Petrol Piyasasında Bu Hafta (21 Kasım 2016)

Kemal AYDIN

TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı

kemalaydin@tespam.org/tr

@kemalnyc24

 

 

Geçtiğimiz haftaya ham petrol varil fiyatı $43,53 motorin kontratı ton fiyatı $408,50’den başladı. Hafta içerisinde en yüksek seviyeler, ham petrol için $46,50 olurken motorin ton fiyatı için $430,25 oldu.

Petrol fiyatları hafta başında kısa sürede sert düşüşe tepki olarak yükselme eğiliminde başladı. Kazançların gerçekleşmesinde diğer büyük etken de yaklaşan OPEC toplantısında anlaşma çıkması ihtimalinin bazı kaynaklar tarafından güçlü görüldüğü açıklamalarıydı.  Salı ve Çarşamba günleri açıklanan ABD stok verilerinin yüksek açıklanması ve de Trump’ın seçilmesinin ardından değerlenmeye devam eden dolar fiyatlarda gerilemeye neden oldu. Fiyatları baskılayan gelişmelere rağmen petrol fiyatı haftayı kazançla kapattı. Ham petrol varil fiyatı haftayı $45,50, motorin ton fiyatı $426’dan kapattı. Önümüzdeki haftada da tarihi olarak ciddi düşük seviyede seyreden fiyatların OPEC toplantısı öncesi hafta başında yukarı yönlü baskılı olması şaşırtıcı olmayacaktır. Çeşitli kaynaklardan üretici ülkelerin OPEC toplantısından bir çeşit anlaşma çıkarmak zorunda oldukları yorumları gelmesi para yöneticilerini alım kontratlarına yönlendirerek kısa vadede fiyatların yukarı yönlü hareket ettirebilir.  

Dünya’nın en büyük 2. Petrol tüketicisi olan Çin’in geçtiğimiz ay petrol üretimi Mayıs 2009’dan bu yana en düşük seviyeye gerilerken rafineri üretimi 2011 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Ülkenin kömür üretimi de yıllık bazda %12 düşüş gösterdi. Ülke yönetimi kömür fiyatlarındaki rallinin önüne geçilmesi için yeni madenlerin açılmasını teşvik ediyor.

Seçilen ABD başkanı Trump’ın üretimi teşvik eden politika uygulayacağına kesin gözüyle bakılırken güçlü dolar ve ABD kaya gazı üreticilerinin üretimi artırma yönünde cesaretlenmiş olmaları fiyatları baskılamakta.

Baker Hughes ABD sondaj kuyuları verisine göre önceki hafta kuyu sayısı 2 artarak toplamda 452’ye ulaştı. Geçtiğimiz 24 haftanın 21’inde yükseliş gösteren sondaj kuyusu sayısı ABD’de üretim artışının trende dönüştüğünü göstererek fiyatları uzun vadede baskılamakta.

ABD Petrol Sondaj Kuyusu Sayısı Grafiği

 

 

ABD kaya gazı üretiminin Aralık ayı itibariyle son 13 ayın 12 sinde düşüş göstermesi bekleniyor. Açıklanan veriye göre 20.000 varil/gün  düşüşle üretim günlük 4.5 milyon varile gerileyecek. Düşüş miktarı oransal olarak düşük ve fiyatlar üzerinde majör etki göstermiyor.

İran’ın Güney Kore’ye ham petrol ihracatı önceki yıla göre %73,8 artmış durumda. İran yaptırımlar öncesi seviyesine ulaşmak için mümkün oldukça üretimini artırmayı sürdürüyor.

Salı günü açıklanan API ABD stok verisine göre haftalık stoklarda ham petrol 3.7 distile ise 3 milyon varil artarken benzinde 200 bin varil azalma gerçekleşti. Çarşamba açıklanan EIA stok verisi öncesi düşüşü işaret eden veri fiyatlarda baskıya neden oldu.

OPEC tarafından gelen haberlerle Salı günü fiyat artışı tetiklendi. Hızlı düşüş trendiyle baskılanan fiyatlar Salı hızlı yükseldi. Ham petrolde günlük yaklaşık % 6 artış gerçekleşti. OPEC Genel Sekreterinin üye ülkeleri ziyaret edeceği ve bu hafta Doha’da Rusya ve S. Arabistan enerji bakanlarının buluşacak olmaları OPEC toplantısı için piyasalar tarafından olumlu algılandı.

Hedge fonları Kasım 8’e kadarki haftada  satış pozisyonlarını rekor hızla artırdılar. Bunda en büyük etki Trump’ın seçilmesiyle OPEC toplantısı ile ilgili dengelerin değişerek anlaşma ihtimalinin düşmesi görünüyor.

 

 

Alım pozisyonlarındaki azalma 149 milyon varil oldu. Bu haftalık bazda rekor seviye.

Venezuela devlet başkanı Maduro OPEC genel sekreteri Barkindo ile yaptığı görüşmenin ardından OPEC üyelerinin zorunlu kesinti yapılması anlaşmasına hazır olduklarını söyledi. Rusya’dan OPEC tarafında yapılacak bir anlaşmayı destekleyecekleri yönünde açıklama geldi.

Çarşamba açıklanan EIA ABD haftalık stok verisine göre ABD ham petrol stokları haftalık olarak 5.3 milyon varil artış gösterdi, artış beklentisi 1.5 milyon varil olarak açıklanmıştı. ABD rafineri üretim marjlarında düşüş gözleniyor. Ayrıca 910.000 varil/gün ithalat rakamı da stoklardaki artışın ana nedeni.

Suudi Petrol Bakanı Al Falih Perşembe günü Doha’da yaptığı açıklamada OPEC toplantısından anlaşma çıkacağı yönünde iyimser olduğunu ve de daha önce kararlaştırılan üretim hedefinin alt sınırının kullanılacağını söyledi. Açıklamanın ardından petrol fiyatı sert yükseldi; fakat doların yükselmesiyle kazançlar hızlı  verildi. Perşembe yapılan diğer önemli açıklamalar ise:

Katar: İran ve Irak’la üretim seviyelerini dondurmaları konusunda görüşmeler yapıyoruz.

Cezayir: İran’ın üretim seviyesi konusu anlaşma yapılmasını engellemez. OPEC üyeleri arasında üretimin dondurulması konusunda güçlü bir fikir birliği bulunuyor.

Bu haftanın önemli verileri:

Salı, API’nin haftalık ABD petrol stokları verisi,

Çarşamba, EIA’in haftalık ABD petrol stokları verisi,

Perşembe, ABD işsizlik başvuruları verisi,

Cuma, Baker Hughes ABD petrol kuyuları sayısı verisi.

 

 

Yazar