Hasibe Tuğçe TAŞIK
Son yıllarda ülkemizin kutup alanındaki çalışmaları büyük bir ivme kazanmıştır. Bilim insanlarımızın uzun yıllardır süren gayretleri sonucunda ulusal bir politika oluşturulmaya başlanmıştır. 2017 yılında öncelikle Antarktika kıtası üzerine yapılacak çalışmalar Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde yürütülmeye başlanmıştır. 2019 yılında TÜBİTAK MAM bünyesinde Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE) kurulmuştur ve bugün kutup çalışmaları TÜBİTAK MAM KARE çatısı altında devam etmektedir. Ayrıca İTÜ PolReC koordinasyonunda 2017,2018,2019,2020 ve 2021 yıllarında Antarktika kıtasına ulusal bilim seferleri düzenlenmiştir. Ancak son sefer pandemiden dolayı teçhizatların bakım ve onarımı ile kıtadan veri toplanması üzerine olmuştur.
2017 yılından beri düzenli olarak her yıl Ulusal Kutup Bilimleri Çalıştayı düzenlenmektedir. Bu sene de 30 Kasım – 1 Aralık tarihlerinde 5.Ulusal Kutup Bilimleri Çalıştayı ve 2. Kutup Şenliği düzenlenmiştir. Programın açılış programında öncelikle TÜBİTAK MAM KARE Enstitü Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy kutup buzullarının iklim değişimindeki önemini ve bugün günlük hayatımızda yaşadığımız olağandışı iklim olaylarının bu değişimden kaynaklandığına vurgu yapan bir konuşma gerçekleştirdi. Ardından TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Mustafa Mandal ise kutup araştırmalarının disiplinler arası bir yapıda olduğuna değinerek Çalıştay’ın da bugün geldiğimiz noktada farklı disiplinlerden birçok araştırmacıya ev sahipliği yaptığına ve dahası katılımcı profilinin gençlerden oluştuğuna dikkat çekti. Son olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mustafa Varank ülke olarak hedefimizin Antarktika’da ‘Danışman Ülke’ statüsüne geçmek olduğunu belirtti ve atılan adımları sıraladı. 2017 yılından beri 5 bilim seferi gerçekleştirildi, 2022 yılında gerçekleştirilecek olan 6. TAE (Türk Antarktika Seferi) hazırlıklarına başlandı, Antarktika’da bilim üssü çalışmaları kapsamında Antarktika Antlaşmasına taraf 53 ülkeye Çevre Etki Değerlendirme Raporu sunuldu ve kurulacak bilim üssünün 50 kişilik kadrosu ile yaz-kış sürekli veri aktarımı yapacağı bilgileri verildi. Kurumsal anlamda MAM KARE’nin kurulması kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlamaktadır. Ayrıca Sayın Bakan, Kutuplara seyir yapacak gemi için Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile birlikte hareket edildiğini, Türkiye Uzay Ajansı, HAVELSAN, ASELSAN, Meteoroloji Genel Müdürlüğü gibi kuruluşlarla da kutup araştırmaları konusunda ortak çalışmalar yapıldığının altını çizdi. Konuşmasının sonunda Sayın Varank araştırmacılara ayrılan desteklerden bahsederek, 6 milyon lira kaynak ayrıldığını, 30 proje için bilimsel destek sağlandığını, 80 bilimsel yayın yapıldığını ve 50’nin üzerinde tez çalışması olduğunu belirterek bilimsel çalışmalardaki artışın altını çizdi ve toplam 260 yayına ulaşıldığını söyledi. 6. Ulusal Kutup Bilim Çalıştayı’nın Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde düzenleneceği bilgisini veren Bakan TÜBİTAK ve KARE’deki çalışma arkadaşlarına teşekkürlerini sunarak açılış oturumunu sonlandırdı.
TESPAM olarak katılım gösterdiğimiz 5. Ulusal Kutup Bilim Çalıştayı’nda öğleden sonra gerçekleştirilen Sosyal Bilimler (Bilim Diplomasisi) Oturumunda ‘2000 Sonrası Rusya Federasyonu’nun Kutup Politikaları’ sunumunu gerçekleştirdik.
Yazar
