Petrol Piyasasında Bu Hafta (23 Ekim 2016)

Kemal AYDIN:

TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı

kemalaydin@tespam.org/tr

@kemalnyc24

Geçtiğimiz haftaya ham petrol varil fiyatı $50,24 motorin kontratı ton fiyatı $463,50’den başladı. Hafta içerisinde en yüksek seviyeler, ham petrol için $51,86 olurken motorin ton fiyatı için $475,38 oldu.

Hafta başında İran petrol bakanı Zamaninia’nın üretim kesintisi anlaşması konusunda Kasım’da yapılacak toplantıyla ilgili karara bağlılıklarını işaret eden yönde olmayan açıklaması ve önceki hafta için açıklanan ABD kuyu sayısındaki artış nedeniyle petrol fiyatında sert gerileme gerçekleşti. Ayrıca önceki haftada açıklanan OPEC üretiminin zirve yaptığı haberinin etkisiyle bazı kurumlar 2017 için petrol fiyatları tahminlerini negatif revize ettiler. Önceki hafta verilerine göre finansal piyasalar petrol fiyatının yükselmeye devam edeceği yönünde bahislerini artırıyorlar. Salı ve Çarşamba günü açıklanan ABD stok verilerine göre ABD ham petrol stoklarında çekilme gerçekleşti. Stok verisinin verdiği moralle fiyat Çarşamba günü haftanın en yüksek seviyesine yükseldi. Exxon patronu Tillerson’un piyasada arz krizi yaşanma ihitmalinin olmadığı yönünde açıklaması fiyatta sert tepkiyle karşılandı ve Çarşamba günü sonu itibariyle fiyatlar haftanın sonuna kadar geriledi.

Ham petrol varil fiyatı haftayı $50,96, motorin ton fiyatı $466,38’den kapattı.

 

Çin getirmiş olduğu yeni regülasyonlarla garantili karla yapılandırmış finans ürünleri satışını yasakladı. Bu durumda yapılandırılmış ürünleri satmak komisyoncular için neredeyse imkansız hale geldi. Varlık yönetim şirketleri müşterilerini tutmakta zorlanıyorlar.

İran petrol bakanı Zamaninia Salı günü yaptığı açıklamada OPEC’ten çıkan kararın doğru yöne doğru atılan ilk küçük adım olduğunu Kasım ayındaki toplantıda sürece göre OPEC payları konusunda karar vereceklerini söyledi. Yaptığı politik açıklama fiyatları aşağı yönlü baskıladı. Yapılan açıklamayla birlikte faiz artırımı beklentisiyle Dolar ın son 7 ayın en yüksek seviyesinde olması ve artan ABD sondaj kuyuları sayısı piyasada baskıya neden oluyor.

Berstein Energy rekor OPEC üretimi verileri, düşük küresel büyüme tahminleri ve yüksek stok verileri nedeniyle 2017 yılı için Brent beklentilerini 2017 yılı için $70’dan $60’a; 2018 için ise $80’den $70’e çektiklerini açıkladı.

Hedge fonları ham petroldeki alım kontratlarını üstüste 3. hafta artırarak son 2 yılın en yüksek seviyesine çıkardılar. Analistlere göre fiyatların $55-$60 bandına ulaşması için stokların azalması ve açık şekilde talebin arttığının görünmesi gibi somut verilere ihtiyaç var.

Dolar/TL, Brent ve Ham Petrol ün günlük bazda son 14 hafta için volatilite grafiği

 

 

Kış öncesi petrol stoklarında beklenenden az yükselme olması fiyatlarda toparlanmaya neden oldu. Özellikle kuzey yarım küredeki stokların beklenenden az yükselmesi tüketimin artacağı kış dönemi için fiyatlarda olumlu etki gösterdi. Ayrıca Pazartesi günü son 7 ayın zirvesinde olan dolardaki çekilme de fiyatları destekledi.

2016’nın 3. Çeyreğindeki küresel stok artışı 2014’ün 4. Çeyreğinden bu yana en düşük seviyesine gerilemiş durumda. Stoklar 17 milyon varil artışla 5.618 milyar varile yükseldi.

ABD Enerji Bilgi Kurumu kaya gazı üretim seviyesinin devam eden 12. ayda da düşmesini beklediklerini açıkladı. Düşüşün günlük 30.000 varil olması bekleniyor.

Nijerya petrol bakanı ülkesinin üretimini yıl sonuna kadar %22 artırarak günlük 2.2 milyon varile ulaşılacağını söyledi.

Salı açıklanan API ABD haftalık stok verisine göre ham petrol stokları 3.8 milyon, distile stokları 2.3 milyon varil çekilirken benzin stokları 900 Bin varil arttı. Stoklardaki çekilme ve Çin üretiminin azaldığı haberiyle motorin kontratında $8 artış gerçekleşti.

Çin’in ham petrol üretimi Eylül ayında bir önceki yıla göre %9.8 azaldı. Ülkedeki büyük petrol şirketleri yüksek maliyetli kuyuları kapatıyorlar. Lokal üretim 15.98 milyon varil/gün’le son 6 yılın en düşük seviyesine yakın.

OPEC Genel Sekreteri önümüzdeki ay üyelerin çok fazla anlaşmazlık yaşamadan üretim anlaşmasına varacaklarını söyledi. Yapılacak toplantıda başta Irak olmak üzere İran, Libya ve Nijerya üretim seviyelerine itiraz edebilirler. Bu ülkeler yaptırım veya karışıklıklar nedeniyle üretim seviyelere düşmüş ülkeler ve bu ülkelerin üretim tahminlerinde sorunlar yaşanabilir. Sekretere göre Viyana’da yapılacak  toplantıda anlaşma kapsamında imtiyaz yapılmayacak fakat özel durumlar değerlendirilecek.

Exxon patronu Rex Tillerson Çarşamba günü Suudi Bakan Al Falih’in yeni bir küresel arz sıkıntısı yaşanacağı ile ilgili açıklamalarının abartılı olduğunu ABD petrol endüstrisinin yeni fiyatlara hızlı uyum sağlayacağını, büyümeye hazır olduğunu söyledi. Dünya’nın en büyük petrol ve gaz şirketinin yöneticisinin sözlerinin piyasada büyük yankı uyandırdı. Tillerson’a göre bazı kuyular $40’a kadar bile kar sağlayabiliyor ve endüstrinin yaratıcılığı ve azmine karşı bahse girmemek gerekiyor; bu nedenle ABD üretiminin gelişimini göz ardı etmemek gerekiyor.

Çin tarafındaki petrol üretimi azalması kayıtlarda bulunan en büyüğü fakat ülkeden petrol ihracat akımı sürüyor. Talepteki düşüş Eylül ayında dizel ihracatını rekor seviyeye ulaştırdı. Yükselen petrol fiyatlarına rağmen Çin rafineri marjları artmakta.

Rusya Enerji Bakanı Novak 2017 yılı için 548 milyon tonla rekor seviyede üretim yapabileceklerini fakat üretim dondurma için hazır olduklarını söyledi.

Cuma günü açıklanan Baker Hughes ABD sondaj kuyu sayısı verisine göre ABD’deki sondaj kuyusu sayısı geçen hafta 11 artışla 443’e yükseldi. Kuyu sayısı 17 haftadır azalmıyor.

Bu haftanın önemli verileri:

Salı, API’nin açıklayacağı haftalık ABD petrol stokları verisi,

Çarşamba, EIA’in haftalık ABD petrol stokları verisi,

Cuma, Baker Hughes ABD petrol kuyuları sayısı verisi.

 

 

 

 

 

 

Yazar