ve Sasol’un rafineri sahaları grevden etkilenecek.

Para fonları ve diğer para yöneticileri  2. dalga ham petrol satış kontratı alımına yöneldiler; fakat haftanın başında fiyatlarda düşüş sınırlı gerçekleşti; bunun nedeni mevcut alım pozisyonlarında çıkmamaları olarak görülmekte.

Çarşamba günü açıklanan EIA verilerine göre Mayıs ayının ortalarından bu yana ham petrol stokları ilk kez artış gösterdi. Artış verisi sürpriz bir gelişme. Hem ham petrol hem de benzin stoklarındaki artış miktarı düşük de olsa artış fiyatları baskılayacak etkiye sahipti. Distile stoklarında da mütevazi bir azalma söz konusu.

Hindistan’ın stratejik petrol rezervleri planı küresel olarak talepte artış sağlaması beklentisiyle moralleri yükseltmişti; fakat planın uygulanması için herhangi bir işaret görünmemesi umutları azaltmış durumda. Plan 90 günlük alıma karşılık gelen stok oluşturmaktı.

Çok sayıda petrol şirketinin yatırım bütçesini kısmasına rağmen Avrupa’lı şirketlerin 2. çeyrek kârları beklentinin üzerinde gerçekleşti. Bu durum ihtiyatlı şekilde talepte iyileşme olduğunu gösteriyor. Fiyatların iyileşme yolunda olması petrolde %60 fiyat düşüşü döneminde çok sayıda işçi çıkaran şirketlere nazaran işçi çıkarımının daha zor olduğu şirketlere avantaj sağlamış durumda. Bu şirketler daha esnek iş modelleriyle fiyatların yükseldiği piyasada diğer şirketlerden ayrılabilirler.

Cuma günü açıklanan ABD sondaj kuyu sayısı yine artışı gösterdi. Böylelikle fiyatları baskılayacak bir veri daha gelmiş oldu.

Fiyatlar yavaşlayan ekonomik büyüme nedeniyle Nisan dönemindeki düşük seviyelere yakın seyrediyor. Ham petrol varil fiyatı haftayı $41,34, ICE motorin ton fiyatı $370,75’ten kapattı.

Bu haftanın önemli verileri:

Salı günü API’nin açıklayacağı haftalık ABD petrol stokları verisi

Çarşamba, EIA’in haftalık ABD petrol stokları verisi,

Perşembe, ABD ev satışları verisi

Cuma, Baker Hughes ABD petrol kuyuları sayısı verisi.

Kemal AYDIN, 01.08.2016