Kemal AYDIN
TESPAM Petrol Piyasası Uzmanı
kemalaydin@tespam.org/tr
@kemalnyc24
Ham petrol varil fiyatı haftaya $53,31 sevisiyle başlarken en yüksek seviye $54,43 oldu. FED’in faiz artırımı kararının ardından bütün emtialar da olduğu gibi petrolde de gerileme gözlendi. Çarşamba açıklanan EIA ABD stok verisine göre stoklarda beklentinin üzerinde gerileme görülse de Cushing stoklarındaki 6 haftalık artış trendi piyasanın arz fazlası endişelerini artırdı. Ham petrol fiyatı haftayı kayıpla $52’den kapattı.
Motorin ton fiyatı ise haftaya $496’dan başlarken hafta içerisinde $501’a kadar yükseldi ve haftayı $489’dan kapattı.
Hedge fonları Aralık 6’ya kadarki haftada alım pozisyonlarını rekor seviyede artırdılar fonlar kısa pozisyonlarını 134 milyon varil azaltırken 94 milyon varil için yeni alım pozisyonu açıldı. Hedge fonları 30 Kasım’da yapılan anlaşmaya hazırlıksız yakalanarak kısa pozisyonlarını hızlı şekilde azaltmaya çalıştılar.
Iran petrol bakanı fiyatların kesinlikle $50-$55 seviyesinde kalacağını iddia etti. Bakan ayrıca Rusya’ya günlük 100 bin varil satış için Rus yetkililer ile hafta içerisinde içerisinde anlaşacaklarını söyledi.
Kuveyt ulusal petrol şirketi OPEC anlaşması kapsamında Ocak ayı itibariyle müşterilerine düşük tedarik sağlayacağını resmi olarak bildirdiğini teyit etti. Katar Ocak 1 itibariyle üretim seviyelerini düşüreceklerini bu konuda müşterilerine bilgi verdiklerini açıkladı. Yapılan açıklamalar piyasadaki olumlu havayı destekledi.
Salı günü açıklanan API ABD haftalık stok verilerine göre ham petrol stokları 4.7 milyon, benzin stokları 3.9 milyon ve distile stokları 200 bin varil artış gösterdi.
ABD Merkez bankası FED’in faiz artırımı kararının açıklanmasının ardından Dolar diğer para birimlerine karşı beklendiği gibi hızla güçlendi. Bu güçlenme petrol fiyatları üzerinde ciddi baskı oluşturarak fiyatın düşmesine neden oldu. Faiz artırımı yatırımcıların emtiadan çekilmesine dolayısıyla petrol fiyatlarının baskılanmasına neden oluyor.
EIA tarafından açıklanan ABD petrol stokları verisine göre geçtiğimiz hafta petrol stokları beklenenden daha fazla düşmüş olmasına rağmen Cushing, Oklahoma’da 6 haftadır stoklar artmakta. Kümüle olarak 2.3 milyon varil çekilme olmasına rağmen Cushing’de 1.2 milyon varil ham petrol stok artışı oldu. Bu artış arz fazlası konusunda piyasadaki endişeleri artırdı.
Üretim sektöründen uzmanların yaptığı açıklamaya göre 2017 yılı üst üste üretim yatırımlarında kesintilerin yapıldığı 3. yıl olacak. Bu durum en son 80’li yıllarda görülmüştü. Yatırımların düşmesinin yanı sıra üretim kesintisi anlaşmasının da devreye girecek olması 2017 yılında dar bir piyasanın olacağı öngörülüyor.
ABD’de Teksas Valisi Rick Perry’nin Enerji Bakanlığı’na getirileceği açıklandı. Perry’nin ABD’den doğal gaz ve petrol ürünleri ihracatını artıracak politikaları desteklemesi bekleniyor.
Goldman Sachs analizine göre OPEC üyesi ve üye olmayan ülkelerin anlaşmış olmalarına rağmen Libya üretiminin artma potansiyeli ve güçlenen dolar kısa vadede fiyatların artışını sınırlayacak. Ocak ayının 2. yarısına kadar ise üretim kesintileri çok az hissedilecek ve anlaşmanın realiteye döneceği bu dönemde fiyatlar hızla $55’a yükselecek. 2017 2. Çeyrek için tahminlerini $57.5/varil’e yükselttiler.
Petrol fiyatları planlanan kesintilerin yapılmaya başlamasıyla mevcut seviyelerde tutunuyor. Suudi Arabistan, Kuveyt ve Abu Dhabi kesintileri duyurdular; fakat Irak asya ihracatını artırmaya devam ediyor.
Bu haftanın önemli verileri:
Pazartesi, Çin endüstriyel üretim ve perakende satışları verileri,
Salı, API’nin haftalık ABD petrol stokları verisi,
Çarşamba, EIA’in haftalık ABD petrol stokları verisi,
Perşembe, ABD işsizlik başvuruları verisi,
Cuma, Baker Hughes ABD petrol kuyuları sayısı verisi.
