Büşra DOĞAN
Ekonomi Çalışmaları Koordinatörlüğü
KAZAKİSTAN CUMHURİYETİ
08/02/2022
BENZİN FİYATLARI İKİ YIL DEĞİŞMEYECEK
Kazakistan Başbakanı Alikhan Smailov ham ve ticari gaz fiyatlarının 2024 senesine kadar değişmeyeceğini bildirmiştir. Ayrıca iç piyasaya 150.000 ton sıvılaştırılmış petrol gazı ilavesi sağlanacaktır.
Kaynakça
Forbes, (2022). Газ Бағасы Екі Жыл Бойы Өзгермейді – Үкімет Басшысы. Erişim adresi: https://forbes.kz//news/2022/02/08/newsid_269106
Kazınform, (2022). Премьер-Министр: Газ Бағасы 2024 Жылға Дейін Өзгермейді. Erişim adresi: https://www.inform.kz/kz/prem-er-ministr-gaz-bagasy-2024-zhylga-deyin-ozgermeydi_a3896497
Matritsa, (2022). Газ Бағасы Екі Жыл Бойы Өзгермейді – Үкімет Басшысы. Erişim adresi: http://www.matritca.kz/news/104053-gaz-baasy-ek-zhyl-boyy-zgermeyd-kmet-basshysy.html
Sputnik Kazakistan, (2022). Газ Бағасы Екі Жыл Бойы Өзгермейді – Үкімет Басшысы. Erişim adresi: https://sputnik.kz/20220208/qazaqstanda-gaz-bagasy-22606992.html
21/02/2022
13 YENİ MADEN YATAĞI KEŞFEDİLDİ
Kazakistan Enerji Bakanlığı, ülkede toplam 202 MW kapasiteli 13 maden yatağı tespit edildiğini aktarmıştır. Bakanlığa göre, Atom ve Enerji Gözetim ve Kontrol Komitesi’nin bölgesel departmanlarının personeli, dijital madencilik tesislerini belirlemek için kolluk kuvvetleri ve diğer ilgili devlet kurumlarının katılımıyla ortak denetimler gerçekleştirmiştir.
Dijital madencilik faaliyetleri bulunan yatakları toplamda sekiz bölge olmak üzere tescilledi:
- Akmola bölgesinde – 1.03 MW
- Almatı’da – 3.5 MW
- Çimkent’te – 4 MW
- Karaganda bölgesindeki toplam kapasite 31,3 MW
- Kostanay bölgesinde – 0.82 MW
- Nur-Sultan şehrinde – 1.8 MW
- Pavlodar bölgesinde – 22 MW
- Türkistan bölgesinde – 3.28 MW
Ayrıca Batı Kazakistan bölgesinde toplam kapasitenin 91 MW, Karaganda bölgesinde – 44 MW olduğu ortaya çıkmıştır. Ajans, mobil grubun madencilik yataklarını belirleme ve onları elektrik şebekesinden ayırma çalışmalarının devam edeceğini kaydetmiştir.
Kaynakça
Елтайқызы, Қ., (2022). Қазақстанда Бес Күнде 13 Майнинг Фермасы Анықталды. Erişim adresi: https://halyq-uni.kz/aleumet/1029-kazakstanda-tagy-bir-maining-fermasy-anyktaldy/
Informburo, (2022). Жалпы Қуаты 202 Мвт Болатын 13 Майнинг-Ферма Анықталды. Erişim adresi: https://informburo.kz/kaz/newskaz/zalpy-quaty-202-mvt-bolatyn-13-maining-ferma-anyqtaldy
Мінап, P., (2022). Қазақстанда 13 Майнинг Фермасы Анықталды. Erişim adresi: https://aikyn.kz/184837/kazakstanda-13-mayning-fermasy-anyktaldy/
Sputniknews, (2022). Қазақстанда 13 Майнинг Фермасы Анықталды. Erişim adresi: https://sputnik.kz/20220221/qazaqstan-mayning-ferma-22953174.html
Tengrinews, (2022). Қазақстанда Бес Күн Ішінде 13 Майнинг Фермасы Анықталды. Erişim adresi: https://kaz.tengrinews.kz/kazakhstan_news/kazakstanda-bes-kun-shnde-13-mayning-fermasyi-anyiktaldyi-334261/
KIRGIZİSTAN CUMHURİYETİ
15/02/2022
YENİ KÜÇÜK HİDROELEKTRİK SANTRALLERİ İNŞA EDİLECEK
10 Şubatta yapılan toplantıya göre Yatırım Bakanı Nuradil Bayasov, Tat Neft PJSC temsilcileriyle Kırgız Cumhuriyeti’nde enerji sektöründeki yatırım projelerinin uygulanmasını görüşmüş, Rus Petrol Şirketi, Kırgız Cumhuriyeti’nde küçük hidroelektrik santrallerinin inşası projelerinin uygulanmasına yardımcı olacağını açıklamıştır.
Tat Neft PJSC’nin dinamik olarak petrol ve gaz üretimi, petrol arıtma, petrokimya, lastik kompleksi, dolum istasyonları ağı, enerji endüstrisi, ekipman geliştirme ve üretimi geliştiren en büyük Rus petrol şirketlerinden biri olduğunu da belirtmekte fayda vardır.
Kaynakça
Kabar, (2022). Российская Нефтяная Компания Поможет Реализовать Проекты В Строительстве Малых ГЭС В КР. Erişim adresi: https://kabar.kg/news/rossiiskaia-neftianaia-kompaniia-pomozhet-realizovat-proekty-v-stroitel-stve-malykh-ges-v-kr/
КирТАГ Кыргызское телеграфное агентство, (2022). Российская Нефтяная Компания Заинтересовалась В Строительстве Малых ГЭС В КР. Erişim adresi: https://kyrtag.kg/ru/news/rossiyskaya-neftyanaya-kompaniya-zainteresovalas-v-stroitelstve-malykh-ges-v-kr
Newsline, (2022). Российская Нефтяная Компания Поможет Реализовать Проекты В Строительстве Малых ГЭС В КР. Erişim adresi: https://newslineuz.com/ru/article/1048397/
ÖZBEKİSTAN CUMHURİYETİ
01/02/2022
AFGANİSTAN’A ELEKTRİK TEDARİKİ SORUNU ÇÖZÜLDÜ
Özbekistan Enerji Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Kazakistan’da Almatı, Çimkent, Taraz, Türkistan illerinde ve çevre bölgelerde yaşanan elektrik kesintilerine bağlı olarak Kırgızistan ve Özbekistan’ın elektrik şebekesinde de kesintiler olmuştur. Açıklamada Kazakistan’daki kazanın Orta Asya Ortak Elektrik Şebekesi’ne bağlı olan Özbekistan elektrik şebekesini olumsuz etkilemesi sonucunda Kazakistan’dan gelen hattaki voltajın değişmesi nedeniyle Taşkent ve Sirderya elektrik santrallerindeki koruma sistemlerinin otomatik faaliyete geçmesiyle santraller durdu. Bunun sonucunda ise Taşkent, Fergana, Andican, Namangan, Sirdarya, Cizzah, Semerkant, Nevai ve Kaşkaderya bölgelerinde elektrikler kesildi. Şu anda, her bir termik santrali komşu devlet elektrik şebekelerinden ayırarak bağımsız olarak faaliyete geçirilmesiyle ilgili çalışmalar sürüyor. ifadelerine yer verilmiştir.
Özbekistan’da bu kesintiler nedeniyle başkent Taşkent’te metro seferleri durdurulmuştur. Geniş çaplı elektrik kesintilerinin ardından ülkenin bazı bölgelerine elektrik verilmeye başlanmıştır. Özbek Enerji Bakanlığı, Taşkent’teki Çarvak, Hocakent ve Tavaksay, Nevai’deki Nevai, Karakalpakstan’daki Tahiataş ve Fergana’daki Fergana termik santrallerin yeniden faaliyete geçmesiyle elektrik probleminin çözüldüğünü açıklamıştır.
Kırgızistan’ın tüm bölgelerinde de yerel saatle 12.00 sularında yaşanan elektrik arızasının yarısından fazlası 15.00 sularında giderildiği söylenmiştir. Enerji Bakanı Doskul Bekmurzayev, gazetecilere yaptığı açıklamada, Sovyetler Birliği döneminde kurulan Orta Asya Ortak Elektrik sisteminde ilk kez “acil bir durum” yaşandığını belirtmiştir. Bekmurzayev, komşu kardeş ülkelerle araştırma komisyonu kuracaklarını ve bu arızanın nereden kaynaklandığını inceleyeceklerini aktarmıştır.
Kesintiler, üç ülkede 40 milyondan fazla insanı etkilemiştir.
Özbekistan yaşanan olaydan dolayı Afganistan’a elektrik vermeyi kesmişti. Ancak yapılan son açıklamada, askıya alınan elektrik sevkiyatının yeniden başladığı kaydedilmiştir. Özbekistan, Afganistan’a yıllık ortalama 5-6 milyar KWh elektrik ihraç etmektedir.
Kaynakça
BBC, (2022). Борбордук Азияда Үч Өлкөдө Электр Эмнеге Жапырт Өчтү? Erişim adresi: https://www.bbc.com/kyrgyz/entertainment-60136619
İlkha, (2022). Kazakistan, Kırgızistan Ve Özbekistan’ın Bir Çok Bölgesini Enerjisiz Bırakan Büyük Elektrik Kesintisinin 40 Milyon Kişiyi Etkilediği Belirtildi. Erişim adresi: https://ilkha.com/guncel/orta-asya-daki-elektrik-kesintilerinden-40-milyon-kisi-etkilendi-184929
Saidov, B., (2022). Qozog‘İston Markaziy Osiyoda Ommaviy Elektr Uzilishi Sababini Ma’lum Qildi. Erişim adresi: https://qalampir.uz/uz/news/k-ozogiston-markaziy-osiyeda-ommaviy-elektr-uzilishi-sababini-ma-lum-k-ildi-54160
Sputniknews, (2022). Борбор Азия Мамлекеттери Жарыксыз Калды. Учурда Эмне Болуп Жатат. Erişim adresi: https://sputnik.kg/20220125/borbor-aziya-zharyk-ochtu-1061502888.html
TRT Avaz, (2022). Orta Asya’da Elektrik Krizi: Enerji ve Ülke Güvenliği Gündemde. Erişim adresi: https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/orta-asyada-elektrik-krizi-enerji-ve-ulke-guvenligi-gundemde/61f2690301a30a1a648e1f26
TRT Avaz, (2022). Orta Asya Ülkelerinde Toplu Elektrik Kesintileri Yaşanıyor. Erişim adresi: https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/ozbekistan-afganistana-yeniden-elektrik-vermeye-basladi/61f922b601a30a2598b163aa
TÜRKMENİSTAN
05/02/2022
TÜRKMENİSTAN-ÇİN DOĞALGAZ BORU HATTININ 4. KOLUNDA ANLAŞMAYA VARILDI
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ile Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping Çin’in başkenti Pekin’de Kış Olimpiyatları esnasında bir araya gelmiştir. Görüşmede petrol ve doğalgaz işbirliklerine odaklanılmıştır. Görüşmede taraflar ikili işbirliğinin gelecekteki alanları hakkında görüş alışverişinde bulunmuşlardır. Ticari ve ekonomik işbirliğine ek olarak, insani ilişkilerin geliştirilmesine özel önem verilmiştir.
Bugüne dek yapılan projeler, 21. yüzyılın büyük projesinin başarılı bir şekilde uygulanması, katılımcılarının, özellikle üreticilerin, transit ve tüketicilerin çıkarlarına dayanan uzun vadeli verimli ilişkilerin açık bir örneğidir. Proje aynı zamanda enerji güvenliğine de katkı sağlamaktadır. Bu alandaki mevcut fırsatların tam olarak keşfedilmediğini kaydeden Berdimuhamedov, karşılıklı yarar sağlayan yeni ilişki alanlarının geliştirilmesi gereğini vurgulamıştır. Bu bağlamda, Türkmenistan-Çin doğalgaz boru hattının 4. kolunun inşasının, Çin’e yapılan doğal gaz ihracat hacminin artırılmasına ilişkin konuları ayrıntılı olarak tartışmaya hazır olduğu bir kez daha teyit edilmiştir. Ayrıca Galkynysh gaz sahasının ikinci aşamasının modernizasyon olanaklarının analiz edilmesi gerektiğini söyleyen Berdimuhamedov, 4. Şube (D) kapsamında Çin’e doğalgaz sevkiyatı için ana kaynak haline gelmelidir diyerek olumlu tavrını sergilemiştir.
Devlet başkanı yaptığı açıklamada, Uzmanlarımızın yakında bir gaz kükürt rafinerisi, kompresör istasyonları, Galkynysh gaz sahasından komşu Türkmenistan topraklarına bir gaz boru hattı inşası konusunda görüşmelerde bulunacağına inanıyorum. İkili anlaşmaların uygulanmasında, Türkmen tarafı, yatırım fonu pahasına Çin tarafının Galkynysh gaz sahasının ikinci aşamasının geliştirilmesine Çin Halk Cumhuriyeti’nin katılımıyla ilgili konuları dikkate alabilir. şeklinde konuyu ifade eden Cumhurbaşkanı, aynı zamanda Çin tarafından tahsis edilen fonların Türkmen gazı pahasına ihracat için geri ödeneceğini söylemiştir.
Türkmenistan-Çin uluslararası doğalgaz boru hattı sayesinde 2009 senesinden bu yana, Çin’e 320 milyar m3’ten fazla Türkmen gazı ihraç edilmiştir. İşbirliğinin sonuçları tüm dünyanın dikkatini çekmiş ve uluslararası toplumun saygısını kazanmıştır. Ayrıca geçen senenin Ağustos ayında Galkynysh gaz sahasında 3 kuyunun açıldığı ve CNPC’ye bu kuyuların yapımının 2022 senesine kadar tamamlamak için her türlü çabayı göstereceğine dair güvence verilmiştir.
Kaynakça
Anavatan Türkmenistan, (2022). Türkmenistan-Hytaý Gaz Geçirijisiniň 4-Nji Şahasy Boýunça Ylalaşyk Gazanyldy. Erişim adresi: https://www.atavatan-turkmenistan.com/turkmenistan-hytay-gaz-gecirijisinin-4-nji-sahasy-boyunca-ylalasyk-gazanyldy/
Biznes Turkmenistan, (2022). Türkmenistandan Hytaýa Uzaýan 4-Nji Gaz Geçirijiniň Gurluşygy Ylalaşyldy. Erişim adresi: https://business.com.tm/tm/post/8213/turkmenistandan-hytaya-uzayan-4nji-gaz-gechirijinin-gurlushygy-ylalashyldy
Nebit Gaz, (2022). Türkmenistan-Hytaý Gaz Geçirijisi Ulanylyp Başlany Bäri, 320 Mlrd Kub Metr Türkmen Gazy İberildi — CNPC. Erişim adresi: https://oilgas.gov.tm/tm/posts/news/3692/turkmenistan-hytay-gaz-gecirijisi-ulanylyp-baslany-bari-320-mlrd-kub-metr-turkmen-gazy-iberildi-cnpc
TRT Avaz, (2022). Türkmenistan İle Çin Arasında 4. Doğal Gaz Boru Hattı Projesi Onaylandı. Erişim adresi: https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/turkmenistan-ile-cin-arasinda-4-dogal-gaz-boru-hatti-projesi-onaylandi/61ff6a5f01a30a370c602ff7
Turkmen Portal, (2022). 2021-Nji Ýylda Türkmenistandan Hytaýa 34 Milliard Kub Metre Ýakyn Tebigy Gaz Eksport Edildi. Erişim adresi: https://turkmenportal.com/tm/blog/43065/2021nji-yylda-turkmenistandan-hytaya-34-milliard-kub-metre-yakyn-tebigy-gaz-eksport-edildi
Yazar
