Oğuzhan AKYENER
TESPAM Başkanı
oakyener@tespam.org/tr
Hazar Coğrafyasında düşen petrol fiyatları sektörü ve yeni yatırımları etkilese de, özellikle İran’da ve üretime alınan Kaşagan Sahası sebebi ile Kazakistan’da önemli girişimler ve gelişmeler dikkat çekmektedir. Bununla birlikte Türkmenistan, Azerbaycan, Özbekistan’da ise yeni büyük girişimlerden ziyade, mevcut projelerin geliştirilmesi ve devam etmesi alanındaki olağan girişimler sürdürülmektedir.
İRAN
İran petrol ihracatı 2,5 milyon varil/gün seviyelerine yaklaşmıştır. Bununla birlikte petrol bakanlığından yapılan açıklamaya göre, 3,65 milyon varil / gün seviyelerinde olan toplam üretimin, Mart 2017 sonunda Güney Pars sahasının 5 fazının daha üretime alınması ile 4,5 milyon varil seviyelerine çıkması planlanmaktadır.
Küçük hacimlerde de olsa, Gürcistan ile gaz ticareti hususundaki çalışmalar devam etmektedir.
Güney Pars Sahasının 11. Fazının geliştirilmesi konusunda Total ve CNPC ile anlaşma imzalanmıştır.
BP ve diğer bazı batılı firmalar gibi, Rus Gazprom da, İran’da yatırım yapma konusunda girişimlerini sürdürmektedir.
Ülkenin kuzey doğusunda yer alan, Shourijeh gaz depolama tesisinin kapasitesinin1,25 milyar m3 seviyelerine ulaşacak şekilde arttırılma çalışmaları tamamlanmıştır.
AZERBAYCAN
OPEC Azerbaycan petrol ve kondensat üretimi hakkındaki tahminlerini güncelledi. Bu kapsamda Azerbaycan’ın 2040 yılında ortalama 700 000 varil/gün hacminde bir üretime devam edeceği öngörüsünü paylaşmıştır.
Güney Gaz Koridoru kapsamında atılan tek somut olan Şah Denizi Sahasının ikinci fazı kapsamında, saha geliştirme ile ilgili planlanan aktivitelerin %83’ü tamamlanmıştır.
Azerbaycan’ın yer altında depoladığı gaz stokları 3 milyar m3 civarına ulaşmıştır.
Russneft Azerbaycan’da yürüttüğü faaliyetler kapsamında yaklaşık 15 milyar m3’lük bir gaz keşfi gerçekleştirdiğini belirtmiştir.
Petrol ürünleri ticaretini geliştirmek için, SOCAR Benin sahilinde bir terminal kurmayı düşündüğünü kamu oyu ile paylaşmıştır.
TURKMENİSTAN
TESPAM çalışmalarında çok önceden tahmin edildiği gibi, Türkmenistan ve Rusya arasındaki gaz ticaretinin yeniden başlaması ve geliştirilmesi hususunda ilgili devlet başkanları düzeyinde görüşmeler yürütülmektedir.
Ülkede yeni bazı gaz sahaları keşfedilirken, Türkmenistan TAPI boru hattına verdiği önceliği sürdürmektedir.
KAZAKİSTAN
Yetkililer tarafından, üretime alınan Kaşagan sahasına üretim kısıtlaması getirilmeyeceği konusunda açıklama yapıldı. Bununla birlikte ilgili sahanın 2016 sonuna kadar 0,5 ila 1 milyon ton arasında bir üretim yapmasının beklendiği vurgulanmıştır.
Ayrıca, Kaşagan sahasının ileriki fazlarında inşa edilecek olası yeni boru hatları yada tankerler ile Kazak petrolünün Azerbaycan’a oradan da, BTC ile Türkiye’ye nakli konusunda çalışmalar devam etmektedir.
“Yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları TESPAM’a aittir. Tekrar yayınlanması halinde kaynak gösterilerek bu sayfaya aktif bağlantı sağlanması zorunludur.”
TESPAM
“Türkiye’deki enerji politikaları odaklı ilk ve tek sivil yapılanma…”
“Enerji politikaları alanında gündemi uzaktan takip etmeye çalışan bir Türkiye yerine, gündem belirleyen bir Türkiye’ye ulaşma idealiyle…”
TESPAM-Türkiye Enerji Politikaları ve Araştırmaları Merkezi
TESPAM, Uluslararası Enerji Politikaları Araştırma Derneğinin Bir Kuruluşudur
