01/12/2021
KAZAKİSTAN İLE BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ YENİ YATIRIM ANLAŞMALARI İMZALADI
EXPO 2020 Dubai’de Kazakistan Ulusal Günü kapsamında düzenlenen ticaret ve yatırım forumunun sonuçlarının ardından Kazakistan ile BAE arasında bir dizi yatırım anlaşması imzalanmıştır.
BAE yatırımcılarının yenilenebilir enerji sektörüne ilgi gösterdiğini söyleyen Kazakistan Enerji Bakanı Magzum Mirzagaliyev konuşmasının devamında; “Enerji sektörü de dahil olmak üzere yabancı yatırımları ülkemize çekmekten bahsediyoruz. Arap yatırımcılar 6 milyar doların üzerinde yatırım yapmaya hazır. Ülkenin güneyine yerleştirmeyi planladığımız 2 GW güneş enerjisi, 2 GW rüzgar parkı ve 1 GW gaz üretimi olmak üzere yaklaşık 5 GW kapasiteli yeni istasyonların oluşturulmasından bahsediyoruz. Biliyorsunuz ki artık tüm dünya ve Kazakistan, yeşil enerji ve ekonomi konusunda hedefini aldı, bu nedenle yenilenebilir kaynaklara yapılan bu tür yatırımlara çok ihtiyaç var. Görevimiz, Paris Anlaşması uyarınca 2030 yılına kadar emisyonları % 15 azaltmaktır. Ayrıca Devlet Başkanı, Kazakistan’ın 2060 yılına kadar karbon nötrlüğüne ulaşma yolundaki rotasını açıkladı. Bu bağlamda, böyle bir proje sayesinde ^yeşil raylara^ geçiş sağlanacaktır” demiştir. Ayrıca Mirzagaliyev, bu projelerin elektrik enerjisi endüstrisinin ileri düzeyde gelişmesinin sağlanması, yeni kapasitelerin geliştirilmesi açısından önemli olduğunu, bu tür işbirliklerinin tüketiciler için faydalı olduğunu da vurgulamıştır. Kazakistan’da petrol ve doğalgaz sahalarının keşif potansiyelinin Emirates tarafına sunulduğunu da söyleyen Mirzagaliyev, Arap şirketlerinin de petrokimya projelerini uygulamaya davet edildiği ifade etmiştir. “Şu anda bu alanı çok iyi geliştiriyoruz, gelecek yıl Atyrau bölgesinde bir polipropilen fabrikasının inşaatını tamamlayacağız. Özel yatırımcılarla bir bütadien fabrikasının inşası için görüşüyoruz, çok büyük bir proje. Ayrıca geliştirmek istediğimiz bir dizi proje var. Polietilen tereftalat, amonyak ve çok daha fazlasının üretimi gibi. Tüm bunlar, kaynak temelli bir ekonomiden kendi hammaddesini işlemeye yönelik bir ekonomiye geçiş için gerekli” diyerek sözlerine devam etmiştir.
Hatırlatmak gerekir ki şu anda, Kazakistan’da toplam değeri yaklaşık 4 milyar $ olan 11 büyük yatırım projesinin uygulanmasında BAE şirketleri yer almaktadır.
Kaynakça
Капитал, (2021). Рк И Оаэ Реализуют Совместные Проекты На Сумму Свыше $6 Млрд. Erişim adresi: https://kapital.kz/economic/99365/rk-i-oae-realizuyut-sovmestnyye-proyekty-na-summu-svyshe-6-mlrd.html
Министерство иностранных дел Российской Федерации, (2021). Объединенные Арабские Эмираты. Erişim adresi: https://www.mid.ru/ru/maps/ae/-/asset_publisher/Ok3dhLsWZsE7/content/id/4988093
Tusupbekova, L., (2021). Казахстан Заключил Ряд Инвестиционных Договоров С ОАЭ В Сфере Энергетики. Erişim adresi: https://www.kazpravda.kz/news/ekonomika/kazahstan-zakluchil-ryad-investitsionnih-dogovorov-s-oae-v-sfere-energetiki
01/12/2021
TÜRKMENİSTAN İLE RUSYA HAZAR’DAKİ ENERJİ SAHALARININ GELİŞTİRİLMESİ KONUSUNU GÖRÜŞTÜ
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ve Rus Devlet Başkanı Lukoil Vagit Alekperov Hazar Denizi’ndeki petrol ve doğalgaz sahalarının geliştirilmesi konusunu görüştüler.
Orient Türkmen haber portalının açıklamasına göre Berdimuhamedov, uluslararası hidrokarbon arzı coğrafyasının genişletilmesinin yanı sıra yakıt ve enerji kompleksinin altyapısına yatırımın teşvik edilmesi de dahil olmak üzere ülkenin enerji politikasının yönleri hakkında görüşme sağlamıştır. Alekperov, Berdimuhammedov’a Lukoil’in Hazar Denizi’nin Türkmen sektöründe yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi vermiştir. Ayrıca Alekperov, Türkmenistan’ın hidrokarbon sektörünü çeşitlendirmeye yönelik projelere katılım için bir dizi teklif de dile getirmiştir.
Kaynakça
Anavatan Türkmenistan, (2021). Lukoil: Hazar İçin Yeni Ortak Projeleri Sundu. Erişim adresi: https://www.atavatan-turkmenistan.com/tr/lukoil-hazar-icin-yeni-ortak-projeleri-sundu/
APA, (2021). Президент Туркменистана Обсудил С Главой «Лукойла» Разработку Месторождений На Каспии. Erişim adresi: https://apa.az/ru/xeber/mdb-olkeleri/prezident-turkmenistana-obsudil-s-glavoi-lukoila-razrabotku-mestorozdenii-na-kaspii-463437
Вестник Кавказа, (2021). Глава “Лукойла” И Президент Туркменистана Обсудили Углеводородные Проекты На Каспии. Erişim adresi: https://vestikavkaza.ru/news/glava-lukojla-i-prezident-turkmenistana-obsudili-uglevodorodnye-proekty-na-kaspii.html
Business Turkmenistan, (2021). Lukoil CEO’su, Türkmenistan Lideri’ne Hazar’daki Enerji Projeleriyle İlgili Tekliflerini İletti. Erişim adresi: https://business.com.tm/tr/post/7917/lukoil-ceosu-turkmenistan-liderine-hazardaki-enerji-projeleriyle-ilgili-tekliflerini-iletti
Interfax, (2021). Бердымухамедов Обсудил С Главой “Лукойла” Разработку Месторождений В Каспии. Erişim adresi: https://www.interfax.ru/world/805637
Kabar, (2021). Президент Туркменистана Обсудил С Главой «Лукойла» Разработку Месторождений Каспия. Erişim adresi: https://kabar.kg/news/prezident-turkmenistana-obsudil-s-glavoi-lukoila-razrabotku-mestorozhdenii-kaspiia/
Report, (2021). Президент Туркменистана И Глава “Лукойл” Обсудили Разработку Месторождений Каспия. Erişim adresi: https://report.az/ru/energetika/prezident-turkmenistana-i-glava-lukojl-obsudili-razrabotku-mestorozhdenij-kaspiya/
03/12/2021
KIRGIZİSTAN İLE TÜRKMENİSTAN ELEKTRİK ENERJİ İŞBİRLİKLERİNİ GÜÇLENDİRİYOR
Türkmen-Kırgız Ticaret, Ekonomik, Bilimsel, Teknik ve İnsani İşbirliği Komisyonu’nun 5. toplantısı online olarak gerçekleştirilmiştir.
Taraflar toplantıda Hazar Denizi’ne ulaşmak adına koridor üzerinde ortak çalışma için önerilerde bulunmuştur. Türkmenistan Doğu-Batı-Doğu yönünde mal taşımacılığı için Kırgızistan’a Uluslararası Türkmenbaşı Limanı tesislerini kullanmayı önermiştir.
Konuyla ilgili açıklama yapan Kırgızistan Enerji Bakanı Doskul Bekmurzayev, uluslararası ilişkilerin geliştirilmesine özel önem verileceğini de ifade etmiştir.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov’un haziran ayında Türkmenistan’a gerçekleştirdiği ziyaret esnasında doğalgaz ve elektrik ithalatı konusunda anlaşmaya varıldığını belirtmişti. Kırgızistan basınında yer alan haberlere göre, iki ülke elektrik tedariki konusunda yeni bir anlaşma imzalamıştır. Ve bu anlaşmaya göre 1 Ağustos 2021 tarihinden itibaren Türkmenistan elektrik tedarikini sağlamaktadır. Ek olarak Caparov “Yakın gelecekte ülkenin enerji potansiyelini artırmak ve yeni enerji tesisleri başlatmak için çalışıyoruz. Birkaç küçük hidroelektrik santralinin inşası için çalışmalar devam etmektedir. Yerli ve yabancı yatırımcılar için uygun koşullar oluşturuldu” demiştir.
Kaynakça
Anavatan Türkmenistan, (2021). Kırgızistan ile Türkmenistan elektrik enerji işbirliğini güçlendiriyor. Erişim adresi: https://www.atavatan-turkmenistan.com/tr/kirgizistan-ile-turkmenistan-elektrik-enerji-isbirligini-guclendiriyor/
Исполнительном комитете СНГ, (2021). Об Итогах Официального Визита Президента Кыргызской Республики С.Жапарова В Туркменистан. Erişim adresi: https://cis.minsk.by/news/19418/ob_itogah_oficialnogo_vizita_prezidenta_kyrgyzskoj_respubliki_s.zhaparova_v_turkmenistan
Reporter.Kg, (2021). Кыргызстан Түркмөнстандан Электр Энергиясын Жеткирүү Боюнча Дагы Бир Келишимге Кол Койду. Erişim adresi: https://reporter.kg/kyrgyzstan-tyrkmonstandan-elektr-energiyasyn-zhetkiryy-boyuncha-dagy-bir-kelishimge-kol-kojdu/
10/12/2021
TÜRKMENİSTAN’DA AGARGUI GAZ SAHASI AÇILDI
Türkmengaz’a bağlı Lebap Gazçıkarış’ın işlettiği gaz depolama tesisleri listesine Agargui sahası’da eklenmiştir. Şu anda Agarguy sahasından Türkmenistan-Çin ulus ötesi gaz boru hattına günde 300 binden fazla doğalgaz gönderilmektedir. Son zamanlarda, burada değerli hidrokarbon ürünlerinin elde edildiği iki kuyu açılmıştır. Bu büyük ölçekli çalışmalar, 2030’a kadar Türkmenistan Petrol ve Gaz Sanayisinin Geliştirilmesi Programı çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Lebap Gazçıkarış’a bağlı jeologların çalışmaları, tüketicilere istikrarlı mavi yakıt tedarikinde de büyük önem taşımaktadır. Şu anda Agargui sahasında tasarım derinliği 3300 metre olan üretim kuyusunun sondaj çalışmaları son aşamadadır. Sondaj çalışmalarının bu yıl sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır.
Lebap Gazçıkarış 2021 yılının 11 ayında 11 milyar 293.5 milyon m3 doğalgaz üretimi gerçekleştirmiştir. Aynı dönemde 42.566 ton gaz kondensatı üretmiştir. Böylece departman çalışanları raporlama dönemi üretim planını yerine getirmiş olmuştur.
Kaynakça
Агентство нефтегазовой информации, (2021). В Туркменистане Ввели В Эксплуатацию Новое Газовое Месторождение. Erişim adresi: https://www.angi.ru/news/2894958-%D0%92%20%D0%A2%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5%20%D0%B2%D0%B2%D0%B5%D0%BB%D0%B8%20%D0%B2%20%D1%8D%D0%BA%D1%81%D0%BF%D0%BB%D1%83%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8E%20%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B5%20%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%B5%20%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B6%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5/?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop
Nebit Gaz, (2021). Введено В Эксплуатацию Новое Газовое Месторождение Агаргуйы. Erişim adresi: https://www.oilgas.gov.tm/ru/posts/news/3493/vvedeno-v-ekspluatatsiyu-novoe-gazovoe-mestorozhdenie-agarguyy
Oil Capital Ru, (2021). «Туркменгаз» Начал Промышленное Освоение Месторождения Агаргуйы На Востоке Страны. Erişim adresi: https://oilcapital.ru/news/abroad/09-12-2021/turkmengaz-nachal-promyshlennoe-osvoenie-mestorozhdeniya-agarguyy-na-vostoke-strany?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop
Turkmenbashi Oil Processing Complex, (2021). Täze Tehnologiýalar AÝGB-Laryň İşini Ýeňilleşdirýär. Erişim adresi: https://tngizt.gov.tm/news/taeze-tehnologiyalar-aygb-laryn-isini-yenillesdiryaer
Turkmengaz, (2021) «Lebapgazçykaryş»: За Январь-Ноябрь Добыто Более 11 Млрд Кубометров Природного Газа И 42,5 Тысяч Тонн Газового Конденсата. Erişim adresi: https://turkmengaz.gov.tm/ru/news/380
22/12/2021
KAZAKİSTAN’DA NÜKLEER SANTRAL KURULACAK
Eski cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev bölgedeki elektrik tüketiminin artmasından dolayı ülkede bir nükleer santral inşa etme niyetinde olduğunu daha önce açıklamıştı. Paylaşılan son bilgilere göre Kazakistan, büyük Balkaş gölünün kıyısında bulunan Ülken köyünde nükleer santral inşa etmeye karar vermiştir.
Adeta hayalet bir köyü andıran Ülken köyünde bulunan evlerde hiç kimse yaşamamaktadır. Köy 1984 senesinde gelecekteki Güney Kazakistan Eyaleti Elektrik Santrali’nin işçileri için kurulmuştu. Ancak daha sonra işletmenin inşası için planlar kısıtlanmıştı. Ardından Ülken küçük bir balıkçı köyü haline geldi ve 1999 senesinden 2009 senesine kadar nüfusu yarı yarıya azaldı.
Samruk-Kazına fonu başkanı Almasadam Satkaliev, Çin, Fransa ve Rusya’dan gelecek olan müteahhitler tarafından tekliflerin alındığını ve nükleer santralleri devralmaya hazır olduklarını dile getirmiştir. Yapılan açıklamaya göre Kazakistan, kullanılan teknolojilerin güvenliği, inşa edilen nükleer reaktörlerin işletilmesi, bu türdeki en iyi uygulamalar ve ülke içindeki yakıt yerelleştirme olasılığı gibi tüm verileri göz önüne alarak hangi ülkenin teklifine olumlu yanıt vereceğine karar verecektir.
Kazakistan Enerji Bakanı Magzum Mirzagaliyev son yaptığı açıklamada özellikle son 1 sene içerisinde bazı bölgelerde yaşanan elektrik sıkıntılarından dolayı Rusya’dan planlananın dışında elektrik ithalatı yapmak zorunda kaldıklarını ifade etmiştir. “2035’e kadar elektrik üretimi ile tüketimi arasındaki dengeyi hesapladık. Halkımıza ve ekonomimize elektrik sağlamak için bir nükleer santrali inşa etme ihtiyacını açıkça görüyoruz.” diyen Mirzagaliyev sözlerine “Kısa listemizde iki bölge var. Biri Ülken köyü (Almatı bölgesi) diğeri ise Kurçatov kenti (Doğu Kazakistan bölgesi). Ama Ülken, altyapı açısından daha cazip görünüyor. Ayrıca burası elektrik tüketiminin yüksek olduğu ülkemizin güney kesimine daha yakın.” diyerek devam etmiştir. Son olarak Mirzagaliyev, santralin inşası için ortalama 10 yıllık bir süreç gerektiğini de sözlerine eklemiştir.
Kaynakça
Kaktüs Medya, (2021). В Казахстане Построят Атомную Электростанцию. Выбрали Место В 300 Км От Бишкека. Erişim adresi: https://kaktus.media/doc/451610_v_kazahstane_postroiat_atomnyu_elektrostanciu._vybrali_mesto_v_300_km_ot_bishkeka.html?fbclid=IwAR1I7FhQgMP2RCUTEx7KrQlM0MhOkZPpb7hYWy4MM46fWX7UlFlDslKM7Zk
Kaya, Ö., (2021). Kazakistan’da Nükleer Santral Kurulacak. Erişim adresi: https://qha.com.tr/haberler/kazakistan-da-nukleer-santral-kurulacak/362681/
StanKz., (2021). Қазақстанда Атом Электр Станциясы Салынатын Орын Нақтыланды. Erişim adresi: https://stan.kz/kazakstanda-atom-elektr-stanciyasi-salinatin-orin-nakti-357588/
Tapeva, N., (2021). Министр АЭС Салу Жөнінде: Халықаралық Тәжірибені Зерттеп Жатырмыз, Қай Жерде Салынатыны Белгісіз. Erişim adresi: https://www.azattyq.org/a/31620579.html
Tazabek, (2021). Казахстан Намерен Построить Атомную Электростанцию В 342 Км От Бишкека. Erişim adresi: https://www.tazabek.kg/news:1752090
TRT Avaz, (2021). Kazakistan Nükleer Elektrik Santrali İnşa Etmek İçin Hazırlıklara Başladı. Erişim adresi: https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/kazakistan-nukleer-elektrik-santrali-insa-etmek-icin-hazirliklara-basladi/61cb0d3601a30a228cae28c6
Büşra DOĞAN
Yazar
